بمب‌ها، راکت‌ها و موشک‌ها

به‌طور کلی ظرفی را که محتوی ماده منفجره باشد و از هواپیمای نظامی بر ساختمانی یا محلی فرو افتد و باعث مرگ کسی یا عده زیادی شود بمب می‌گویند. بمب‌ها در انواع آتش‌زا، دودزا، شیمیائی …

به‌طور کلی ظرفی را که محتوی ماده منفجره باشد و از هواپیمای نظامی بر ساختمانی یا محلی فرو افتد و باعث مرگ کسی یا عده زیادی شود بمب می‌گویند. بمب‌ها در انواع آتش‌زا، دودزا، شیمیائی و نظایر آن وجود دارند. بمب‌های کوچکتری هم دیده شده است که با دست یا وسایل مکانیکی بر روی هدف‌های نزدیک زمینی پرتاب می‌شوند. اولین بمب‌ها را مدافعین شهرها از بالای دیوار بلند شهر بر سر مهاجمین می‌ریختند. اما از دهه ۱۹۳۰ که پرتاب این سلاح آتشین به وسیله هواپیما متداول گردید. نام ”بمب“ به انواع سلاح‌هائی اطلاع شد که فقط با هواپیما پرتاب می‌شوند.

در دو سال اول جنگ جهانی نخستین بمب‌ها را از بالن‌های مخصوص که زیپلن نام داشتند، بر روی انگلستان و دیگر کشورها ریختند. در این دو سال جمعاً ۱۵۴ تن بمب بر روی انگلستان انداخته شد که جان ۱۷۲۵ نفر را گرفت. در جنگ جهانیدوم جهانی در هر ۲۴ ساعت حدود ۲۷۰ تن بمب بر روی آلمان فرو می‌افتاد و در طول جنگ جهانی دوم جمعاً ۱،۵۵۴،۰۰۰ تن بمب به وسیله متفقین بر روی هدف‌های آلمانی ریخته شد.

با اختراع بمب اتمی و بمب هیدورژنی قدرت تخریبی بمب‌ها افزایش یافتو در بمب اتمی که در طول جنگ دوم جهانی بر روی شهرهای هیروشیما و ناگازاکی ژاپن افتاد از قدرت تخریبی ۴۰،۰۰۰ تن ماده منفجره تی.ان.تی برخوردار بود.

پس از جنگ دوم جهانی همگام با پیشرفتی که در تهیه بمب‌های بسیار قوی نصیب سوداگران مرگ شد. ساخت موشک‌های مختلف و راکت‌ها نیز آغاز گردید. اگر برای بمب تعریف جامعی می‌توانیم ارائه کنیم، متأسفانه در هیچ کتاب لغتی نمی‌توان تعریف قابل قبول و همه جانبه‌ای را برای موشک پیدا کرد. برای مثال با مراجعه به کتاب‌های مذهبی نظیر انجیل و تورات به نمونه‌هائی از موشک برمی‌خوریم که هزاران سال پیش مورد استفاده بشر قرار گرفته است. این موشک‌ها در حقیقت توده‌ای از آتش بوده‌اند که به‌وسیله منجنیق‌ها بر سر دشمنان ریخته می‌شده‌اند و طبق اسناد تاریخی در سال ۱۲۳۲ میلادی نیز از این سلاح آتشین در جنگ‌ها استفاده گردیده است.

قرن‌ها بعد موشک‌های اولیه جای خود را به موشک‌های هدایت شونده (Missille) دادند. در جنگ جهانی دوم ارتش آلمان از تانک‌های کوچکی استفاده می‌کرد که پر از مواد منفجره بودند و به‌وسیله بی‌سیم به‌طرف مواضع متفقین هدایت می‌شدند. این تانک‌ها در حقیقت نمونه خوبی از موشک‌های هدایت شونده به‌شمار می‌رفتند، اما با این همه نمی‌توان این سلاح را موشک نامید.

آنست جان Honest - john مشهورترین موشک مورد استفاده در نیروی زمینی آمریکا است اما در حقیقت این موشک، راکت بزرگی است که به روش توپخانه‌های قدیمی به طرف دشمن نشانه می‌رود. راکت‌های ”فراگ“ روسی نیز از این دسته محسوب می‌شود. باید توجه داشته باشیم که ”دوراندال“ سلاحی است که در سال‌های اخیر ساخته شده او از سکوی هوائی به طرف هدف‌های زمینی پرتاپ می‌شود.

اما از سیستم هدایت شونده برخوردار نیست. با این حال مزبور در تقسیم‌بندی بمب‌ها هم جای نمی‌گیرد. برعکس ”وال آی“ سلاحی است که مانند بمب از هواپیما رها می‌شود اما در نوک آن وسیله دقیقی تعبیه شده است که می‌تواند سلاح را بر روی هدف هدایت کند.

در سال‌های اخیر سلاح‌های جدیدی ساخته شده‌اند. گلوله‌های توپ آنقدر بزرگ شده‌اند که به موشک‌های هدایت شونده تبدیل گردیده‌اند. این سلاح‌ها می‌توانند هدف‌هائی را مورد حمله قرار دهند که تفنگ قادر به نشانه‌گیری آنها نیست. شاید این جمله آخری، تعریف مناسبی برای موشک باشد.

