تبلیغات در چهارراه علوم

تبلیغات در گذشته به یک سلسله مسائل خاص که در خدمت پیشبرد فروش قرار داشت محدود می شد, اما با توسعه ی اقتصادی و پیشرفت های صنعتی , این فن جدید با سایر علوم و فنون نیز ارتباط پیدا کرد

تبلیغات در گذشته به یک سلسله مسائل خاص که در خدمت پیشبرد فروش قرار داشت محدود می‌شد، اما با توسعه‌ی اقتصادی و پیشرفت‌های صنعتی‌، این فن جدید با سایر علوم و فنون نیز ارتباط پیدا کرد.بعضی از این علوم به‌طور مستقیم و بعضی دیگر به شکل غیرمستقیم در تبلیغات تجاری اثر گذاشتند، مثلاً ریاضیات و آمار گرچه کاملاً در کار تبلیغات مورد نظر نیستند ولی در تنظیم بودجه، محاسبات اثر تبلیغ در رسانه‌های مختلف به ریاضیات، در گردآوری نظرات و خواسته‌های مصرف کننده، برآورد جذب بازار برای یک محصول و یا برای تهیه‌ی آمارهای مربوط به ظرفیت بازار و امکانات توسعه‌ی علمی، تبلیغات تجاری به علم آمار نیاز دارد و این دو به هم ارتباطی نزدیک پیدا کرده‌اند. تبلیغات از جهتی دیگر به اقتصاد مربوط می‌شود؛ دانستن موقعیت بازار، افزایش و کاهش عرضه و تقاضا، ظرفیت بازار، قوانین و مقررات جاری حاکم بر محدوده‌ی اقتصادی و بالاخره مسئله‌ی وضع کلی بازار از جنبه‌های خاص نظیر رونق، رکود و یا بحران همه در پیشرفت یا رکود تبلیغات در یک جامعه مؤثر است. دانستن این عوامل می‌تواند ما را در اتخاذ تصمیم به موقع و بهره‌برداری صحیح در برنامه‌ها یاری کرده و امکانات مطلوب را برای پیش‌بینی اثر تبلیغات فراهم آورد. مچنین تبلیغات تجاری یا برخی از علوم اجتماعی مانند جامعه‌شناسی، مردم‌شناسی، روانشناسی همبستگی دارد زیرا شناخت جامعه برای وضع اصول و نظریه‌های مربوط به تبلیغ و آشنائی با نحوه‌ی رفتار، سنت‌ها و عادات مردم یک محدوده و بالاخره دانش عوامل روانی بر این اجتماع مثل پیروی از مد، تمایلات، خواسته‌ها و تغییرات ذهنی آنها لازمه‌ی تنظیم یک پروژه تبلیغاتی و خلق ایده‌ها و شعارهای مربوط به آن است، بنابراین ارتباطات تبلیغات تجاری را با سه علم جامعه‌شناسی، مردم‌شناسی و روانشناسی به اختصار یادآور می‌شویم. اما قبل از آن یک مثال عینی که ارتباط تبلیغات تجاری را حتی به ادبیات یک کشور می‌رساند، (هر چند شاخه‌ای از مردم‌شناسی است) به‌طور مجزا بازگو می‌کنیم. یک فرآورده‌ی عالی ایرانی به‌خاطر ناآشنائی با ادبیات عرب شکست می‌خورد! کشورهای حاشیه‌ی جنوبی خلیج‌فارس برای تأمین آب آشامیدنی خود بعضاً دچار مشکلات مختلفی هستند و آب معدنی یکی از کالاهای وارداتی آنان است.دوازده سال پیش قرار شد نوعی آب معدنی ایرانی را به نام چشمه به دبی صادر کنند، بدیهی است که بر روی چنین محصولی باید برچسبی به زبان عربی نصب شود. چون در زبان عربی حرف ”چ“ موجود نیست، لاجرم چشمه باید بشود جشمه و چون حرف جیم و شین در رسم‌الخط عربی به دنبال هم نمی‌آیند (زیرا خوانده نمی‌شوند)، این کلمه به ناچار تبدیل به جسمه شد و چون جسمه در زبان عربی به معنای آشغال و زباله است، نه تنها کالائی به این نام برای همیشه در آنجا شکست خورد بلکه، آشامیدنی‌های دیگر ایرانی نیز موقعیت متزلزلی نزد مصرف‌کنندگان اماراتی پیدا کرد.

ارتباط تبلیغات تجاری با جامعه‌شناسی

در جامعه‌شناسی، رفتار منفرد هر یک از افراد جامعه هیچ‌گاه ملاک عمل قرار نمی‌گیرد بلکه به‌صورت یک عضو جامعه‌ی بشری در چارچوب گروه‌های اجتماعی طبقه‌بندی می‌شود و یا مورد بررسی قرار می‌گیرد.همچنین به فرضیه‌ی انسان اقتصادی که دارای خصوصیات و رفتار معین و مجزائی است توجه نمی‌شود بلکه همه‌ی انسان‌هائی مورد نظر هستند که تحت‌تأثیر شرایط و عوامل اجتماعی دارای رفتار و اعمال مشخص حاکم بر آن جامعه هستند و به‌صورت گروهی از افکار، نظرات و عقاید خاصی پیروی می‌کنند.

---