میهمانان کارتنی شهر

زمین آن قدربزرگ است که هنوزآدم ها می توانند روی این اندام آرام وشکیب زندگی کنند. ولی بسیاری هستند که حتی به اندازه یک پیکربی جان زمین سقفندارند تا با شکم های خالی یا حداکثر نیمه …

زمین آن قدربزرگ است که هنوزآدم ها می توانند روی این اندام آرام وشکیب زندگی کنند. ولی بسیاری هستند که حتی به اندازه یک پیکربی جان زمین سقفندارند تا با شکم های خالی یا حداکثر نیمه پرسربردامن آن بگذارند، بااین حال درقوانین انسانی آنجا که صحبت ازحقوق انسانی می شود حق زندگی برای همه انسان ها محترم وزمین وآب وهوا متعلق به جامعه بشری شناخته شده است، دربسیاری ازقوانین اساسی کشورها ازجمله ایران مسکن ازحقوق همه انسان ها عنوان شده است، حال چه شده که برخی را نه تنها مسکن که یک جای خشک وامن برای آرامش شبانگاهی نیزیافت نمی‌شود، پرسشی است که پاسخ آن به سادگی ها یافت نمی شود. زمستان نزدیک است ،سال های سال بی خانمانها درتهران وشهرهای بزرگ ایران در سکوت سرد زمستان از سرما یخ زدند و صبح جنازه هایشان را برای ما به یادگار گذاشتند تا اینکه شهرداری تهران به این فکر افتاد که یکی از بزرگ ترین وظایفش کمک به این افراد است و این وظیفه مدیریت شهر است که جای خوابی برای تهیدستان فراهم کندتا اگر از گرسنگی درعذابند لااقل از سرما نمیرند .

گرمخانه های تهران در ابتدا چادرهایی بود که به صورت موقت پذیرای بی خانمان ها یا همان کارتن خواب ها بود در حالی که یکی دوسالی است که آرام آرام چند محل دائمی برای اسکان موقت کارتن‌خواب های تهران بنا شده است که سال گذشته طبق آخرین آمارها نزدیک به سه هزارنفررا به صورت دوره ای درخود جای داده اند .

بی خانمان ها در تهران در بسیاری از موارد آن آدم هایی نیستند که در تصور و خیال دیگرانی که با شکم سیر زیر سایه سقفی زندگی می کنند ، وجود دارد بلکه برخی آدم های شرافتمند و حتی تحصیلکرده‌ای هستند که دست بر قضا به این روزگار دچار شده اند و اگر پای صحبت‌هایشان بنشینی گاه ازبی توجهی های خود ومسئولیت انسانی که بردوش داریم شرمسارخواهیم شد .

تکدی گری وکارتن خوابی نه تنها یک معضل شهری واقتصادی نیست که بیشتر یک وضعیت دشواراجتماعی است زیرا در بسیاری مواقع این افراد یا خود به انواع معضلات اجتماعی دچارمی شوند یا خود زمینه سازتشدید این معضلاتمی شوند.

دکتر انورصمدی راد استاد جامعه شناسی دراین باره می گوید: (( وجود معضل گدایی و کارتن خوابی درجامعه یک نوع بیماری اجتماعی است که از طرفی معلول ساز و کارهای اجتماعی معیوب واز طرفی به علت ناکارآمدی سیاست های حمایتی است . )) وی با اشاره به اینکه تحول ناگهانی شرایط زندگی وعدم تطابق اقشارپایین دست با این تحولات ازدلایل آن است ، معتقد است : (( درشرایطی که تعداد زیادی ازافراد جامعه نیازمندند وبسیاری ازاین افراد ازجامعه طرد می شوند وپایگاه های اجتماعی مناسبی ندارند وشبکه های اجتماعی ازقبیل خانواده وسازمانهای دولتی متولی امردرحل مشکلات آنان ناتوانند، درجامعه شاهد کارتن خوابی وامثال آن خواهیم بود.‌)) دکتراصغرمهاجری استاد جامعه شناسی نیزدراین باره می گوید: (( بی اعتمادی به مراجع حمایتی دربین مردم به جهت شفافیت این سازمانها باعث تشدید این معضلات است چنانچه ازویژگی های جامعه ایرانی این است که همواره درمرزتردید ودودلی نسبت به سازمانهای حمایتی قرار دارد.‌))

وی برخورد نامناسب با این پدیده را باعث سلب اعتماد شهروندان به سازوکارهای اجتماعی می داند وبا هشداربه ایجاد آسیبهای اجتماعی دیگردرحل نامناسب این معضل معتقد است: (( زمانی می‌توان درساماندهی بی خانمانها موفق عمل کرد که نگرش شهروندان وخانواده ها دراین باره عوض شود. )) آدم هایی که شب ها برای یافتن جایی که ازسرما یخ نزنند راهی گرمخانه می شوند گاه با بی مهری اعضای محله هایی که گرم خانه ها د رآن قراردارد‌، مواجه می شوند درحالی که حق زنده بودن را نمی توان ازآنان به واسطه ظاهرشان دریغ کرد. بزرگ ترین درخواست افرادی که درگرمخانه ها شب را به روزمی رسانند از مسئولانی که گاه سری به آنها می زنند، کاراست ونه تنها خواستارصدقه نیستند که علاقه مند به استفاده ازتوان خود جهت اداره زندگی خویش هستند. شهرداری سالانه۲/۵ میلیارد تومان درزمینه نگهداری متکدیان وبی خانمانها هزینه می کند درحالی که وزارت رفاه دراین زمینه مسئولیت های بسیاری دارد. مشکل متکدیان وبی خانمانها درتهران یک مشکل ملی است درحالی که مدیریت شهری هیچ کمکی ازطرف نهادهای ملی ودولتی در این زمینه دریافت نمی کند؛ چنانچه خواست شهرداری ازسازمان های دولتی تعامل دراین زمینه است.

امیرعباس میرزاخانی