یکشنبه, ۲۳ دی, ۱۴۰۳ / 12 January, 2025
رشد صنعت برق , تجلی شعار عدالت محوری
صنعت برق ایران در حالی پا به عرصه دومین سده از فعالیت خود می‌گذارد كه هر روز وابستگی زندگی مردم در ابعاد فردی و اجتماعی به این نوع از انرژی افزون‌تر می‌شود.
تجلی شعار عدالت محوری دولت نهم در تحقق اهداف صنعت برق‌اگرچه در دوران ورود این صنعت به كشور و سال‌های پس از آن این انرژی عمدتا برای تامین روشنایی به كار می‌رفته یا بیشتر جنبه تجملی داشته؛ اما امروز به یك نیاز برای تمامی خانواده‌ها تبدیل شده، به نحوی كه جایگاه ویژه‌یی در عرصه فعالیت‌های اقتصادی كشور برای خود رقم زده است. این در حالی است كه امروز این صنعت بسترساز توسعه فراگیر و زمینه‌ساز تحولات و پیشرفت‌های متعددی در عرصه‌های صنعتی كشاورزی، علمی، فرهنگی، بهداشت و رفاه عمومی شده است.
تجلی شعارهای دولت نهم با محوریت عدالت و مهرورزی را می‌توان با گسترش این صنعت و شبكه برق كشور در تمامی نقاط این مرز و بوم به نظاره نشست.
در برنامه سوم توسعه اقتصادی سیاسی، فرهنگی و اجتماعی كشور رشد مصرف برق در كشور ۶ درصد پیش‌بینی شده بوده؛ اما در عمل نرخ رشد مصرف در این مدت۲، درصد از میزان پیش‌بینی‌ها فراتر رفته و حتی در سال جاری به ۱۰ درصد نیز رسیده است. رشد مصرف را بدون در نظر گرفتن عدم صرفه‌جویی توسط اقشار غنی جامعه می‌توان نشان از محرومیت‌زدایی، برخورداری تمام شهرها و اكثر روستاهای كشور از این نعمت، رشد صنعتی و كشاورزی و افزایش سطح رفاه و بهداشت عمومی مردم دانست.
در این راستا اهداف وزارت نیرو به عنوان متولی اصلی تامین این انرژی در كشور، بر دو برابر شدن ظرفیت فعلی تولید برق كشور در ۱۰ سال آتی پایه‌گذاری شده، به نحوی كه برای عرضه مطمئن و كافی برق، قدرت نصب شده نیروگاهی كشور در یك دهه آتی باید به حدود ۸۰ هزار مگاوات برسد. بر این مبنا طول خطوط انتقال، توزیع و فوق توزیع و نیز ایستگاه‌های انتقال توزیع و فوق توزیع باید به نحوی افزایش یابد كه طی ۱۰ سال آتی سالانه ۲ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان سرمایه باید صرف شود تا این عمل صورت گیرد. ضمن این‌كه با احتساب ۲۵ سال عمر تاسیسات صنعت برق، حدود ۸۹۰ میلیارد تومان نیز باید برای نگهداری تاسیسات موجود به آن اضافه كرد؛ به این ترتیب مجموع این هزینه‌ها با احتساب هزینه‌های بهره‌برداری نیاز سالانه سرمایه‌گذاری در صنعت برق را به ۴ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان افزایش می‌دهد تا بتوان پاسخگوی رشد مصرف و تامین برق مورد نیاز بخش‌های مختلف بود.
● ظرفیت نصب شده نیروگاهی كشور
صنعت برق كشور پس از پیروزی انقلاب اسلامی سیر رشد و پیشرفت را در جهت پی‌افكنی یك صنعت زیربنایی و مهم طی كرده و در حال حاضر این صنعت از نظر ظرفیت نصب شده در بین خانواده جهانی برق جایگاه بیستم و در منطقه رتبه اول را به خود اختصاص داده است؛ البته توسعه صنعت برق به عنوان یك زیربنا و نیاز اجتماعی كه از حدود سال‌های نخستین قرن چهاردهم آغاز شده بود تا حد محدودی در دهه ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۷ و بطور عمده و اساسی در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی تحقق یافته است.
