به من نگو دوستت دارم که باورم نمیشه

بهانه هایی درباب عشق و احوالاتش

کافی است واژه ساده «عشق» را در گوگل جستجو کنیم. رقمی‌که آن پایین بعد از کیلیک به دست می‌آید، پشت سرش، ۶ صفر دارد. این همه صفحه و مطلب درباره یک کلمه ۳ حرفی، تمام ماجرا نیست....

همه ما از «عشق» حرف می‌زنیم، دنبالش می‌گردیم و گاهی هم همه ناراحتی‌ها و غم‌های زندگی‌مان را در گم شدن یا از دست دادنش می‌بینیم. اصلا به همین دلیل این همه کتاب، شعر و فیلم، درباره‌اش نوشته و ساخته شده و هنوز هم که هنوز است، هیچ‌کس نمی‌داند دستورالعمل مستقیم و اصلی رسیدن به آن چیست. بهانه‌های ما برای رسیدن به این واژه، گاهی عمیق است و گاهی هم نه. گاهی در یک نگاه آن را پیدا می‌کنیم و گاهی هم بعد از دست دادن آن، تازه می‌فهمیم از دستش داده‌ایم. ما، مدت‌های زیادی است درگیر این واژه کلی و چشمگیر هستیم و هرکس براساس آنچه که سرنوشتش می‌خوانیم، کمی ‌تا قسمتی به آن رسیده است. میان همه اینها، همچنان بهانه‌هایی مشترک برای حرف زدن درباره «عشق» وجود دارد که بهانه این پرونده است.

● بهانه اول؛ عشق تند زود خاموش می‌شود

این بهانه یکی از کاربردی‌ترین بهانه‌ها برای گول زدن است؛ اینکه فکر می‌کنیم در یک چشم به هم زدن عاشق می‌شویم و چون در یک چشم به هم زدن بوده، حتما هم در یک چشم به هم زدن، آن را فراموش می‌کنیم. دلیل اصلی این بهانه هم از روزهای نوجوانی و جوانی می‌آید و دورانی که هرکسی می‌تواند محبوب زندگی انسان شود.

شور جوانی و سرشلوغی آن روزگار، فرد را خیلی سریع وارد داستان می‌کند و به همان سرعت هم بیرون می‌آورد اما وقتی این حال و هوای عشقی، در دوران دیگری از زندگی سراغ?مان می‌آید، بهانه می‌آوریم فراموشش کنیم و نادیده‌اش بگیریم و از آن بگذریم. به همین دلیل اولین اتهامی‌ که به عشق وارد می‌شود، شعله سرکشی است که با یک فوت کوچک خاموش می‌شود.

● بهانه دوم؛ عشق آدم را کور می‌کند

قاعدتا عشق سلاح نیست که وقتی گرفتارش شدی، ناقص و کورت کند اما این بهانه را خیلی‌ها به زبان می‌آورند تا تعریف کنند در دوران عاشقی حواس شان به طرف مقابل و رفتارهایش یا به خود و رفتارهایشان نبوده و خیلی از اتفاق‌های بد، با همین بهانه سرپوش گذاشته می‌شود اما واقعیت ماجرا این است که هیچ دوست ‌داشتنی نمی‌تواند حواس ما را از اشتباهات پرت کند. عشق، هیچ انسانی ‌را کور نمی‌کند، اما گاهی افراد دوست دارند وقتی عاشق کسی هستند، کور شوند و نشانه‌های اشتباه و غلط تصمیم‌های مهم زندگی‌شان را نبینند.

● بهانه سوم؛ عشق فقط عشق معنوی

سریال‌های رسانه ملی را دیده‌اید؟ همه با این نگاه به عشق ساخته می‌شوند و فقط نسبت به تفاوت فیلمنامه‌نویس‌ها و کارگردان‌ها، کمی ‌تغییر می‌کنند اما در کل ماجرا، نگاه به عشق همین است؛ همین که پسری از سرکوچه دختری را ببیند و همان جا عاشقش شود و بعد کل سریال شعرخوانی و شب‌نشینی‌های او باشد و شاید در قسمت آخر، به دختر برسد یا مثلا حرفی از عشقش نزند و بگذارد دختر زن مرد پولداری شود که مثلا می‌تواند خوشبختش کند و اصلا هم به روی خودش نیاورد که دختر هم عاشق اوست و... مثال‌هایی از این دست، در این بهانه زیاد است و همه ما در زندگی عادی هم با این اتفاق روبرو شده‌ایم. اینکه افراد زیادی دوست‌داشتنشان را از هم پنهان می‌کنند و همین راز مگو، درنهایت زندگی یکی از دو طرف را پر از درد و غم می‌کند.

