بیماری لکه سفید در میگو

میگوهای آلوده به این ویروس , پلاک های سفید رنگی را در قسمت کاراپاس میگو از خود بجای میگذارند و به همین دلیل بیماری را بعلت رسوب و عدم جذب کلسیم , لکه سفید می نامند علائم ظاهری این بیماری براحتی در میگوهای جوان و بالغ قابل دیدن می باشد

از سال ۱۹۹۲ یک سندروم ویروسی درمیگوهای خانواده پنائیده که معمولا”‌آن را بیماری لکه سفید می نامند.

سایر بیماریهای میگو را تحت شعاع خود قرارداد . این بیماری باعث از بین رفتن تعداد زیادی میگو با ارزش هزاران دلار در مزارع پرورشی بسیاری از کشورهای نظیر :‌چین ،‌ژاپن ، هند ،‌تایلند ،‌اندونزی،‌ سریلانکا ،‌بنگلادش و مالزی گردید . برای مثال در کشور چین در سال ۱۹۹۳ حدود ۸۰% از میگوهای پرورشی که ارزشی معادل ۱ میلیارد دلار آمریکا داشت .دراثر این بیماری از بین رفت همچنین در کشور تایلند معادل ۵۰۰میلیون دلار آمریکا خسارت به مزارع پرورش میگو ناشی از این بیماری گزارش گردید . درسال ۲۰۰۰ بیماری لکه سفید از طریق لاروهای وارداتی ( ناپلی )‌از کلمبیا به کشور کاستکاریکا وارد شد ودرحال حاضر مقررات قرنطینه شدید در مزارع این کشور درحال اجراء‌می باشد . تکثیر و پرورش میگو سومین صنعت کشور اکوادور با بزرگترین بحران سیاسی اقتصادی در تاریخ این کشور یعنی بیماری فوق مواجه شد . ۵۰% مراکز تکثیر میگو تعطیل شد ومراکز عمل آوری تنها با ۵۰% درصد ظرفیت خود فعال بودند ،‌همین رابطه صادرات میگو از ۸۷۵ میلیون دلار در سال ۹۸ به کمتر از ۳۶۰ میلیون دلار در سال ۲۰۰۰ گردید .

● علت بیماری :

بیماری است ویروسی و ویروس ایجاد کننده بیماری در کشورهای مختلف به نامهای متفاوت شناسائی گردیده است . برای مثال در تایلند بنام SEMBV (Systemic ectodermal Mesodermal Baculovirus ) و در ژاپن بنام( RV-PJ ( Rod- shaped unclearvirus of penaeus japonicus نامیده می شود ،‌ولی همگان معتقدند که عامل ایجاد کننده ویروسی مشابه می باشد .

● خصوصیات ویروس:

ویروسی است عریض شده ، بزرگ ،‌پوشش دار،‌میله ای شکل و تا حدودی بفرم بیضی ودارای DNA بصورت دو رشته بهم تنیده می باشد . و امروزه معتقدند که ویروس عامل بیماری هیچگونه ارتباطی با کلوویروس ندارد. و مقرر گردید درخانواده جدیدی بنام نیما ویریده یا ویسپوویریده قرارداده . عرض ویروس ۹+‌ ۱۲۱ نانومتر و طول آن ۲۶+۲۷۶ نانومتر بوده ودارای تعدادی قیلامان ضمیمه ای که غالبا”‌در قسمت نزدیک به انتهائی است دیده می شود.

● نشانیهای بیماری

میگوهای آلوده به این ویروس ،‌پلاکهای سفید رنگی را درقسمت کاراپاس میگو از خود بجای میگذارند وبهمین دلیل بیماری را بعلت رسوب و عدم جذب کلسیم ،‌لکه سفید می نامند . علائم ظاهری این بیماری براحتی درمیگوهای جوان وبالغ قابل دیدن می باشد . لکه های سفید ابتداء ‌در قسمت کاراپاس میگو و بندهای ۵ تا ۶ بدن ظاهر شده ودر مرحله پیشرفت کل بدن را لکه های سفید با ضخامت ۵/ تا چند میلمتر می پوشاند . پوست میگو یا Cuticule براحتی از لایه ای در میس جدا می شود . هپاتوپانکراس بصورت زرد مایل به سفید ،‌بزرگ و شکننده تغییر شکل پیدا میکند . همولنف میگو رقیق و انعقاد آن یا به کندی صورت می گیرد و یا اصلا”‌صورت نمی گیرد . میگوها بیحال و اشتهای خود را از دست می دهند و میگوهای آلوده تمایل دارند که در کناره های استخر بایستند و به آهستگی در سطح آب شنا کنند و در نهایت در کف استخر ته نشین می شوند . با نمایان شدن علائم کلینیکی بعد از ۲ تا ۷ روز مرگ و میر بسیار شدید بین ۷۰ تا ۱۰۰درصد در مزارع پرورشی اتفاق می افتد .