در طول این مدت رشد بخش‌های مختلف این صنعت بین ۵ تا ۱۲ برابر بوده است، این درحالی است كه طی این سال‌ها جمعیت كشور نیز دو برابر افزایش داشته است. بررسی آمار رشد صنعت برق در بخش‌های مختلف آن از سال ۵۷ تا ۸۴ به گونه‌یی بوده كه ظرفیت نصب شده نیروگاه‌ها از ۷ هزار به ۳۵ هزار مگاوات رسیده است.
● مدیریت پروژه‌های نیروگاهی
طی سال‌های اخیر بحث خوداتكایی و خودباوری در صنعت برق به عنوان یكی از مسائل مهم در بخش‌های گوناگون مطرح بوده، به نحوی كه مدیریت این صنعت اقدام به ظرفیت‌سازی گسترده‌یی در زمینه طراحی، پیمانكاری و مدیریت پروژه كرده است. در حال حاضر پیشرفت‌ها در این زمینه به اندازه‌یی است كه توان بالقوه و بالفعل صادرات برخی خدمات كارشناسی در صنعت برق به خارج از كشور وجود داشته و صنایع وابسته نیز از فرآیند توسعه و رشد صنعت برق بهره‌مند شده‌اند، به نحوی كه در زمینه ساخت تجهیزات و لوازم و ابزارهای بخش توزیع و انتقال پیشرفت‌های شایان توجهی رخ داده است.
در بخشی از تولید نیز اقدامات اساسی و مهمی انجام شده كه در این راستا می‌توان از ساخت بویلرهای نیروگاهی و برج خنك كن برای ظرفیت‌های بیش از ۳۰۰ مگاوات، ژنراتور تا قدرت ۱۵۰ مگاوات، بخش اعظم تجهیزات كمكی نیروگاه، سیستم‌ها و تجهیزات الكتریكی، ابزار دقیق و كنترل نیروگاه و تجهیزات توربین بخصوص بازسازی پره‌ها از جمله پیشرفت‌هایی است كه در بخش صنایع نیروگاهی برق به دست آمده است.
● یكپارچه‌سازی و سراسری شدن شبكه برق كشور
در حال حاضر شبكه برق ایران با جمهوری آذربایجان، ارمنستان، نخجوان، تركمنستان، تركیه، عراق، پاكستان و افغانستان متصل بوده و در آینده‌یی نه چندان دور نیز به اروپا متصل خواهد شد. استفاده حداكثر از ظرفیت‌های برق‌آبی، استفاده از گاز طبیعی به عنوان سوخت اصلی نیروگاه‌های جدید، ایجاد و توسعه نیروگاه‌های چرخه تركیبی و اصولا تولید نیروگاه‌های بزرگ به عنوان یك سیاست راهبردی دنبال می‌شود. در كنار این ظرفیت‌سازی اقدام‌های موثری در زمینه پایداری و قابلیت اطمینان سیستم برق به عمل آمده است.
● ظرفیت‌سازی برای ساخت نیروگاه‌ها
میزان رشد تقاضای سالانه برق به حدود ۱۰ درصد ایجاد سالانه حداقل ۳۵۰۰ مگاوات ظرفیت جدید را می‌طلبد، بدین ترتیب صنعت برق ایران تا پایان قرن چهاردهم هجری شمسی برنامه عظیمی را تدارك دیده تا قدرت نصب شده را به بیش از ۹۶ هزار مگاوات برساند، تا نیاز مصرفی را كه تا آن هنگام به ۷۲ هزار مگاوات خواهد رسید، را تامین كند.