موشک‌ها برحسب هدف‌هائی که دارند تقسیم‌بندی می‌شوند: موشک زمین به زمین، این نوع موشک بیشتر برای بمباران هدف‌های زمینی یا دریائی که در فاصله دور و یا نزدیکی قرار دارند استفاده می‌شوند به همین دلیل بهتر است، آنها را موشک‌های سطح به سطح بنامیم. امروزه نوعی از موشک‌های زمین به زمین که به موشک‌های تاکتیکی معروفند، از بال‌های کوچکی برخوردارند و برخی فاقد این بال‌ها هستند. سرعت این موشک‌ها مافوق صوت است. موشک اگز سه ام‌ام ۴۰ به طول ۶۴/۵ و بابردی معادل ۱۶۰ تا ۲۸۰ کیلومتر، ساخت شوروی (سابق) موشک پرشینگ به طول ۶/۱۰ و برد ۱۶۰ تا ۷۴۰ کیلومتر ساخت آمریکا از آن جمله‌اند. موشک‌های زمین به زمین تاکتیکی برد کمی دارند.

موشک‌های زمین به زمین از نوع استراتژیکی را کارشناسان نظامی آخرین کلام در زمینه تسلیحات لقب داده‌اند اولین موشک زمین به زمین در حقیقت هواپیمای کوچک بدون خلبانی بود که در ۱۲ ژوئن ۱۹۴۴ بر روی لندن پرتاپ شد و سه ماه پس از آن راکت معروف V۲ به جهانیان معرفی گردید.

به‌طور کلی موشک‌های زمین به زمین استراتژیکی، دور برد یا قاره پیما هستند. معروف‌ترین آنها موشک کروز ساخت آمریکا و SS,۲ ساخت شوروی سابق است.

از موشک‌های زمین به زمین، نوع تاکتیکی دریائی معروف به هارپون ساخت آمریکا و SSN-۱ اسکرابر ساخت شوروی سابق و از موشک‌های زمین به زمین از نوع استراتژیکی دریائی به ریگل آمریکائی و SS.NX-۱۲ ساخت شوروی می‌توان اشاره کرد.

موشک هوا به زمین:

این موشک‌ها نیز به انواع تاکتیکی و استراتژیکی تقسیم می‌شوند. قدیمی‌ترین نوع موشک هوا به زمین تاکتیکی برگه ۹۱۰ است که در سال‌های ۳۹ـ۱۹۳۸ در فرانسه ساخته شد و جدیدترین آن هارپون ساخت آمریکا است که مخصوص حمله‌های شبانه است.

موشک‌های راسکال، کوئیل، اسکاربولت، توماهاک ساخت آمریکا معروف‌ترین موشک‌های هوا به زمین استراتژیکی هستند.

موشک زمین به هوا:

مخرب‌ترین و کارآمدترین انواع موشک موشک‌های زمین به هوا هستند که از جنگ دوم جهانی استفاده از آنها در ارتش نازی متداول گردید. کشور عربستان‌سعودی نوعی موشک زمین به هوا به‌نام ”شاهین“ ساخت که حدود ۱۰ کیلومتر اوج می‌گیرد. سوسمار سبز، تاریگرکت، راپیر و بسیاری دیگر از این نوع موشک‌ها به‌شمار می‌روند.

موشک‌های زمین به هوا که از دریا به طرف هواپیمای دشمن پرتاب می‌شوند از سال ۱۹۳۹ متداول گردیدند. مازورکا ساخت فرانسه، آلباتروز ساخت ایتالیا، سر دارت ساخت انگلستان، تیفون و اسپارو ساخت آمریکا معروف‌ترین نوع موشک زمین به هوا هستند که از سکوهای دریائی پرتاپ می‌شوند.

موشک هوا به هوا:

نیروی هوائی آلمان نازی، در تهیه و استفاده از موشک‌های هوا به هوا پیشقدم بوده است. هم‌اکنون کشورهائی نظیر کانادا، فرانسه، آلمان غربی، ایتالیا، ژاپن، سوئد، روسیه، انگلستان، آمریکا به ساختن موشک‌های هوا به هوا مشغولند و معروف‌ترین موشک هوا به هوا، اسپارو، سایدویندر و فونیکس است که سازندهٔ آن کشور آمریکا است.

موشک‌های ضد تانک:

موشک‌های ضد تانک می‌تواند از هوا، از زمین یا از روی آب، به‌طرف تانک‌های دشمن شلیک شود.

موشک‌های ضد زیر دریائی:

این نوع موشک‌ها، تا جنگ دوم جهانی، هدایت شونده نبودند. این موشک‌ها امروزه با سیگنال‌هیا نوری به‌طرف هدف مورد نظر هدایت می‌شوند. به همین منظور اشعه لیزر در این گونه موشک‌ها کاربرد وسیعی دارد. ایکارا، ساخت استرالیا، مالافون ساخت فرانسه، ترنه ساخت نروژ، رت (موش) ساخت آمریکا از معروف‌ترین موشک‌های ضد زیر دریائی محسوب می‌شوند.

هر روزه کشورهای صنعتی جهان و به‌خصوص ابر قدرت‌ها، سلاح‌های جدیدی می‌سازند که در تقسیم‌بندی سلاح‌های موجود جای ویژه‌ای به خود می‌گیرند با تیم‌بندی جدیدی را به خود اختصاص می‌دهند. روسیه موشک‌های بسیاری داشته و دارد. آمریکا، موشک‌های قاره پیمای پرقدرتی نظیر کروز و ام‌ایکس دارد که نگهداری آنها به‌هزینه‌های سرسام‌آوری نیازمند است. با این همه، توپخانه‌ها، بمب‌افکن‌ها و پرتاپ کننده‌های راکت در مقابل قدرت تخریبی موشک‌ها بسیار ناچیزند و جالب است بدانید همین چیزها برای آن بوده است که جان عده زیادی از مردم بی‌گناه را به قیمت ارضای جاه طلبی برقدرت‌ها بگیرند، بازار سیاه پررونقی را به خود اختصاص داده‌اند.