یکشنبه, ۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 28 April, 2024
بارداری چقدر اضافه وزن می آورد
سلامت جنین به دو عامل بستگی دارد؛ یکی وزن مادر در آغاز بارداری و دیگری، روند وزنگیری مادر در طول بارداری.
هرگونه اختلال در این دو مورد به تشکیل جفت کوچکتر منجر شده و جفتی که خوب تشکیل نشود و نتواند بهطور کامل نیازهای جنین را تامین کند طبیعتا در روند رشد او تاثیرگذار خواهد بود.
در گذشته، دوران بارداری را ۴۰ هفته تلقی میکردند. عقیده بر این بود که افزایش وزن فیزیولوژیک بین ۵/۸ تا ۵/۱۲ گرم در طول تمام دوران ۴۰ هفتگی بارداری لازم است. بارداری به ۳ دوره تقسیم میشد. در ثلث اول که ۱۲ هفته اول بارداری بود، عقیده بر این بود که به علت تغییرات هورمونی، گرچه دوران ساخت اندامهای جنینی است، معمولا به علت حالت بیمیلی و ویار، وزن مادر یا افزایش پیدا نمیکند یا مقدار افزایش وزن بسیار ناچیز است. اما اعتقاد بر این بود که از هفته ۱۳ به بعد افزایش وزن باید طبق فهرست زیر پیشرفت کند:
▪ هفته ۱۳ تا ۱۵: هر هفته ۲۵۰ گرم
▪ هفته ۱۶ تا ۱۸: هر هفته ۳۰۰ گرم
▪ هفته ۱۹ تا ۲۲: هر هفته ۳۵۰ گرم
▪ هفته ۲۳ تا ۲۴: هر هفته ۴۰۰ گرم
▪ هفته ۲۵ تا ۲۶: هر هفته۴۵۰ گرم
▪ هفته ۲۷ تا ۳۹: هر هفته ۵۰۰ گرم
▪ هفته ۳۹ به بعد: هر هفته ۲۵۰ گرم
تا مدتها روند بالا را برای افزایش وزن، فیزیولوژیک تلقی میکردند. اما اخیرا مساله افزایش وزن دوران بارداری را با میزان شاخص توده بدنی مادر یا BMI در ورود به بارداری مرتبط میدانند.
● اضافه وزن مادر باردار طبق معیارهای جدید
شاخص توده بدنی مادر یا BMI از تقسیم وزن به مجذور قد به متر به دست میآید. اگر زنی در آغاز بارداری دارای BMI ۸/۱۹ باشد، توصیه میشود افزایش کل وزن او بین ۵/۱۲ تا ۱۸ کیلوگرم باشد. اگر این میزان ۸/۱۹ تا ۲۶ باشد، افزایش وزنش باید ۵/۱۱ تا ۱۶ کیلوگرم در طول بارداری باشد و اگر مقدار BMI او بین ۲۶ تا ۲۹ باشد لازم است بین ۵/۷ تا ۱۱ کیلوگرم اضافه وزن پیدا کند. افراد چاق که دارای BMI بالای ۲۶ هستند هم اگر ۶ کیلوگرم وزن بگیرند افزایش وزنشان مناسب است. این افزایش وزن بارداری، ۵۰درصد مربوط به مادر و ۵۰درصد مربوط به جنین و ضمایم بارداری است.
طبیعتا در دوران بارداری افزایش وزنی که از نظر حجم اندامها و مایعات است ۵۰درصد وزن افزوده شده را به خود اختصاص میدهد. قسمتی از آن به صورت ذخیره انرژی در بافتهای چربی است که در ۳ ماهه سوم قسمتی از نیازهای افزوده شده سرعت گرفتن تقسیم سلولی به مصرف گرفته میشود. در این دوران به علت اینکه حجم ضمایم بارداری گسترده شده، دریافت غذای بیشتر از سوی مادر امکانپذیر نیست و مازاد این افزایش وزن پس از زایمان صرف تولید و ترشح شیر میشود. قسمتی از آن باید از طریق تغذیه مادر تامین شود و بین ۱۵۰ تا ۲۵۰ کیلوکالری از این ذخایر به تدریج به مصرف میرسد و شیر تولید و ترشح میشود. با ترشح شیر که به ازای هر ۱۰۰سیسی، ۸ کیلوکالری دارد و این کالری حاصل درشت مغذیهایی چون پروتئینها و چربیها است، ترکیبات شیر مادر یکی از ارزندهترین غذاها تلقی میشود.