با توجه به تركیب مصرف برق انتظار می‌رود؛ سهم بخش‌های مختلف مصرف به نفع تولید تعدیل شود و از ۴۶ درصد كنونی به ۶۰ درصد افزایش یابد كه این خود نشانگر تلاش صنعت برق در راه توسعه همه جانبه كشور است. در زمینه اداره بخش‌های مختلف صنعت برق نیز سیاست عدم تمركز و تغییرات متناسب تشكیلاتی هماهنگ با برنامه‌های توسعه و تلاش در جهت جذب بخش خصوصی به عمل آمده؛ اما ایجاد فضای كامل رقابتی در تمامی مواردی كه انحصار وجود ندارد، برقراری ضوابط و نظارت دقیق در مواردی كه انحصاری است، واگذاری كامل تصدی‌گری به بخش خصوصی و دخالت بخش دولتی در حد اعمال حاكمیت، اصلاح قوانین و مقررات در جهت اداره صنعت برق به شكل بنگاه اقتصادی و اصلاح نظام قیمت‌گذاری و تعرفه‌ها، استفاده از حداكثر ظرفیت‌های برق‌آبی، سوخت گاز، بازیافت زغال سنگ و استفاده از روش‌های جدید توزیع انتقال و تولید و نیز منابع جدید انرژی اعم از هسته‌یی خورشیدی، بادی، زمین گرمایی، ساخت و صدور تجهیزات تولید انتقال و توزیع، تعیین قیمت فروش برق به میزانی كه علاوه بر تامین هزینه‌های جاری بتواند هزینه‌های بهسازی مصرف انرژی و سرمایه‌گذاری منابع داخلی را تامین كند، رشد بستر و زمینه تحقیقات برای دست‌یابی به فناوری‌های جدید و سازگار با محیط زیست و افزایش توانمندی‌های داخلی، سیاست‌های مدیریت مصرف در جهت تعدیل و استفاده بهینه از انرژی برق، اجازه احداث نیروگاه‌ها و تولید برق به تقاضای بخش خصوصی و تعاونی یا با مشاركت خارجی و زمینه‌سازی حقوقی برای ایجاد طرح‌های مستقل نیروگاهی I.P.P و روش‌های نظیر B.O.T و B.O.O از جمله اقداماتی است كه شكل گرفته و باید تداوم یابد.
ظرفیت اسمی نیروگاه‌های كشور در حال حاضر حدود ۳۹ هزار مگاوات برآورده شده كه به‌وسیله ۳۵۸ واحد تولید برق كرد۸۵، نیروگاه تحت مدیریت وزارت نیرو تولید می‌شود و ۹ نیروگاه وابسته به صنایع بزرگ كشور نیز مازاد خود را در اختیار شبكه سراسری برق قرار دهند. در حال حاضر ایران به لحاظ قدرت نصب شده نیروگاهی رتبه نوزدهم را در دنیا در اختیار دارد و با توجه به وسعت خاك كشور شبكه‌های انتقال و فوق توزیع نیرو تقریبا تمام نقاط جمعیتی كشور را تحت پوشش قرار داده و شبكه برق ایران بزرگترین شبكه سراسری برق در منطقه محسوب می‌شود.
● بازار برق؛ راهی به سوی رقابتی كردن خرید و فروش برق در كشور
بازار برق ایران، بازاری است با آینده‌یی درخشان و دارای مزایای نسبی بسیار برای سرمایه‌گذاران كه باید در جهت تقویت هرچه بیشتر آن گام برداشت. این تفكر در ذهن جامعه كه برق یك كالای اقتصادی است، باید نهادینه و در كنار آن زمینه‌های عقلایی شدن مصرف برای مصرف‌كنندگان فراهم شود تا بتوان در بلندمدت تعادل را به نفع بخش‌های مولد اقتصادی در مصرف برق ایجاد و با سیاست‌های مدیریت مصرف به منطقی شدن استفاده از برق كمك كرد. در این راستا فعالیت بازار برق می‌تواند، راهگشا باشد.
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست