بریدن گوش شاهگوش

مدتی است که از تبلیغات سریال «شاهگوش» ساخته داوود میرباقری در سطح شهر می گذرد این تبلیغات در طی همین مدت کوتاه بازخوردهای متفاوتی را در بین رسانه ها موجب شده است

مدتی است که از تبلیغات سریال «شاهگوش» ساخته داوود میرباقری در سطح شهر می‌گذرد. این تبلیغات در طی همین مدت کوتاه بازخوردهای متفاوتی را در بین رسانه‌ها موجب شده است. بازخوردهایی که بیشتر شبیه برخورد برای بریدن گوش‌های شاهگوش هستند. آنچه محوریت اصلی این بازخوردهاست پیرامون یکی از این طرح‌هاست که با ارجاع به دیوارنگاره «شام آخر» اثرلئوناردو داوینچی شخصیت‌های اصلی این سریال را یک‌به‌یک پشت یک‌میز شام قرار داده‌اند.

این ارجاع تبلیغاتی، فضای مناسبی را برای نقدی مختصر در این‌باره ایجاد می‌کند که آن را از دوجهت می‌توان گسترش داد: اول اینکه آیا استفاده از دیوارنگاره شام آخر برای تبلیغات یک سریال حرکتی توهین‌آمیز است؟ و دوم، آیا این ایده (خارج از توهین‌آمیزبودن یا نبودنش) ایده‌ای موثر در جذب مخاطب بوده است یا نه؟ در جواب سوال اول باید اذعان کرد که در دنیای تبلیغات، تکنیک‌ها و روش‌های گوناگونی وجود دارد که تیم خلاقه وظیفه دارد با انتخاب بهترین و کارآمد‌ترین آنها (در راستای ایده اصلی) به جذب حداکثری مخاطب بپردازد. اتفاقا یکی از این تکنیک‌های رایج استفاده از «شناخته‌شده‌ها» است. در این تکنیک تیم خلاقیت سعی می‌کنند با تکیه بر یک یا چند عنصر شناخته‌شده مخاطب را به سمت‌وسویی تازه بکشاند و نهایتا پیام تبلیغاتی خود را در ذهن او حک کند.

به‌طور مثال با همین نقاشی شام آخر بی‌‌‌نهایت اثر تبلیغاتی شکل گرفته است که اتفاقا تعداد زیادی از آنها در تقابل با تم جدی تابلو برای مصارفی طنزآمیز خلق شده‌اند. البته ذکر این نکته هم خالی از لطف نیست که نمونه‌های بارزی از این آثار متعلق به فرهنگ‌هایی با محوریت دین مسیح هستند و در بررسی تاثیرات جانبی اینگونه آثار به ندرت می‌توان ردپایی از برداشت‌های توهین‌آمیز یافت. اگرچه به عقیده حقیر به‌عنوان یک طراح گرافیک هیچ‌گونه توهینی در تبلیغات شاهگوش به چشم نمی‌خورد اما پس از بررسی دقیق این آثار حتی متوجه حساسیت طراح در ترکیب‌بندی اثر نیز برای رفع سوءتفاهم‌هایی اینچنینی شدم. اما در جواب سوال دوم و اینکه آیا تبلیغات سریال شاهگوش که در رسانه‌هایی مانند بیلبورد و پوستر ارایه شدند در ارجاع به تابلو شام آخر حرکت موثری داشته‌اند یا نه باید اذعان کرد که با توجه به حجمه گسترده تبلیغات در دنیای امروز یک اثر تبلیغاتی موفق و موثر باید سه پارامتر اصلی را در دل خود جای دهد.

۱- جذابیت: آگهی باید در وهله اول بتواند در بین دنیای گسترده تبلیغات و جامعه با این ویژگی، مخاطب را به خود جذب کند.

۲- تعلیق: نقش تعلیق در یک آگهی نقش بسیار اثرگذاری است چراکه مخاطب را به تامل و تعمق واداشته و در این مرحله موجب می‌شود تا آگهی با تمامی ویژگی‌هایش در ذهن مخاطب نقش ببندد.

۳- انتقال صحیح پیام: آخرین قطعه پازل موفقیت در یک آگهی تبلیغاتی، انتقال صحیح پیام است. در واقع انتقال پیام بزرگ‌ترین وظیفه یک آگهی تبلیغاتی است.

تعداد آگهی‌هایی ازاین‌دست و با چنین ویژگی‌هایی در کشور ما خیلی زیاد نیست و اساسا سفارش‌دهندگان به ارزش و جایگاه تبلیغات خلاقه احاطه چندانی ندارند اما آنچه در تبلیغات سریال شاهگوش اتفاق افتاده است قطعا در مرحله اول و دوم موفق بوده است. این اثر به‌نوبه خود دارای اجرایی جذاب است و همین بحث‌ها و مجادلات پیرامون تبلیغات این سریال به این معنی است که این رسانه‌های تبلیغاتی به خوبی دیده شده‌اند.

در مرحله دوم، انتخاب فضای دراماتیک شام آخر داوینچی برای تبلیغ یک سریال طنز و مقایسه این دو فضا (در محیط تبلیغاتی کشورمان) به خودی‌خود ذهن مخاطب را دچار تعلیق می‌کند. اما مرحله سوم (انتقال صحیح پیام) روندی است که قضاوت درباره آن را به شما (به‌عنوان مخاطب‌های این مجموعه تبلیغاتی) می‌سپارم.

احمد غلامی مهرآبادی

طراح گرافیک