از سرطان تا درخودماندگی, سهم شهروندان مجازی

آیا شبکه های آنلاین و انجام بازی های کامپیوتری توسط کودکان و نوجوانان, نوعی تهدید برای سلامتی آنان به شمار می رود

آیا شبکه‌های آنلاین و انجام بازی‌های کامپیوتری توسط کودکان و نوجوانان، نوعی تهدید برای سلامتی آنان به‌شمار می‌رود؟

سوزان گرین‌فیلد، عصب‌شناس برجسته انگلیسی و مدیر انستیتوی سلطنتی، در آخرین مناظره‌اش در مجلس اعیان به سنجش این خطرات احتمالی پرداخت و در مورد تأثیر سوء فعالیت‌های آنلاین بر ساختار مغز‌های جوان و احتمال ایجاد تغییرات اساسی در مغز به وسیله دنیای آنلاین هشدار داد. در‌حالیکه نگرانی‌ها در مورد حضورکودکان در دنیای مجازی به استفاده نادرست آنها از این فضا برای بازدید از سایت‌های نامناسب و عدم تحرک کافی به دلیل وابستگی‌شان به کامپیوتر خلاصه ‌می‌شود، بارونس گرین‌فیلد در مورد پی‌آمد‌های نگران‌کننده‌تری هشدار می‌دهد. خانم گرین‌فیلد در مجلس اعیان اعلام کرده است، بررسی ارتباط احتمالی میان افزایش تعداد بیماران مبتلا به در‌خود‌ماندگی، یعنی نوعی اختلال رشدی که با رفتار‌های ارتباطی، کلامی غیر‌طبیعی مشخص می‌‌شود، با رواج روز افزون استفاده از کامپیوتر می‌تواند نتایج معنی داری در بر‌داشته باشد.

خانم گرین‌فیلد می‌‌‌گوید: «گفتگو در دنیای حقیقی مؤلفه‌های متعددی دارد، همانند حساسیت به تن صدا، استفاده از حرکات دست و صورت برای بیان بهتر منظور، عطر و بوهای موجود در محیط و هر آنچه که می‌تواند، ناخودآگاه ما را تحت تأثیر قرار بدهد.

علاوه بر این، مطابق متون روان‌شناسی و در حقیقت، گفتگوهایی که با افراد مختلف داشتم، ما برای انتقال مفاهیم به مخاطب، سعی می‌کنیم گفتگو را با درک او منطبق کنیم. می‌بینید که هیچ کدام از این مهارت‌ها زمان بحث در شبکه‌های اجتماعی به کار نمی‌آیند. فهم اینکه چطور ممکن است، این شکل زندگی روزمره، مغز یا فراتر از آن ذهن انسان‌های امروزی را تحت‌الشعاع قرار ندهد و آنها را متفاوت از نسل های پیشین نکند، دشوار است».

او همچنین احتمال می‌دهد، درصد بالای تشخیص بیش فعالی - کمبود توجه، ممکن است، با غرق شدن دنیای ما در صفحه‌های نمایش تلویزیون، کامپیوتر و تکنولوژی‌هایی از این قبیل مرتبط باشد.

دو هفته پیش، خبری در مجله «بیولوژیست» چاپ شد که احتمال می‌داد، کاهش روابط چهره به چهره بتواند رویه عملکرد ژن‌ها را تغییر دهد، مقاومت دستگاه ایمنی بدن را پایین بیاورد، تغییرات هورمونی در فرد ایجاد کند و حتی فرایند خون‌رسانی توسط رگ‌ها را دچار مشکلاتی بکند، که به گفته اریک سیگمان، نویسنده این مقاله، می‌تواند سلامت فرد را با بیماری‌های خطرناکی همانند سرطان، سکته های قلبی یا مغزی، بیماری‌های قلبی و حتی جنون تهدید کند. کاملا واضح است که مردم زمان بیشتری را صرف فعالیت‌های آنلاین می‌کنند و شبکه‌های اجتماعی هم این میان از اقبال روزافزونی برخوردارند، حتی بی بی سی وب‌سایتی به نام «my CBeebies » دارد، که به کودکان اجازه می‌دهد، آواتار مورد علاقه‌شان را طراحی کنند.

