فرزندم نوك زبانی حرف می زند, چه كنم

این نوع حرف زدن حاكی از وجود اشكال در تلفظ است كودك زبانش را در جلوی دندان های پیشین می گذارد و این كار سبب می شود كه نتواند برخی از صداها را تلفظ كند, مثلاً حرف «ش» می شود «س»

● درمان برخی اختلالات مربوط به رشد

بی تردید پر حرفی دانش آموزانی كه نوك زبانی صحبت می كنند در سر كلاس سبب خنده سایر بچه ها می شود و این موضوع چندان خوشایند نیست.

واقعیت مهم این است كه برای یك كودك دو یا سه ساله نوك زبانی حرف زدن به هیچ روی غیرعادی نیست زیرا در این سن و سال كودك تازه زبان باز كرده و طرز تلفظ و ادای صداها هنوز برایش جا نیفتاده است. تقریباً از هر ۱۰ كودك یك كودك بعد از چهار سالگی هم نوك زبانی حرف می زند. چگونه می توان به این كودكان كمك كرد؟

● نوك زبانی صحبت كردن چیست؟

این نوع حرف زدن حاكی از وجود اشكال در تلفظ است. كودك زبانش را در جلوی دندان های پیشین می گذارد و این كار سبب می شود كه نتواند برخی از صداها را تلفظ كند، مثلاً حرف «ش» می شود «س».

متخصصان گفتار درمانی معتقدند كه این گونه ادا كردن ها می تواند به این دلیل باشد كه كودك هنوز انگشت شستش را می مكد و یا این كه حركات زبان را داخل دهانش به خوبی كنترل نمی كند. همچنین اگر كودك در حس شنوایی اشكال داشته باشد و صداها را خوب نشنود نمی تواند تفاوت میان صداهای مختلف را تشخیص دهد.

گاه والدین خود سبب می شوند كه كودك در حال رشدشان نوك زبانی صحبت كردن را ادامه دهد و این به دو علت می تواند باشد گاه برخی از پدر و مادرها هنوز علاقه دارند كه یك «نوزاد» در خانه داشته باشند و به طور ناخودآگاه كودك را به نوك زبانی حرف زدن تشویق می كنند و علت دوم این كه بعضی از والدین نوك زبانی صحبت كردن فرزندشان را بیش از حد یك مساله طبیعی و عادی تلقی می كنند و ضمن این كه علاقه ای به ادامه نوك زبانی صحبت كردن كودكشان ندارند، اما اهمیتی هم به آن نمی دهند.

گرچه نوك زبانی صحبت كردن به خودی خود مساله مهمی نیست، اما می تواند مانع كامل و بی نقص شدن ساختمان كلی زبان بشود. مثلاً وقتی كودك نوك زبانی حرف می زند، این مساله هنگام روخوانی در سر كلاس و همچنین موقع دیكته نوشتن برای او ایجاد مشكل می كند، بگذریم از این كه وقتی كودك از طرف دوستان همكلاسی اش مورد تمسخر قرار می گیرد، آزرده و غمگین می شود.

● برای درمان چه باید بكنیم؟

چنانچه كودك پس از چهار سالگی هنوز نوك زبانی حرف می زند، باید از نظر گفتار درمانی آزمایش بشود. با این آزمایش مشخص می شود كه نوك زبانی صحبت كردن كودك فقط یك مشكل است و یا این كه با مشكلات دیگر نیز همراه است؟ مثل این كه كودك علاوه بر نوك زبانی صحبت كردن دیر هم زبان باز كرده است و یا از نظر تلفظ مشكلات دیگری هم دارد.

گفتار درمانی كودكان در این مرحله خیلی اصولی نیست. گاهی فقط كافی است كه متخصصان گفتار درمانی، پدر و مادرها را راهنمایی كنند كه چگونه برای تربیت كودكشان رفتار درستی داشته باشند.

از همه مهم تر هنگامی كه كودك واژه ها را اشتباه تلفظ می كند، اشتباهات او را تصحیح كنند. وقتی كودك جمله ای می گوید كه یكی از كلمات آن را بد تلفظ می كند، مناسب تر است كه جمله دوباره به طور صحیح تكرار شود. مثلاًً به كودك گفته نشود: «آدم نمی گوید زاكت باید بگویی ژاكت!» به جای این حرف خیلی ساده جمله صحیح را این طور تكرار می كنیم: «عزیزم، ژاكت تو روی صندلی است.» بیشتر اوقات تا همین مقدار كافی است كه كودك كم كم متوجه مشكل زبان خود بشود و خودش اشتباهاتش را اصلاح كند. دوباره او را می آزماییم، چنانچه بعد از همه توصیه ها باز كودك نوك زبانی صحبت می كند، در این جا دیگر نوبت متخصصان گفتار درمانی است.