● بهانه چهارم؛ نگذار بفهمد

این بهانه را خانم‌ها بیشتر از آقایان استفاده می‌کنند. یک نظریه کلی بین مشورت‌های زنانه است که می‌گوید مردها نباید بفهمند دوست شان دارید، چون اگر بدانند دیگر برای رسیدن و داشتن تان تلاش نمی‌کنند. گاهی هم برعکس، مردها همین نظر را دارند و فکر می‌کنند اگر نشانه‌ای از قلب و احوالات شان بدهند، هم قدرت مردانه‌شان دست‌کم گرفته می‌شود و هم ممکن است طرف مقابل سوءاستفاده کند. این یکی از بدترین بهانه‌ها درباره «عشق» است؛ بهانه‌ای که دوست‌داشتن را نشانه می‌گیرد و بنیادش را از اساس از بین می‌برد؛ بهانه‌ای که معلوم نیست از کجا و چطور به جمعیت زنان و مردان درددل کننده راه پیدا کرده و معمولا کسی که این بهانه را به زبان می‌آورد، همان کسی است که رابطه شکست‌خورده داشته و هیچ‌وقت نفهمیده دلیل اصلی شکست در رابطه‌اش چه بوده است.

● بهانه پنجم؛ عشق یکطرفه

وقتی میزان و شکل دوست‌داشتن افراد با هم یکی نباشد، این بهانه کار راه بینداز است. انسان‌ها روحیات مختلف دارند و هر فرد شبیه خودش به احساسات خود و طرف مقابل واکنش نشان می‌دهد. وقتی افراد همین نظریه ساده را ندانند، در هر رابطه‌ای که احساس ضعف می‌کنند، از این بهانه استفاده می‌کنند. این بهانه معمولا به آنها کمک می‌کند اعتماد‌به‌نفس?شان را سرجایش نگاه دارند و همه مشکلات را از طرف مقابل بدانند و اینکه دلش با آنها نیست اما معمولا کسی که از این واژه استفاده می‌کند، دقیقا همان کسی است که نمی‌داند هیچ‌کس نمی‌تواند شبیه آن چیزی که او دوست دارد، واکنش نشان دهد و باید افراد را با همان خلق‌و‌خو و عادت‌هایی که دارند، بپذیرد. البته گاهی هم واقعا دچار عشق یکطرفه می‌شویم، اما عشق یکطرفه حقیقی، همان عشقی است که جز خود شخص هیچ‌کس از آن خبر ندارد و ممکن است تا سال‌ها، هیچ‌کس خبردار هم نشود.

● بهانه ششم؛ عشق همیشه در مراجعه است

زوجی را تصور کنید که مدام باهم دعوا و آشتی می‌کنند. مدام با هم هستند و نیستند. معمولا افراد درباره این زوج از عشق در حال مراجعه حرف می‌زنند و اینکه همین عشق آنها را زنده نگه داشته. نظریه‌هایی در روان‌شناسی است که می‌گوید عشق هم یکجور وسواس ذهنی است. اگر این نظریه‌ها را قبول کنیم و نگاهی به این بهانه بیندازیم، تنها به یک نتیجه ساده می‌رسیم؛ عادت. افرادی که رابطه‌شان مدام قطع و وصل می‌شود، عشقی ندارند. آنها دچار عادت زندگی و حتی قهر و دعوا با هم هستند و چون از اعتراف به این اعتیاد می‌ترسند، همه‌چیز را بر سر عشق می‌ریزند و عشق در حال مراجعه برای خود می‌سازند.

