سه شنبه, ۲۹ خرداد, ۱۴۰۳ / 18 June, 2024
مجله ویستا

بررسی علل و روش درمان مسمومیت غذایی بوتولیسم


بررسی علل و روش درمان مسمومیت غذایی بوتولیسم

بارها شنیده‌اید که توجه نکردن به ویژگی‌های یک کنسرو سالم سبب مسمومیت بوتولیسم و در نهایت مرگ می‌شود. بوتولیسم‌ یک‌ نوع‌ مسمومیت‌ غذایی‌ جدی‌، ولی‌ غیر مسری‌ است. این مسمومیت‌ …

بارها شنیده‌اید که توجه نکردن به ویژگی‌های یک کنسرو سالم سبب مسمومیت بوتولیسم و در نهایت مرگ می‌شود. بوتولیسم‌ یک‌ نوع‌ مسمومیت‌ غذایی‌ جدی‌، ولی‌ غیر مسری‌ است. این مسمومیت‌ دستگاه‌ عصبی‌ مرکزی‌ و دستگاه‌ عضلانی‌ را تحت‌ تأثیر قرار می‌دهد.

علت چیست

باکتری کلستریدیوم بوتولینوم یک باکتری بی‌هوازی است که در غذای آلوده یا خوب پخته نشده رشد می‌کند. با رشد این باکتری در غذا، سم قدرتمندی تولید و ترشح می‌شود که توانایی جذب از دستگاه گوارش و گسترش به دستگاه عصبی مرکزی را دارد. غذاهایی که با احتمال بیشتری ممکن است باعث بوتولیسم شوند عبارتند از: سبزیجات و میوه‌هایی که در خانه کنسرو می‌شوند، ماهی، گوشت، سوسیس خوب پخته نشده، گوشت دوده داده و محصولات لبنی در شیرخواران زیر یک سال، عسل خام یا سایر غذاهای پخته نشده ممکن است باعث بوتولیسم شوند.این باکتری امکان دارد زخم را نیز آلوده سازد و سم ترشح کند.

علائم بیماری

معمولا ۳۶ ۱۸ ساعت‌ پس‌ از خوردن‌ غذای‌ آلوده‌ علائم‌ ظاهر می‌شوند. شایع‌ترین علائم بیماری شامل تار شدن‌ دید، یا دو تا دیدن‌، افتادن‌ پلک‌های‌ چشم‌ ،خشک‌ شدن‌ دهان‌، خورده‌‌خورده‌ صحبت‌ کردن‌، مشکل‌ در قورت‌ دادن‌ غذا یا مایعات‌، استفراغ‌ و اسهال و ضعف‌ دست‌ها یا پاهاست که‌ نهایتاً ممکن‌ است‌ به‌ فلج‌ نیز بیانجامد.

درمان

اگر تنها چند ساعت‌ از خوردن‌ غذای‌ مسموم‌ گذشته‌ باشد، باید فرد را وادار به‌ استفراغ‌ کنید. بستری‌ کردن‌ بیمار جهت‌ انجام‌ مراقبت‌های‌ ویژه‌ ضرورت دارد. امکان‌ دارد بیمار به‌ تهویه‌ مکانیکی‌ نیاز پیدا کند. تزریق‌ سرم‌ ضد سم‌ بوتولیسم‌ جلوی‌ بدتر شدن‌ بیماری‌ را می‌گیرد. سرم‌ ضد سم‌ از سرم‌ اسب‌ مشتق‌ می‌شود، که‌ علی‌رغم‌ این‌که‌ زندگی‌ فرد را ممکن‌ است‌ نجات‌ دهد، اثرات‌ جانبی‌ جدی‌ دارد. معمولاً تزریق‌ مایعات‌ و تغذیه‌ داخل‌ وریدی‌ به‌ هنگام‌ بستری‌ شدن‌ بیمار لازم‌ است‌، زیرا بیمار در بلع مشکل‌ دارد.

با اقدام‌ فوری‌، پیامد بیماری‌ خوب‌ است‌. هر چه‌ قدر مقدار سم‌ ورودی‌ بیشتر باشد، علائم‌ زودتر آغاز می‌شوند و وضعیت‌ بیمار نیز خطرناک‌تر خواهد بود. میزان‌ کلی‌ مرگ‌ومیر ۱۰ تا ۲۵ درصد است‌.

۱۰ فرمان

۱) اگر قسمتی‌ از قوطی‌ کنسرو بیرون‌ زده‌ است‌، آن را مصرف نکنید.

۲) اگر پس از باز کردن در قوطی، دیدید کنسرو تغییر رنگ داده و دارای بوی نامطبوع است و حالت کف آلودگی دارد، فاسد است. از مصرف آن جدا خودداری کنید.

۳) هیچ‌گاه‌ غذایی‌ را که‌ قطعاً مشخص‌ نیست‌ خوب‌ پخته‌ یا کنسرو شده‌ است‌، نخورید.

۴) تورم قوطی کنسرو نشان دهنده آلودگی میکروبی است. از مصرف چنین کنسروی خودداری نمایید.

۵) هیچ‌گاه‌ به‌ شیرخواران‌ غذای‌ حاوی‌ عسل یا شربت‌های‌ ضد سرفه‌ ندهید.

۶) جوشاندن‌ غذا می‌تواند از بوتولیسم‌ پیشگیری‌ کند. قبل از مصرف کنسرو ماهی و گوشت حتما آن را به مدت ۱۵ دقیقه بجوشانید.

۷) اگر علایم‌ بوتولیسم‌ را مشاهده کردید بلافاصله‌ آمبولانس‌ خبر کنید. این‌ یک‌ وضعیت‌ اورژانس‌ است‌.

۸) اگر ضعف‌، تاری‌ دید یا خورده‌ خورده‌ صحبت‌ کردن‌، دوباره‌ ظاهر شوند، بازگشت‌ این‌ علائم‌ ممکن‌ است‌ نشان‌دهنده‌ نیاز به‌ درمان‌ بیشتر باشد.

۹) قوطی‌های مواد غذایی کنسروی زنگ زده به ویژه ماهی و گوشت را هرگز خریداری نکنید و مورد مصرف قرار ندهید.

۱۰) به خاطر داشته باشید سم باکتری هیچ بو و طعمی‌ندارد . پس به صرف عدم تغییر بو و طعم کنسرو را نجوشانده، مصرف نکنید.

دکتر علی اخوان