اینک آخر الزمان

سریال نجات یافتگان, فطرت و سرشت واقعی انسان ها را به تصویر می کشد

تصور کنید بر اثر شیوع یک بیماری واگیردار تمام اعضای خانواده، دوستان و نزدیک‌ترین افراد فامیل را از دست داده‌اید و تنها شما میان معدود افرادی که در کره زمین از این بیماری جان سالم به در برده‌اند باید به زندگی خود ادامه دهید. چه خواهید کرد؟ آنقدر شجاع هستید در قرن بیست و یکم در شرایطی زندگی کنید که تمام مظاهر رفاه و آسایش شما از جمله برق، تکنولوژی و حتی آب آشامیدنی از بین رفته است؟ سریال نجات‌یافتگان (Survivors) که در ایام نوروز از شبکه ۳ سیما پخش شد چنین شرایطی را نشان داد.

● بازسازی یک اثر

مجموعه تلویزیونی نجات‌یافتگان مجموعه‌ای علمی ـ تخیلی است که آن را باید در ردیف فیلم‌هایی چون «۲۸ روز بعد» و «بچه‌های زمین» دانست که آخر الزمان را به تصویر می‌کشند. سریال تلویزیونی نجات‌یافتگان که ایام نوروز از شبکه ۳ سیما روی آنتن رفت محصول ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۰ شبکه بی.بی.سی و در اصل بازسازی‌ای از مجموعه‌ای به همین نام است که در دهه ۱۹۷۰پخش می‌شد.

تری نیشن، خالق اصلی داستان و نویسنده رمانی است که سریال براساس آن ساخته شده است. داستان این‌چنین آغاز می‌شود: فراگیر شدن ویروس آنفلوآنزای اروپایی در انگلستان موجب به وجود آمدن شرایط اضطراری و بحران فراگیر شده است. ابتدا مسوولان دولتی با کنترل و سانسور اخبار سعی در مخفی نگه داشتن حجم فاجعه دارند، اما با گسترش بیش از حد بیماری و مرگ‌ و میر مردم، حالت فوق‌العاده اعلام می‌شود. ابی، پسرش پیتر را برای اردوی ورزشی به شهر دیگری فرستاده و نگران اوست. او خود به بیماری مبتلا می‌شود و شوهرش سخت نگران است. ابی از بیماری نجات پیدا می‌کند، اما شوهرش بر اثر بیماری کشته شده است. او برای پیدا کردن پسرش پیتر به راه می‌افتد. همه اهالی شهر بر اثر بیماری مرده‌اند و تعداد کمی نجات پیدا کرده‌اند. او در مسیر، با تعدادی از آنها برخورد می‌کند. نجات‌یافتگان اکنون خود را در دنیایی می‌بینند که در آن اثری از تجهیزات پیشرفته و مدرن نیست. نه پلیس و ارتشی وجود دارد و نه لپ‌تاپ و موبایلی.

تم اصلی سریال توجه به مهارت‌های نسل جدید بشر است. او شاید رانندگی بلد باشد و با رایانه خوب کار کند، اما آیا می‌تواند در باغچه سبزی بکارد یا دنبال غذا برود؟ آیا می‌تواند بدون کبریت آتش روشن کند؟ چالش اصلی این نجات‌یافتگان برای ادامه بقا در حالی است که آنها در جامعه‌ای باید زندگی کنند که دیگر نه قانونی در آن هست و نه پلیس و مجری قانون. آدرین هاجز، نویسنده مجموعه در این مورد می‌گوید: نجات‌یافتگان در مورد بشر و انسانیت است. این مجموعه، سوالاتی را در مورد فطرت بشر مطرح می‌کند و ما را عمیقا نگران می‌کند. نجات‌یافتگان در مورد ترس، عشق، ماجراجویی، دوستی و وفاداری است، اما بالاتر از همه اینها در مورد امید‌های جدید است.

● همه چیز از سارس شروع شد

سوهاگ، مجری طرح که شیوع بیماری سارس ایده اصلی‌اش در ساخت این سریال بود. تهیه‌کنندگان سریال پس از ماه‌ها مذاکره توانستند سال ۲۰۰۷ توافق‌نامه جدید را برای ساخت این سریال براساس رمان تری‌ نیشن امضا کنند. آدرین هاجز که نویسندگی این سریال را به عهده داشت برای جلوگیری از انتقاداتی که به سریالی که پیش از این در دهه ۱۹۷۰ ساخته شده بود وارد آمد سعی کرد فضای داستان را با فضا و شرایط کنونی جامعه هماهنگ کند. او همچنین سعی کرد داستان را به گونه‌ای بنویسد که نسبت به اصل داستان و سریال تلویزیونی که پیش از این براساس آن ساخته کمتر بیننده را متاثر و ناراحت کند.

نکته: چالش اصلی​ نجات‌یافتگان برای ادامه بقا درحالی است که آنها در جامعه‌ای باید زندگی کنند که دیگر نه قانونی در آن هست و نه پلیس و مجری قانون​

بیرمنگام و منچستر، لوکیشن‌های اصلی سریال بودند. گروه سازنده برای این ‌که بتواند شهر‌های خالی از سکنه را بخوبی نشان دهد صبح‌های زود یکشنبه‌ها فیلمبرداری می‌کرد. به گفته هیو وارن، تهیه‌کننده سریال این کار باعث کاهش استفاده از تصاویر کامپیوتری شده و بودجه سریال برای تولید صحنه‌های دیگری هزینه می‌شد. برای ساخت سریال از فیلم‌های ۳۵ میلی‌متری استفاده شد که به گفته وارن، فضای تاریک اکثر صحنه‌های سریال و نیاز به استفاده از دوربین‌های پیشرفته که قابلیت فیلمبرداری از فضای تاریکی را داشتند آنها را به استفاده از این تکنیک واداشت.

