معرفی کتاب بانوان ایرانی در هر جایی, حضور خود را نشان دهید

«جنسیت و فلسفه سیاسی انتخابات» اثر دکتر عباس محمدی اصل یکی از ده ها کتابی است که این پژوهشگرِ خستگی ناپذیرِ کتاب هایی با محوریت وضعیت زنان، قلم زده است. درباره جنسیت، دکتر محمدی اصل ٧٥ اثر منتشرشده دارد و چندین کتاب دیگر در دست انتشار. اما آنچه این کتاب را از میان آثار او به همراه دو اثر دیگر از همین نویسنده با موضوعی مشابه، متمایز می کند، اهمیتی است که دکتر محمدی اصل برای مشارکت زنان در امور سیاسی و اجتماعی قائل است. او حتی در اولین کتاب خود به نام «جنسیت و مشارکت» که سال ها پیش از سوی انتشارات روشنگران و مطالعات زنان منتشر شد، این واقعیت را حتی به صورت گلایه از خودِ زنان درباره عدم علاقه آنها به مشارکت سیاسی اعلام کرد. او در آن کتاب اشاره کرد زنان نباید در فضایی که برای آنان از پیش چیده شده و وجود آنها را تنها در فضای خانه و به صورت خدمتکار خانگی یا تنها به «مادرِ بچه هابودن» محدود می کند، تن دهند زیرا در حقوق مدنی و قانون اساسی برای این «مادرِ بچه ها» هیچ گونه حقی محاسبه نشده است. «مادرِ بچه ها» حتی نمی تواند فرزندان خود را با اطمینان خاطر بزرگ کند زیرا برای مادر در این حقوق مدنی، حقی محاسبه نشده. اگر خدای ناکرده جدایی پیش بیاید و کار زن و شوهر به طلاق بکشد آنکه قربانی است، مادر است زیرا هیچ گونه حقوقی نسبت به فرزندان خود ندارد و همین باعث می شود زنان که بناست در قالب مادر، بهشت زیر پایشان باشد، با سر به جهنمِ جدایی از فرزندان سقوط می کنند. در این کتاب نیز نویسنده بار دیگر به موضوع نیاز و لزوم مشارکت زنان در امر قانون گذاری و شرکت در تصمیم گیری های کلان اشاره دارد و این بار نه از بُعد جامعه شناسی که تخصص اوست، بلکه از منظر فلسفه که روزگاری چندان هم مورد علاقه اش نبود و حتی آن را در حیطه علوم انسانی با نگاهی انتقادآمیز می نگریست، بازگفته. امروز او معتقد است فلسفه حضور زنان در امور سیاسی، اجتماعی، قضائی و اقتصادی امری نه تنها ضروری، بلکه حیاتی است زیرا جامعه ایران به آنجا رسیده است که به خصوص در مقطع حساس امروزی، بیش از هر زمان دیگر به حضور هر دو جنس زن و مرد، دوش به دوش هم در ساحت جامعه نیازمند است و حرکت هماهنگ این دو، همراه با دولتی منتخب مردم که به راستی دوستدار این سرزمین باشد و ایران را بهتر از امروز بخواهد، شاید تنها راه نجات از معضلی باشد که امروزه کشور به آن مبتلاست... .

در انتخابات ٩٢ نشان داده شد حضور زنان در کنار مردان تا چه اندازه می تواند فضای عمومی کشور را متحول کند. در دورانی که با تورم وحشتناک، محاصره اقتصادی، توقف و رشد منفی توسعه، وضعیت آینده چندان مطلوب به نظر نمی رسید و دولت روحانی توانست با آرای اکثریت مردم که از قضا بیشتر آنان زنان بودند، بر مسند ریاست جمهوری بنشیند و بتواند بلای جنگ را که مانند ابر سیاهی که آسمان ایران را پوشانده بود، از این کشور دور کند. مردم نیز با تظاهرات خیابانی این پیروزی خود را که انتخاب راستین رئیس جمهور منتخب بود جشن گرفتند. زنان بخش کوچکی از خواسته های خود را از روحانی مطرح کردند. اما از آن واجب تر، ارتباط ایران با جهان بود و رفع بلافاصله تورم و بی کاری که گریبان زن و مرد ایرانی را گرفته بود. گرانی ارزاق عمومی کمر مردم را شکسته بود و زنان آن قدر سعه صدر داشتند که درباره خواسته های حقوقی خود صبور باشند و فضا را برای آنچه واجب تر و حیاتی تر بود باز بگذارند. روحانی موفق شد رابطه ایران با جهان را بهتر کند، تورم را مهار و رشد اقتصادی را از منفی به مثبت تبدیل کند. هرچند در بسیاری از جهات موفق نشد. مثلا نتوانست قیمت ارزاق را جز در همان حد جلوگیری از تورم، پایین بیاورد و درباره اشتغال نیز نه برای زنان و نه برای مردان توفیقی به دست نیاورد اما اینها بخشی مصیبت بار بود که از دولت قبلی به او به ارث رسیده بود. محیط زیست نیز در همین قالب جا داشت.

درهرحال زنان در این دوره از مجلس شورای اسلامی تعداد بیشتری از نمایندگان ادوار قبلی را دارند و نمایندگان باید بدانند مثلا بازنشستگی پیش از وقت زنان، کمکی به آنان نیست بلکه دورکردن آنان از سطح جامعه و خانه نشین کردنشان است (که در حقیقت از برنامه های از پیش تعیین شده بخش کهن اندیش حکومتگران بود) و حضور فعال زنان در انتخابات ریاست جمهوری و مجلس خبرگان رهبری نه یک ضرورت، بلکه یک نیاز فوری است.

دکتر محمدی اصل هم در کتاب «جنسیت و فلسفه سیاسی انتخابات» همین را می گوید و به زنان کشور همین توصیه را می کند: «در همه جا حاضر باشید، حضور خود را نشان دهید، همان گونه که در شورای شهر و روستا این کار را کردید».

شهلا لاهیجی