پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

عبدالحسین فرزاد


عبدالحسین فرزاد

دکتر عبدالحسین فرزاد مترجم, پژوهشگر, منتقد و استاد دانشگاه ایرانی است تخصص اصلی وی نقد است اما آشنایی اش به زبان و ادبیات عرب باعث گسترش حوزه فعالیت وی به ترجمه, ادبیات و بخصوص شعر عرب گردیده است

دکتر عبدالحسین فرزاد مترجم، پژوهشگر، منتقد و استاد دانشگاه ایرانی است. تخصص اصلی وی نقد است اما آشنایی‌اش به زبان و ادبیات عرب باعث گسترش حوزه فعالیت وی به ترجمه، ادبیات و بخصوص شعر عرب گردیده است.

●زندگی

عبدالحسین فرزاد در سال ۱۳۲۹ در خانواده‌ای سیستانی‌تبار در زاهدان به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در شهرهای زاهدان، ایرانشهر و خاش گذراند در نهایت لیسانس ادبیات فارسی را از دانشگاه تربیت معلم و فوق لیسانس را از دانشگاه شهید بهشتی و دکترایش را در رشته ادبیات فارسی از دانشگاه تهران دریافت کرد. وِی شاگرد استادان به نامی چون دکتر عبدالحسین زرین کوب، دکتر شفیعی کدکنی، دکتر محجوب، دکتر جعفر شعار، دکتر ابوالقاسمی و دکتر مشکور بوده است.

وی هم اکنون عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و استادیار دانشگاه کرج است.

دکتر منیره احمد سلطانی، همسر وی، نیز علاوه بر تدریس در دانشگاه، مترجم و پژوهنده هم هست و از او بیش از ده اثر ادبی انتشار یافته است.

● آثار

از فرزاد تاکنون بیش از بیست کتاب به چاپ رسیده است که سیزده کتاب از این تعداد تألیف و بقیه ترجمه است. بیشتر این آثار در حوزه ادبیات و نقد شعر است.

در حوزهٔ ترجمه وی توجه و تمرکزی بر آثار بانوی شاعر فلسطینی غادهٔ السَّمّان دارد و اغلب آثار وی را به فارسی برگردانده است.

فرزاد با اتکا به اندیشه‌های شاعران عرب مخصوصاًً غادهٔ السَّمّان، ادبیات عرب را به ادبیات ایران می‌‌شناساند و معتقد است اشعار این شاعر پختگی و ابعاد روشنفکرانه دارد و با خوانش اشعار او گمان می‌‌کند فروغ فرخزاد شعر معاصر عرب را بازیافته است. اشعار غادهٔ السَّمّان تصویرگر سالهای پرآشوب بیروت است که آن را به خوبی لمس کرده و بسیاری از اشعارش تبلوری از این تراژدی هولناک شده و البته با تصویر و ترجمه عبدالحسین فرزاد فرصتی برای بازخوانی فارسی یافته است.

● ترجمه

۱ـ قبانی، نزار، شعر، زن وانقلاب.

۲ـ ا.سلیمان، خالد، فلسطین وشعر معاصر عرب. ترجمه با همکاری شهره باقری. تهران :‌ نشر چشمه، ۱۳۷۶. ISBN ۹۶۴-۶۱۹۴-۲۵-۷. خانهٔ کتاب

۳ـ السَّمّان، غادهٔ‌، غمنامه‌ای برای یاسمن‌ها. تهران: نشر چشمه، چاپ اول، ۱۳۷۷. ISBN ۹۶۴-۶۱۹۴-۷۲-۹. خانهٔ کتاب

۴ـ السَّمّان، غادهٔ‌، در بند کردن رنگین کمان. تهران: نشر چشمه، چاپ سوم، ۱۳۸۳. ISBN ۹۶۴-۵۵۷۱-۰۸-۱.

۵ـ شاکر السیاب، بدر و دیگران.رویا و کابوس؛ شعر پویای معاصر عرب. گردآوری و ترجمه عبدالحسین فرزاد. تهران: مروارید، چاپ اول، ۱۳۸۰. ISBN ۹۶۴-۶۰۲۶-۹۲-۳.

۶ـ السَّمّان، غادهٔ‌، زنی عاشق در میان دوات. تهران :‌ نشر چشمه، چاپ اول، ۱۳۸۰. ISBN ۹۶۴-۵۵۷۱-۹۳-۴.

۷ـ السَّمّان، غادهٔ‌، ابدیت، لحظهٔ عشق. تهران :‌ نشر چشمه، چاپ اول، ۱۳۸۳. ISBN ۹۶۴-۳۶۲-۱۷۳-۱.

● تألیف

۱ـ آوای غژک (دفتر شعر). تهران: ارغنون، چاپ اول، ۱۳۷۲.

۲ـ دربارهٔ نقد ادبی. تهران :‌ نشر قطره، چاپ اول، ۱۳۷۸. ۴-۶۴-۵۹۵۸-۹۶۴ ISBN .

۳ـ نقد منوچهری دامغانی. تهران: نشر آتیه، چاپ ؟، ؟،؟ ISBN.

۴ـ قرائت و درک مفاهیم متون عرفانی. ؟،؟،؟،؟ ISBN.

۵ـ غزالانی در میان خلایق (آماده چاپ).

۶ـ تاریخ ادبیات عرب

۷ـ تاریخ فرهنگ و ادب عربی (به عربی)

۸ـ المنهج فی الشعر قرائت و درک مفاهیم متون عرفانی (؟)

۹ـ المعجم المفهرس لالفاظ الحادیث عن الکتب الاربعه

۱۰ـ تاریخ ادبیات جهانی

● مقالات

۱ـ جبران خلیل جبران و سوررئالیسم عربی

۲ـ گفتاری در باب هنر

۳ـ پیام آور عقل و آزادگی ابوالعلا معری

۴ـ عناصر سازنده اثر ادبی

۵ـ پویایی در شعر عرب

۶ـ اومانیسم ایرانی

۷ـ حادثه ۱۱سپتامبر از نگاهی دیگر

۸ـ کجای جهان ایستاده ایم

۹ـ عشق تنها برای آخرین معشوق است و...

● منابع

وب‌گاه آی‌کتاب (برداشت با ذکر منبع).

طهماسبی، زهرا.در بند کردن رنگین کمان!. ایران، ۲۱ مهر ۱۳۸۴، شماره ۳۲۸۰.، ۲۱ مهر ۱۳۸۴.