● بهانه هفتم؛ هرکسی یک بار عاشق می‌شود

افراد افسرده‌ای که نمی‌توانند روابط پایداری برای خود بسازند، خیلی بیشتر از بقیه از این بهانه استفاده می‌کنند. آنها معمولا تعریف می‌کنند یک بار عاشق شده‌اند و در عشق شکست خورده‌اند و حالا دیگر قلب?شان برای کسی جایی ندارد اما این صرفا یک بهانه است تا حواس شان نباشد چقدر افسرده، غمگین، ناتوان، کم اعتماد‌به‌نفس و سختگیر در برقراری رابطه با افراد دیگر هستند و ضعف و ناتوانی خود را با چنین بهانه‌ای نادیده می‌گیرند.

● بهانه هشتم؛ عشق تمام می‌شود

بله عشق تمام می‌شود و این یک بهانه نیست اما استفاده از این جمله و کاربردش می‌تواند کاملا بهانه‌تراشی باشد. واقعیت این است هیچ زوجی روی کره‌زمین، همان حس عجیب و غریبی که روزهای اول رابطه و آشنایی داشته، دیگر تجربه نمی‌کند. در رابطه‌های سالم، زوج‌ها دوستان صمیمی ‌و یکدلی هستند که با یادآوری همین روزها به لذت‌هایی مشترک و دوست‌داشتنی می‌رسند و این اصلا به معنای از‌دست‌رفتن عشق و علاقه‌ای که بین دو طرف وجود دارد، نیست. ماجرا این است که شکل دوست‌داشتن در هر مرحله‌ای در رابطه عوض می‌شود، اما اگر شما در رابطه مشکل دارید و آنقدر هوش عاطفی ندارید که متوجه تغییرات شوید و رابطه‌تان را سرزنده نگه دارید، نباید این بهانه را به زبان بیاورید.

● بهانه نهم؛ عشق شوخی شاعر است

۲ پژوهشگر به نام‌های یانکویچ و فیشر، ۱۶۶ فرهنگ و قومیت مختلف را از نظر آداب، رسوم، شعر، ادبیات و هنرشان بررسی کرده‌ و به این نتیجه رسیده‌اند در ۱۴۷ فرهنگ، عشق رومانتیک وجود دارد اما در ۱۹ قومیت، هیچ شواهدی از این عشق در میان نیست یعنی در فرهنگ، ادبیات، شعر و هنرشان هیچ اشاره‌ای به این شور عاشقانه نشده است اما تشکیل خانواده می‌دهند، به خانواده‌شان علاقه دارند و برای آنها فداکاری هم می‌کنند. تمام این پژوهش نشان می‌دهد هر فردی نسبت به فرهنگ و تربیتی که در آن بزرگ شده، با عشق روبرو می‌شود. واقعیت این است اگر در کودکی یاد بگیرید دوست‌داشتن خوب و مهم است، در بزرگسالی دنبال کسی می‌گردید که دوستش داشته باشید و تا آخر عمر در کنارش بمانید. در همین مسیر گشت‌و‌گذار هم قاعدتا شعر شاعرها، فیلم فیلمسازها، کتاب نویسنده‌ها و... شما را همراهی می‌کنند تا ناامید نشوید اما شاعرها، نویسندگان و... که از عشق حرف می‌زنند، دقیقا همان افرادی هستند که در فرهنگی مشترک با شما بوده‌اند و اگر بخواهیم به این بهانه تن دهیم باید بگوییم، عشق شوخی همگانی است.

● بهانه دهم؛ دوست‌داشتن بهتر از عشق است

در این بهانه، عشق یک شور نگاهی است که فروکش می‌کند و دوست‌داشتن احساسی پایدار. همه ویژگی برتری دوست‌داشتن، پایداری بیشتر آن است و همین که باقی می‌ماند اما خیلی‌ها معتقدند و ثابت کرده‌اند عشق هم می‌تواند بماند و فقط شکل و شمایلش عوض شود. حالا آن کسی که به چنین عشقی نرسیده، می‌تواند از این بهانه استفاده کند و به محبتی که در دلش برای دیگری دارد اعتراف کند اما بهتر این است کمی ‌به این محبت و دوست‌داشتن رسیدگی شود تا لذت یک زندگی عاشقانه برای همیشه بماند.

نازنین متین‌نیا