وقتی دهانت سیم‌کشی شد

امروزه از درمان‌های ارتودنسی با اهداف درمانی و نیز زیبایی به طور معمول استفاده می‌گردد. روش‌های درمانی متفاوتی جهت اصلاح اکلوژن توسط درمان ارتودنسی وجود دارد، اما در بیشتر …

امروزه از درمان‌های ارتودنسی با اهداف درمانی و نیز زیبایی به طور معمول استفاده می‌گردد. روش‌های درمانی متفاوتی جهت اصلاح اکلوژن توسط درمان ارتودنسی وجود دارد، اما در بیشتر این روش‌ها از سیم‌هایی از جنس نیکل استفاده می‌شود...

مساله‌ای که به تازگی پژوهشگران به آن پرداخته‌اند تاثیر نیکل موجود در سیم‌های ارتودنسی روی بافت لثه است. درمان‌های ارتودنسی در برخی موارد نادر می‌توانند سبب بروز تظاهراتی در دهان گردند. تظاهراتی مانند تلفس مخاط لبی، اریتم مولتی‌فرم، ژنژیویت و افزایش حجم لثه.

عوارض ناشی از سیم‌های ارتودنسی

بیشتر تظاهرات به علت واکنش‌ التهابی است که در نتیجه تجمع پلاک در لابه‌لای سیم‌های ارتودنسی ایجاد می‌شود، لذا رعایت بهداشت و تمیز کردن سطوح دندانی همراه با وجود براکت و سیم‌های ارتودنسی روی آن مشکل بوده و نیاز به دقت بیشتری دارد. از طرفی علت برخی از تظاهرات را نیز به واکنش‌ التهابی ایجاد شده در بافت در نتیجه خوردگی فلز ابزارهای ارتودنسی نسبت می‌دهند.

حساسیت به نیکل نیز در دهان مشاهده می‌شود که از نوع ازدیاد حساسیت تیپ۴ بوده و به صورت حساسیت تماسی به نیکل در مخاط بروز می‌کند. افزایش حجم لثه نسبت به سایر تظاهرات متعاقب ارتودنسی شایع‌تر است. افزایش حجم فیبروتیک لثه که همراه با درمان ارتودنسی ثابت دیده می‌شود، موقت بوده و پس از برداشتن دستگاه‌های ارتودنسی رفع می‌گردد.

البته برخی محققان ادعا می‌کنند که این بازگشت و رفع مشکل به طور کامل صورت نمی‌گیرد. این نوع افزایش حجم فیبروتیک و سفت از افزایش حجم نرم و متورم به همراه قرمزی لثه مارجینال که در واکنش التهابی و یا افزایش حساسیت در لثه دیده می‌شود، متفاوت است.احتمال داده می‌شود که این نوع افزایش حجم به علت نیکل موجود در سیم‌های اردتونسی باشد

مکانیسم آسیب‌رسانی

نیکل می‌تواند مونوسیت‌ها و سلول‌های اپی‌تلیایی را فعال کند. همچنین تظاهر مولکول‌های چسبنده بین سلولی در سلول‌های اندوتلیال را کم و یا زیاد گرداند که این مساله به غلظت نیکل بستگی دارد. یون نیکل در سلو‌ل‌های مخاط دهان و اکراتینوسیت‌ها تجمع می‌یابد. این تجمع می‌تواند در برخی موارد سبب آپوپتوز سلولی شود.

از طرف دیگر کراتینوسیت‌ها در حضور یون نیکل پرولیفراسیون پیدا می‌کنند. در حقیقت اثر نیکل روی سلول‌های مخاط دهان بسته به غلظت آن می‌تواند دوگانه باشد و از یک سو سبب پرولیفراسیون و رشد سلولی و از طرف دیگر سبب آپوپتوزومرگ سلول‌های دهان گردد، اما التهاب و آزاد شدن سایتوکاین‌‌ها را تحریک نمی‌کند. در حقیقت مطالعات اخیر نشان داده‌اند که در نتیجه استفاده از سیم‌های ارتودنسی، نیکل در دهان سلول‌های اپی‌تلیال تجمع یافته و سبب ضخیم شدن اپی‌تلیوم می‌گردد.

این مساله در دوزهای کم نیکل اتفاق می‌افتد، ما گفته می‌شود که در صورتی که آزاد شدن با دوز کم نیکل در مدت زمان طولانی ادامه یابد، می‌تواند افزایش حجم لثه و حتی برخی عوارض سمی نیکل در حد میکروسکوپی را ایجاد کند.

دکتر مریم خادمی