● الفبای تغذیه در دوران بارداری
در قبال تامین افزایش وزن ناشی از بارداری، در گذشته میگفتند از آغاز بارداری تا آخر، اگر مادر ۳۰۰ کیلوکالری به مقادیر انرژی قبل از بارداری اضافه کند، تمام دوران بارداری را پوشش میدهد. امروزه یافتههای جدید حاکی از آن است که در ۳ ماهه اول بارداری نیاز مادر به انرژی شبیه وزن مادرانی است که باردار نیستند ولی در ۳ماهه دوم بارداری باید ۳۴۰ تا ۳۶۰ کیلوکالری به انرژی دریافتی مادر اضافه شود و در ۳ ماهه سوم که جهش سریع رشد جنین اتفاق میافتد افزایش انرژی باید به زمان قبل از بارداری یعنی ۴۵۲ تا ۴۷۲ کیلوکالری برسد. این انرژی افزودهشده را نباید منحصرا از منابع انرژی تامین کرد؛ بلکه باید از منابع انرژیهای دیگر که نیازهای افزوده شده مادر به موادمعدنی و پروتئینها را هم تامین میکند، استفاده کرد؛ چرا که مادر در دوران بارداری، کلسیم و ویتامینها را در اختیار بچه میگذارد تا بتواند به رشد و تقسیمات سلولی ادامه دهد بنابراین بهتر است به کیفیت غذای خود توجه کند. باید به منابع حاوی کلسیم و پروتئین که بچه جهت رشد نیاز دارد، توجه ویژه داشت. در دوران بارداری مادر باید روزانه ۳ واحد لبنیات کمچرب (هر واحد معادل یک لیوان یا ۲۴۰ سیسی شیر، ماست یا دوغ است) دانهها و مغزهای حاوی کلسیم، کنجد و بادام مصرف کند.
یک نکته مهم اینکه اگر چه مساله کیفیت غذای مادران به توان اقتصادی بستگی دارد اما لزوما وابسته به این مساله نیست. مادران آگاه که به دانش تغذیه اعتقاد دارند با هر امکانات مالی میتوانند تغذیه کامل و کافی تهیه کرده و با تلفیق امکانات در دسترس نیازهای بدن خود و جنین را فراهم کنند. استفاده توام غلات، حبوبات و پروتئین، کنجد یا چند تا بادام و اضافه کردن آن به ترکیبات غذایی دیگر و منابع گیاهی و سبزیجات خام و پخته و ۲ تا ۳ واحد میوه و ۷۰۰ گرم سبزیجات میتواند هم نیازهای ویتامینی را برطرف کند و هم مانع از ابتلا به یبوست شود.
● اضافه وزن بارداری؛ نه کم، نه زیاد
امروزه با کمال تعجب مشخص شده هرگونه سوءتغذیه، دوران بارداری بیش از بارداری روی سلامت کوتاهمدت و بلندمدت کودک تاثیر میگذارد و مادرانی که با سوءتغذیه و با وزن کم وارد بارداری میشوند و در دوران بارداری هم از تغذیه مناسب برخوردار نیستند و وزنشان به اندازه مناسب اضافه نشده، بچههایشان در دوران جنینی برای حفظ حیات برنامهریزی میکنند تا حتی با امکانات کم به حیات ادامه دهند، اما بعد از تولد با قد کوتاه و وزن کمتر به دنیا میآیند. این بچهها در معرض خطر چاقی مفرط و بیماریهای قلبی- عروقی قرار دارند. در مقابل، مادرانی که با وزن زیاد و چاقی وارد بارداری میشوند باز هم برنامهریزی نامناسب و دریافت مواد مغذی به مقدار زیاد موجب میشود نوزاد با وزن بیشتری به دنیا بیاید و به همان نسبت در معرض خطر چاقی مفرط و بیماریهای مزمن باشد پس مساله پیشگیری از چاقی و بیماریها قبل از تصمیمگیری به بارداری باید توسط مادر در نظر گرفته شود و مادران باید از نظر کمبود مواد معدنی، کلسیم، آهن و روی بررسی شوند.
دکتر سیدضیاءالدین مظهری
متخصص تغذیه
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید میز و صندلی اداری
خرید بلیط هواپیما
گیت کنترل تردد
مجلس مجلس شورای اسلامی ایران حجاب شورای نگهبان دولت سیزدهم دولت جمهوری اسلامی ایران جنگ رئیسی گشت ارشاد رئیس جمهور
هواشناسی تهران تصادف پلیس شهرداری تهران دستگیری سیل قتل وزارت بهداشت کنکور سلامت سازمان هواشناسی
قیمت دلار مالیات قیمت خودرو خودرو بانک مرکزی دلار بازار خودرو قیمت طلا سایپا مسکن ارز ایران خودرو
زنان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی محمدرضا گلزار سریال سینمای ایران تلویزیون سینما سریال پایتخت موسیقی فیلم ترانه علیدوستی قرآن کریم
کنکور ۱۴۰۳ خورشید
اسرائیل رژیم صهیونیستی فلسطین غزه آمریکا جنگ غزه روسیه چین اوکراین حماس عربستان ترکیه
فوتبال پرسپولیس استقلال فوتسال بازی سپاهان جام حذفی آلومینیوم اراک تیم ملی فوتسال ایران تراکتور باشگاه پرسپولیس بارسلونا
تبلیغات اپل ایرانسل فناوری سامسونگ ناسا آیفون بنیاد ملی نخبگان ربات
سرطان خواب بارداری دندانپزشکی مالاریا