این سریال اگرچه براساس رمان تری ‌نیشن ساخته شد، اما با اصل داستان تفاوت‌های بسیاری داشت. شخصیت‌هایی به سریال اضافه شدند که در اصل داستان وجود نداشتند.

در زمان ساخت سریال، سازندگان آن هر گونه ادعایی را در مورد بازسازی بودن این سریال رد کردند و آن را اقتباسی مستقل از نوشته تری ‌نیشن دانستند. نجات‌یافتگان در ۲ سری ساخته و در سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۰ در مجموع در ۱۲ قسمت ۶۰ دقیقه‌ای به نمایش درآمد و پس از پخش ۲ سری به دلیل آنچه خود بی.بی.سی آن را تعداد کم بینندگان و ملاحظات دیگر نامید دستور توقف این سریال را داد. سریالی که در سال‌های ۱۹۷۵ تا ۱۹۷۷ براساس کتاب نجات‌یافتگان ساخته و به همین نام به نمایش درآمد در ۳ سری و در مجموع ۳۸ قسمت ساخته شد.

● خالق نجات‌یافتگان

آدرین هاجز، نویسنده معروف و شناخته شده تلویزیونی انگلستان است که کار خود را با روزنامه‌نگاری و کار در مجله اسکرین اینترنشنال آغاز کرد. در سال ۱۹۹۱ نخستین بار کار تلویزیونی خود را با سریال «به من بگو دوستم داری» آغاز کرد. فیلم «تام و ویو» که سال ۱۹۹۴ براساس نوشته‌ای از هاجز ساخته شد بازیگران آن میرندا ریچاردسون و روزماری هریس را کاندید دریافت جایزه اسکار کرد. پس از چند کار سینمایی دیگر هاجز تمرکز خود را بر تولیدات تلویزیونی گذاشت و چند جایزه معتبر را نیز دریافت کرد. او از جمله خالقان سریال علمی ـ تخیلی دوران کهن محصول ITV است که از شبکه ۴ سیما در حال پخش است. او هم‌اکنون روی سری چهارم و پنجم این سریال کار می‌کند که قرار است سال ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ پخش شود. آدرین هاجز هنگام پخش سریال در مصاحبه‌هایش از این ‌که​ سریال توانسته تعداد زیادی از مخاطبان جوان را به خود جلب کند اظهار خوشحالی کرد. وی درباره مراحل تولید این سریال چنین می‌گوید: همه چیز خیلی سریع اتفاق افتاد. من رمان تری ‌نیشن را قبلا بدقت خوانده بودم و با شروع کار نیز مجدد بارها با دقت آن را مطالعه کردم. کتاب سرشار از ایده‌هایی بود که من دوست داشتم مستقیم یا غیرمستقیم از آن استفاده کنم.

● پایان غیرمنتظره

تولید سریال در شرایطی متوقف شد که همه منتظر ساخت سری سوم آن بودند. اما در آوریل ۲۰۱۰ بی.بی.سی رسما اعلام کرد قصد ادامه تولید سریال را ندارد. سخنگوی بی.بی.سی گفت برای این ‌که ایده‌های نو و جدید بتواند در عرصه سریال‌سازی وارد شود ساخت این سریال ادامه نخواهد یافت. آدرین هاجز، خالق اصلی سریال نجات‌یافتگان در این مورد به ساینس فیکشن بولتن گفت: سریال تمام شد. من از فعالیتم طی این ۲ سال در این سریال احساس غرور می‌کنم. من از این‌ که طرفداران​ سریال واقعا آن را دوست داشتند، خوشحالم. من امیدوار بودم سریال ادامه پیدا کند ولی اکنون تصمیم بی.بی.سی اتمام آن است. باید قبول کنیم در مورد جذب بالای تعداد بینندگان، این سریال چندان قوی عمل نکرد. شاید مهم‌ترین مشکل، زمان نمایش این سریال است. اکنون جهان وارد مرحله تاریکی جدیدی شده و نیاز آن در این زمان نمایش سریالی با موضوع شرایط پس از آپوکالیپ یا آخر الزمانی نیست.

● زیر ذره‌بین

تری‌ نیشن، نویسنده و فیلمنامه‌نویس انگلیسی ۱۹۹۷ ـ ۱۹۳۰ از نویسندگان سریال معروف دکتر هو در انگلستان است. ساخت سریال نجات‌یافتگان در دهه ۷۰ ابتدا با مشورت او انجام شد، اما پس از بروز اختلاف‌نظر‌های شدید با تهیه‌کننده سریال ترنس دالبی سری‌های بعد بدون دخالت وی ساخته شد. همزمان در دادگاه عالی انگلستان نویسنده‌ای به نام برایان کلمنز ادعا کرد ایده اصلی داستان از او بوده و وی حتی این ایده را در انجمن نویسندگان بریتانیا در دهه ۶۰ ثبت کرده است. نیشن این ادعا را بشدت رد کرد و البته پرونده با موافقت طرفین به دلیل هزینه‌های بالا مختومه شد.

لادن بهبودی