با کارنامه فرزندمان چگونه برخورد کنیم

قصه فصل امتحان برگ آخری هم دارد: کارنامه! راستی شما با کارنامه فرزندتان چگونه برخورد می‌کنید؟ اگر او نمره‌های خوبی گرفته باشد او را تشویق و اگر نمره‌های خوبی نگرفته باشد او …

قصه فصل امتحان برگ آخری هم دارد: کارنامه! راستی شما با کارنامه فرزندتان چگونه برخورد می‌کنید؟ اگر او نمره‌های خوبی گرفته باشد او را تشویق و اگر نمره‌های خوبی نگرفته باشد او را سرزنش می‌کنید؟ اما باید بدانید که برخورد غلط شما می‌تواند او را ناامید و یا از آن طرف، آن‌قدر مغرور کند که در هر دو صورت، شما را به دردسر بیندازد. پس چه باید کرد؟ ...

در مرحله اول دانش‌آموزان را به دو دسته تقسیم می‌کنیم: گروه دانش‌آموزان موفق و گروهی که در امتحانات موفق نبوده‌اند. با شما رفتاری که باید پیش بگیریم را دوره می‌کنیم:

برخورد با دانش‌آموز موفق

در برخورد با دانش‌آموز موفق باید این نکته‌ها را حتما به خاطر بسپاریم:

نتایج امتحانات را در درجه اول ناشی از تلاش و کوشش خودشان بدانیم و اگر در رسیدن به موفقیت با او همکاری و کمک کرده‌ایم به آ‌ن اعتنایی نکنیم و صراحتا گوشزد کنیم که فعالیت، توکل و تلاش او به نتیجه خوب امتحان منجر شده است.

در پیروزی‌ها باید سعی کنیم که علل موفقیت او را مشخص کنیم تا بداند اسباب‌ و علل پیروزی او چه چیزهایی بوده و سپس با تاکید بر آنها زمینه رشد شخصیتی وی را در تمام ابعاد فراهم کنیم.

والدین باید طوری عمل کنند تا دانش‌آموزان بدانند که با گرفتن نمرات درخشان و کارنامه قبولی کار تمام نشده بلکه باید خود را برای مراحل بعدی آماده کنند بنابراین بعد از دریافت کارنامه قبولی و استراحت و تفریح مختصر، باید به آنان کمک کنیم تا برنامه‌ای برای خود تنظیم کنند و به فعالیت‌های خود در زمینه دانش‌افزایی ادامه دهند.

اگر فرزندان متعددی دارید و یکی از آنان با نمرات بالایی درخشیده است نباید آنان را با یکدیگر مقایسه کنیم و از همه مهم‌تر نباید طوری رفتار کنیم که فرزند موفق احساس خودبزرگ بینی و غرور کند و فرزندان دیگر احساس حقارت کنند بلکه رفتار ما باید به نحوی باشد که سایر فرزندان تشویق شوند که در حد توان‌شان تلاش و کوشش کنند.

برخورد با دانش‌آموزان ناموفق

قبول داریم هنگامی‌که کودک با گلوی پر از بغض و چشمان پر از اشک و شاید هم بی‌قرار و عصبی پا به خانه می‌گذارد مشکل‌ترین لحظه‌های پدر و مادر آغاز می‌شود. والدین احساس می‌کنند که کودکشان یک سال عمر خود را همراه با مخارج سنگینی که پدر و مادر برای او صرف کرده‌اند از دست داده اما باید بپذیرند که این لحظات از مهم‌ترین و حساس‌ترین زمان زندگی آنان است و رفتار و عکس‌العمل شما به عنوان پدر و مادر می‌تواند مساله‌آفرین و سرنوشت‌ساز باشد.

بعضی از والدین ممکن است در این موقعیت فرزندانشان را با نیشخند، تمسخر، خشونت، آبروریزی، سرکوفت زدن، قهر و طرد کردن و اعطای القابی مثل بی‌عرضه، تنبل و ... تنبیه کنند اما این تنبیه‌ها هر چند که موجب تخلیه غیراصولی بعضی از والدین است ولی تجربه نشان داده که برای کودکان و نوجوانان خونسردی به جای تلاش بیشتر، عقب‌افتادگی تحصیلی، فرار از مدرسه، ترک‌تحصیل، ایجاد یأس و ناامیدی، عصیان و نافرمانی را به بار می‌آورد. پس قبل از هر چیز خود را از این گونه رفتار پاک کنید البته اگر به آینده فرزند خود واقعا امیدوارید.

رفتار درست چیست؟

دسته دیگری از والدین هنگام روبه‌رو شدن با نتایج بد امتحانات فرزندانشان با خویشتن‌داری و حوصله و متانت رفتار می‌کنند. آنان به جای پرخاشگری و تنبیه، با فرزندانشان به تجزیه و تحلیل نتایج امتحانات می‌پردازند و به عبارت دیگر به علل شکست فکر می‌کنند و نسبت به رفع عوامل شکست اقدام می‌کنند. اگر هم که شما همه راهای درست را رفته‌اید و به نتیجه نرسیده‌اید بهتر است حتما با یک مشاور تحصیلی مشورت کنید.این راه هم از نگرانی‌های شما کم می‌کند و هم می‌تواند عملکردی پیشگیرانه از رفتار نادرست شما و فرزندتان در آینده باشد.

گذشته از تمام مواردی که گفته شد زمانی که کارنامه فرزندتان به دست شما می‌رسد حتما این موارد را مرور کنید:

آیا فرزند شما در مقایسه با دیگران ضعیف است و یا اینکه در خواندن درس تنبلی می‌کند؟

آیا او بیماری جسمی مثل ضعف بینایی و شنوایی‌ ندارد؟ علل روحی و روانی مانند اضطراب، افسردگی، ترس و نداشتن اعتماد به نفس در او وجود ندارد؟

محیط خانه برای درس خواندن ویژگی‌های لازم را دارد یا پر از آشوب، اختلاف خانوادگی و مسافرت‌ و مهمانی است؟

آیا نظارت شما بر کار او در طول سال تحصیلی به علت پرمشغله بودن به فراموشی سپرده نشده است؟

درخصوص علت ضعیف بودن نتیجه امتحان حتما با خود دانش‌آموز صحبت کنید و نظر او را بخواهید و او را وادار به چاره‌اندیشی و تصمیم‌گیری کنید تا حاضر شود فعالانه برای رفع نواقص خود بکوشد.

پس از مشخص شدن علت یا علل باید برای جبران عقب‌افتادگی تحصیلی او برنامه‌ریزی کرده و سپس بر اجرای برنامه‌‌های تعیین شده دقیقا نظارت کنید.

فاطمه کمساری