نقش رسانه در انتخابات

رسانه ها در زندگی و جامعه مدرن کنونی نقش و جایگاه بی بدیلی به خود اختصاص داده اند, تا جایی که شاید به جرأت می توان گفت تصور جامعه معاصر بدون رسانه های گوناگون کنونی, بسیار دشوار به نظر می رسد

رسانه‌ها در زندگی و جامعه مدرن کنونی نقش و جایگاه بی بدیلی به خود اختصاص داده اند، تا جایی که شاید به جرأت می توان گفت تصور جامعه معاصر بدون رسانه‌های گوناگون کنونی، بسیار دشوار به نظر می رسد. یا این وصف و با توجه به حضور گسترده و همه جاگیر رسانه های مدرن، باید اذعان داشت که این واسطه ها تأثیر عظیمی بر حوزههای مختلف زندگی بشر می گذارند. اندیشمندان علوم اجتماعی، مطالعات فرهنگی، جامعه شناسی، ارتباطات و مطالعات رسانه، آن هم از طیف های مختلف فکری به بررسی و نظریه پردازی درباره تأثیرات فرهنگی رسانه ها بر جامعه رسانه ای پرداخته اند، مسلما این دیدگاهها نیز به صورت طیف بوده و از دید مثبت در یک سر آن تا رویکرد منفی در سر دیگر این طیف در نوسانند.

البته به نظر می رسد جریان فکری غالب مرتبط به تأثیرات فرهنگی رسانه ها متعلق به دیدگاههای مثبت و خوش بینانه باشد؛ بخصوص در عرصه انتخابات و تبلیغات نامزدها، رسانه های عمومی می توانند نقش مفید و سودمندی را ارائه دهند. از آنجایی که انتخابات مظهر انگیزه مردم در تعیین سرنوشت سرزمین خود و سنجشی برای میزان فعالیت مردم در سیاستهای ملی است، رسانه ها می توانند در رونق بخشیدن به انتخابات و شورآفرینی و حضور گسترده مردم در انتخابات نقش داشته باشند.

رسانه ها در انتخابات نقش و جایگاه چند بعدی دارند، از یک سو رسانه ها می توانند، خواسته ها و آرای مردم و دیدگاه سیاسی و اجتماعی آنان را به مسئولان انتقال داده و به عنوان سخنگوی مردم و افکار عمومی فعالیت کنند و از سوی دیگر تأثیرات و نتایج نظرات مردمی را در سیاستها و فعالیتهای کشور نشان دهند، تا حس اعتماد و اطمینان بین مردم و دولت را افزایش دهند.

رسانه ها و مطبوعات باید تلاش خود را جهت شرکت همه جانبه مردم در انتخابات و حضور گسترده آنان صرف کنند. انتخاب فردی اصلح، عالم، اندیشمند، سیاستمدار و متعهد که هدف مردم است، می تواند از طریق رسانه های عمومی صورت گیرد. رسانه ها با فعالیت خود در زمینه سازی برای انتخابات، اهمیت حضور مردمی و آماده سازی آنان جهت شرکت و فعالیت در صحنه های سیاسی نقش وافری دارند.

رسانه ملی می تواند نقش مهمی در ترغیب عمومی به مشارکت در انتخابات و احیای اعتماد همگانی به نحوه برگزاری انتخابات ایفا نماید. اطلاع رسانی دقیق و شفاف از فرایند انتخابات، تبیین اهداف و ثمرات شرکت در انتخابات و ایضاح اختیارات نمایندگان مجلس و نقش آنان در آینده سیاسی کشور از تدابیری است که رسانه ملی و مطبوعات می تواند در جریان سالم و پرنشاط انتخابات و رقابتی نمودن آن ایفا نمایند.

رسانه ها می توانند به مردم کمک کنند تا شناخت جامع و دقیقی از نامزدهای مورد نظر پیدا کنند و بر اساس این شناخت، تصمیم نهایی را اتخاذ نمایند. رسانه ها با تبلیغ نامزدها و گروههای سیاسی می توانند باعث آشنایی مردم از دیدگاه سیاسی و اجتماعی نامزدها گردند و این آگاهی منجر به انتخاب فرد اصلح و شایسته برای جامعه می شود. رسانه ها با افزایش تعامل خود با ستادهای انتخاباتی فعال در فرمانداریها و بخشداریها می توانند زمینه های آشنایی مردم با نامزدهای مورد نظر را فراهم سازند. البته باید رسانه های عمومی شرایط مساوی را فراهم سازند تا همه افراد بتوانند از این امکانات در جهت تبلیغ نظرات و فعالیت های خود استفاده نمایند، تا همه نامزدها در شرایطی برابر به رقابت بپردازند.

رسانه ها می توانند با فعالیت دقیق و سنجیده در عرصه انتخابات، افراد تاثیرگذار و مورد اعتماد نظام را وارد مجلس کنند. از طرف دیگر رسانه ها باید از تبلیغات کاذب و ورود افراد ناکارآمد و غیرمفید به عرصه انتخابات و تبلیغات جلوگیری کنند. به همین دلیل رسانه ها باید با آموزه های دینی و قوانین الهی در طول انتخابات تبلیغ نمایند.

نسترن علوی زادگان

منابع:

نظریات انتقادی و رسانه های گروهی، پل. ای. تیلور و جان. ال. هریس، مترجم: یعقوب نعمتی وروجنی، تهران: موسسه جام جم. ۱۳۸۹.

کوین ویلیامز، درک تئوری رسانه، ترجمه رحیم قاسمیان، تهران: ساقی، ۱۳۸۶.