زیارت به مثابه یک فرصت

جلال طالبانی به طور رسمی و کتبی از رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام برای سفر به عراق و زیارت عتبات عالیات دعوت کرد دعوت رئیس جمهور عراق از هاشمی رفسنجانی در روزهایی که هر دو کشور نیاز به روابطی مستحکم تر و صادقانه تر از قبل دارند می تواند تحول و تحرکی دوباره میان ایران و عراق به وجود آورد

جلال طالبانی به طور رسمی و کتبی از رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام برای سفر به عراق و زیارت عتبات عالیات دعوت کرد. دعوت رئیس جمهور عراق از هاشمی رفسنجانی در روزهایی که هر دو کشور نیاز به روابطی مستحکم تر و صادقانه تر از قبل دارند می تواند تحول و تحرکی دوباره میان ایران و عراق به وجود آورد.

جلال طالبانی به طور رسمی و کتبی از رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام برای سفر به عراق و زیارت عتبات عالیات دعوت کرد.

دعوت رئیس جمهور عراق از هاشمی رفسنجانی در روزهایی که هر دو کشور نیاز به روابطی مستحکم تر و صادقانه تر از قبل دارند می تواند تحول و تحرکی دوباره میان ایران و عراق به وجود آورد.

لحنی که جلال طالبانی در دعوتنامه خود به کار برده گویای چنین خواسته ای است و مطمئنا پاسخ هاشمی رفسنجانی نیز که همواره مناسباتی مطلوب را با دولتمردان عراقی و دیگر دول عربی برقرار کرده، مکمل نامه محبت آمیز رئیس جمهور عراق خواهد بود.

طالبانی گفته است: مردم عراق آماده پذیرایی از رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ایران هستند.

وی همچنین تاکید کرده است که هنگام انجام این سفر، شخصا هاشمی را در زیارت عتبات عالیات همراهی خواهد کرد.

طالبانی در بخشی از دعوت نامه خویش خطاب به رئیس مجلس خبرگان رهبری آورده است: با توجه به اهمیت روابط دو کشور دوست و برادر مسلمان جمهوری اسلامی ایران و عراق، مشتاقانه از حضرت عالی دعوت می‌کنیم که در اولین فرصت به این کشور سفر نمایید.

مقدمات این دعوت در هنگام سفر یاسر هاشمی چیده شد. او که به دعوت عبدالعزیز حکیم رئیس مجلس اعلای عراق به این کشور سفر کرده بود، ضمن زیارت عتبات عالیات با آیات عظام سیستانی، حکیم، فیاض و بشیر در نجف اشرف و نوری مالکی نخست وزیر، مسعود بارزانی و عادل عبدالمهدی در بغداد دیدار و سلام‌ها و درودهای آیت الله هاشمی رفسنجانی را به آنان ابلاغ کرد.

بدون تردید فضای دیدار هاشمی و طالبانی تحت تاثیر توافقنامه امنیتی آمریکا و مناقشات پیرامونی آن قرار دارد. قضاوت‌های دولتی در این باره در داخل ایران غالبا انتقادی و اعتراضی بوده است. در یکی دو ماه گذشته و پس از اینکه اخبار مختلفی مبنی بر نزدیک شدن دو طرف به توافق بر سر معاهده امنیتی مخابره می شد، روزی نبوده که دولتمردان ایرانی از زبان وزیر خارجه، سخنگو، رئیس جمهور، سفیر ایران در عراق، رئیس مجلس و حتی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام نسبت به آن هشدار ندهند و صفوف مخالفان توافقنامه را فشرده تر از موافقان آن توصیف نکنند و پیامدهای آن را تهدیدآمیز و مخاطره انگیز نشان ندهند.

تریبون رسمی نظام جمهوری اسلامی (صداوسیما) نیز از طرق مختلف به ارزیابی یکسویه آینده عراق بعد از انجام توافقنامه امنیتی پرداخته و مردم و نمایندگان مجلس عراق را مخالف با تصمیم دولتمردانشان معرفی می کند.

حجم تبلیغات و تلاش های ایران برای ممانعت از انعقاد توافقنامه و جلوگیری از تداوم حضور نیروهای آمریکایی در کشور همسایه به حدی بوده است که چند بار از سوی مقامات عراقی مورد اعتراض واقع شده و تلویحا ایران را از مشوش ساختن فضای حاکم بر این رویداد بااهمیت برحذر داشته اند.

بدون تردید آینده عراق و خاورمیانه تحت‌الشعاع نهایی شدن توافقنامه مطابق با خواسته آمریکایی‌ها قرار دارد. البته هاشمی رفسنجانی سابقه دیپلماسی کارآمد و بی نظیری با اعراب به‌ویژه عراقی ها دارد. او که در مدت هشت سال جنگ تحمیلی مکاتبات بسیاری با مسئولان عراقی و صدام حسین داشت و از سوی دیگر هدایت قوای نظامی ایران را عهده دار بود، بیش از هر مقام ایرانی دیگری با موقعیت استراتژیک عراق و فضای تاریخی و معاصر آن آشناست.

از محتوای دعوتنامه طالبانی نیز می توان اشتیاق برای ملاقاتی دوستانه و البته دیپلماتیک را به خوبی حس کرد. هاشمی سیاستمداری میانه‌رو، معتدل و فکور است و طالبانی نیز بیش از هر چیز منشی این چنین را برای برقراری مناسبات با ایران می طلبد.

مقبولیت او نزد افکار عمومی داخل کشور و اعتمادزایی ذاتی او در میان روسای دولت های کشورهای همسایه موجب دوچندان شدن اهمیت چنین سفرهایی می شود؛ ضمن اینکه سفرهای زیارتی هاشمی رفنسجانی همواره کارنامه دیپلماتیک او را پربارتر کرده است.

سیمای مذهبی هاشمی رفنسجانی و سفر زیارتی عتبات عالیات، اینک فرصتی در اختیار سیاست و دیپلماسی است. نه هاشمی فردی فرصت سوز است و نه طالبانی فرصت فرصت سوزی دارد. این دیدار می تواند گره هایی را بگشاید که شاید چند سفر دولتی میان مقامات ارشد قادر به انجام آن نباشد.