بیماری در تمام سنین میگوها از PL ۱۵ تا وزن ۴۵ گرم در مزارع متراکم و غیر متراکم گزارش شده است . در بعضی مواقع لکه های سفید با تغییر رنگ به قرمز همراه است . و باید توجه داشت که تغییر رنگ به قرمز بواسطه همراه شدن باکتریهای خانواده ویبریو با این عفونت است .

نشانی های هیستولوژیک : در بررسیهای بافت شناسی تورم هسته و وجود گنجیدگیهای بازوفیلیک و ائوزینوفیلیک در سلولهای آزمایشگاهی جهت تشخیص : با استفاده از PCR(Polymerase Chain Reaction) و TEM(Transmission Electron Microscopy ) می توان بیماری را تشخیص داد.

● روشهای انتقال بیماری :

گسترش این بیماری از طریق حرکت لاروهای آلوده یا مولدین اتفاق می افتد . انتقال بیماری بین مزارع و استخرهای پرورشی می تواند از طریق آب خروجی استخرهای آلوده ،‌از طریق هواده ها ،‌از طریق حشرات ،‌پرندگان تجهیزات آلوده مورد استفاده در هچری یا مزراع پرورشی ،‌جانوران آبزی مثل خرچنگ ها وسایر کروستاسه ها انجام می شود . آب دریائی آلوده به ویروس ۳ تا ۴ روز حاوی ویروس می باشد.

● اصول کنترل بیماری لکه سفید :

۱- ضد عفونی کردن آب خروجی هچری : کلیه هچرتها باید استخر ضد عفونی داشته باشند و آب خروجی را قبلاً خارج کردن ضد عفونی کنند . خارج کردن آب بدون ضد عفونی از هچری ممکن است دارای ویروس باشد . و این عوامل می تواند اثر مخرب بر روی هچریهای دیگر داشنه باشد . این موضوع می تواند باعث آسیب مجدد به همان هچری شده وبیماری دوباره به هچری برگردد . درهچریها باید تغییرات درجه حرارات به حداقل کاهش یافته و مواد آلی را به حداقل رسانیده ،‌غذای اضافی و میگوهای مرده نیز بطور منظم از استخرها خارج شوند . پارامترهای کیفیت آب بطور منظم ثبت شده ودر حد مطلوب باشند.

۲- ضد عفونی کردن آب خروجی استخرهای پرورشی :‌آب خروجی استخرهای پرورشی باید قبل از خارج شدن و به دریا ریختن ضد عفونی شوند. ضد عفونی آب خروجی از نکات بسیار ضروری در سیستم های پرورش میگو می باشد . که شامل چند مرحله است از قبیل :‌رسوب گیری ،‌اکسیژن زدائی ،‌فیلتراسیون شنی و بیولوژیکی می باشد که باعث کاهش مواد آلی و میکرو ارگانیسم های پاتوژن در آب خروجی می شود . اگر دراستخری بیماری لکه سفید بصورت شدید شایع باشد ،‌با استفاده از PPM .۴ هیپوکلرایت کلسیم یا ۱PPM ماده dipterex باید همه میگوها را ازبین برد و آب را هم ضد عفونی کرد .

آب و میگوهای مرده باید بعد از ۷ روز از استخر خارج شوند . بعد از خارج کردن آب باید ۱۰۰PPM آهک مجددا”‌در استخرها مورد استفاده قرا گرفته تا باقیمانده ترکیبات میگوها یا ویروسها را درکف استخر از بین برده واین اولین مرحله در آماده سازی استخرها می باشد.

۳- استفاده از سیستم بسته :‌مفهوم آن این است که آب باید ضد عفونی شده تا ویروسها و سایر ارگانیسم هائی که میتواند ناقل ویروس باشند . قبل از استفاده آب در مزارع پرورشی از بین ببریم . دراین سیستم پیشنهاد می شود که بطور جدی از استفاده مستقیم آب دریا جلوگیری شده و به این طریق امکان آلودگی ویروسی به حداقل کاهش یابد . درمکانهائی که بیماری لکه سفید گسترش یافته است . به هیچ عنوان نباید از سیستم پرورشی باز استفاده کرد . آب باید با ۳۰ PPM کلسیم هیپوکلرایت ضد عفونی شده وبمدت ۳ تا ۴ روز در معرض نور خورشید قرارداده و سپس مورد استفاده قرار گیرد.

---