● بیمار و تنها در خانه

تعدادی از تحقیقات، نگاهی به نقش منفی انزوای اجتماعی در سلامت افراد داشته‌اند: از بالا بردن احتمال بیماری‌های قلبی - عروقی گرفته تا مرگ ناگهانی، تنها بودن انتخاب چندان مناسبی به‌نظر نمی‌رسد. اما اینکه کامپیوتر و اگر دقیق‌تر بخواهیم بگوییم شبکه‌های اجتماعی، به انزوای افراد دامن می‌زنند یا نه به بهبود آن کمک می‌کنند، نکته‌ای است که جای بحث دارد. سخنگوی مرکز تحقیقات سرطان انگلستان تأکید می‌کند، هیچ دلیلی مبنی بر ارتباط معنی‌دار بین سرطان و فعالیت در فیس‌بوک وجود ندارد!

استفاده از شبکه‌های اجتماعی کیفیت زندگی افراد مبتلا به سرطان را بهبود می‌بخشد، چون برای آنها شانس ارتباط با دیگر مبتلایان به این بیماری را فراهم می‌کند.

بارونس گرین فیلد در خلال صحبت‌هایش به این نکته هم اشاره می‌کند که افراد مبتلا به درصد‌های متفاوتی از بیماری در‌خود‌ماندگی، در دنیای مجازی به شکل ویژه‌ای احساس راحتی و امنیت می‌کنند. پروفسور دیوید اسکاس از بخش علوم رفتاری مؤسسه سلامت کودکان می‌گوید: « خانم گرین فیلد در این مورد حق دارد، اما برای تحلیل آن، مسیر درستی را انتخاب نکرده است. می‌دانیم که کودکان و نوجوانان مبتلا به درخودماندگی در ارتباطات اجتماعی مشکل دارند، در حالی‌که ممکن است توانایی خوبی در شمرده صحبت کردن داشته باشند. آنها نیاز به ارتباط دارند و دنیای مجازی این شانس منحصر به فرد را به این افراد می‌دهد. در مورد بیش فعالی - کمبود تمرکز، این درست است که با بچه‌هایی که نمی‌توانند روی کار با کامپیوتر تمرکز کنند، برخورد داشته‌ام. اما به نظر می‌رسد، این وسیله امکانی برای تمرکز به آنها می‌دهد که مدرسه و دروس آن از ایجادش عاجزند. تعداد زیادی از این بچه‌ها، شرایط‌شان را بسیار نا امید‌کننده می‌دانند و به راهی برای کنترل آن نیازمندند، آنها به تمرکز احتیاج دارند».

● ارتباط درون خانه و بیرون از آن

با این که نگرانی عمیق بارونس گرین‌فیلد در مورد نسل خودشیفته‌ای که توان درک دیگران و هم‌صحبتی با آنها را ندارد، باعث ترس پدران و مادران از این قضیه شده‌است، هلنا گلدبرگ، روانشناس و نویسنده کتاب « نجات کودکی : بازی و آزادی در سال‌های ترس» حرف‌های دیگری برای گفتن دارد.

« زمانی که به احتمال زیاد نیاز داریم، سئوال‌های به مراتب سخت‌تری از خودمان در مورد روابط با فرزندان‌مان بپرسیم، تکنولوژی هدف ساده‌ایست، البته این درست است که در دنیای ایده‌آل، بچه‌ها می‌توانند دوستی‌ها و بازی‌های‌شان را جایی بیرون از خانه و دور از نگاه همیشه نگران والدین دنبال کنند. با این نگاه دیگر، شبکه‌های اجتماعی بد یا مخرب به نظر نمی‌رسند، در هر حال آنها نباید تنها راه ارتباطی کودکان با یکدیگر باشند. بیایید اجازه ندهیم مشکلی که هنوز گرفتارش نشده‌ایم، اینقدر بی‌جهت بزرگ و اغراق آمیز جلوه کند».

بی‌بی‌سی- ترجمه: محبوبه عمیدی