جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

یک بار دیگر رویارویی شرق و غرب


یک بار دیگر رویارویی شرق و غرب

بدون تردید جهان سیاست اکنون شاهد دو قطب شرق با محوریت روسیه, چین, ایران, کره شمالی, سوریه و برخی کشورهای آسیایی, آفریقایی و آمریکای لاتین و غرب با محوریت آمریکا, اتحادیه اروپا اسرائیل و برخی هم پیمانان غرب همچون کانادا, کره جنوبی, ژاپن, استرالیا, ترکیه و برخی کشورهای عربی است

بدون تردید جهان سیاست اکنون شاهد دو قطب شرق (با محوریت روسیه، چین، ایران، کره شمالی، سوریه و برخی کشورهای آسیایی، آفریقایی و آمریکای لاتین) و غرب (با محوریت آمریکا، اتحادیه اروپا اسرائیل و برخی هم‌پیمانان غرب همچون کانادا، کره‌جنوبی، ژاپن، استرالیا، ترکیه و برخی کشورهای عربی) است.

روسیه در رأس محور شرق بوده و حمایت گسترده این کشور از سوریه به دلیل روابط استراتژیک و همکاری نظامی و تجاری میان دو کشور از گذشته تاکنون بوده است.

روسیه از سال ۱۹۷۱ در طرسوس، پایگاه نظامی دریایی داشته و از آن برای اهداف تجاری، مبارزه با دزدان دریایی و نظارت بر دریای مدیترانه بهره می جست. همین طور، روابط میان کلیسای ارتدوکس میان دو کشور نیز مستحکم بود.

سوریه پس از عراق و لیبی روابط مطلوبی با روسیه داشت و مسکو دریافت هرگونه کوتاهی درباره این کشور به زیان منافع ملی روسیه و نیز ایران که متحد دیگر روسیه است، تمام خواهد شد.

مسکو، مخالف آن است که دولت های خاورمیانه با فشار سیاسی و دخالت نظامی غرب تغییر کنند و سناریوی کوزوو و لیبی در این منطقه تکرار شود.

روسیه می داند این گونه اقدامات خودسرانه، روابط بین الملل را به آشفتگی می کشاند و تروریسم از این وضع و ناآرامی های موجود بهره برداری خواهد کرد.

محور غرب؛ اما سوریه را برخوردار از موقعیت ژئوپلتیک و سیاسی مهمی دانسته و از روابط نزدیک نظام سوریه با چین، روسیه و ایران آگاه است.

سوریه از منابع انرژی همچون نفت و گاز برخوردار بوده و جایگاه سیاسی و اقتصادی این کشور بر کسی پوشیده نیست.

دمشق، اهمیت سیاسی ویژه ای دارد و گفتمان سیاسی اش خوشایند آمریکا و منافع این کشور در منطقه نیست. ایالات متحده آمریکا، سوریه را تهدیدی برای خود و منافع استراتژیکش در خاورمیانه می داند.

سوریه از احزاب مقاومت در فلسطین و لبنان همچون حزب الله، حماس و جهاد اسلامی حمایت کرده و پس از تیرگی روابط میان ترکیه و سوریه، سوری ها از حزب کارگزاران کردستان ترکیه نیز که از مخالفان جدی دولت اردوغان به شمار می رود، حمایت کرد.

علاوه بر این، پیش از شروع بحران سوریه، این کشور به پیشرفت های قابل توجهی در عرصه های گوناگون از جمله نظامی دست یافته و خود را به محور روسیه نزدیک ساخته بود.

اختلاف بین دو جبهه شرق و غرب در موضوع سوریه کاملا مشهود است.

روسیه با تمامی تصمیم های غرب درباره سوریه مخالفت می ورزد و غرب نیز به راه حل های روسیه خوشبین نیست.

از سوی دیگر غرب نمی خواهد روابط خود با چین را تحت الشعاع قرار دهد. میان کشورهای غربی و چین منافع اقتصادی مهمی وجود دارد.

اقتصاد چین در حال شکوفایی در عرصه بین المللی است. چین قدرت تولید بالایی دارد، اما در مقایسه با غرب، از فناوری پایین تری برخوردار است.

عضویت دائم در شورای امنیت سازمان ملل و دارا بودن حق وتو امتیاز دیگری است که چین از آن برخوردار است و غرب را نگران می کند. از آن گذشته مساله کره شمالی نیز منبع نگرانی دیگری برای غرب به شمار می رود.

محور شرق تلاش می کند به دوران تک قطبی بودن جهان پایان دهد و آمریکا تلاش می کند جایگاه خود به عنوان ابر قدرت و رأس نظام تک قطبی جهان سیاست را حفظ کند.

بحران سوریه تاکنون ادامه داشته و متاسفانه آسیب های بسیاری به زیرساخت های این کشور وارد آورده است.

تلاش اخیر آمریکا برای حمله نظامی به سوریه به دلیل نگرانی آمریکا از مردم سوریه نبود، بلکه می خواست هم پیمان خود اسرائیل را از نابودی سلاح های شیمیایی سوریه مطمئن سازد.

محور غرب به دنبال رویارویی با نظام سوریه با هر وسیله ممکن است و در مقابل محور شرق نیز از دفاع از سوریه کوتاه نمی آید.

متاسفانه سرزمین سوریه از سوی تروریست ها به آتش کشیده می شود و از انواع شیوه های ناگوار و غیرانسانی برای ساقط کردن دولت سوریه استفاده می شود.

حقوق بشر در سوریه مورد بی توجهی گروه های تکفیری قرار می گیرد و شعارهای دموکراسی، آزادی، مردم سالاری و... با واقعیت ها فاصله بسیاری دارد.

بذر فتنه در سرزمین سوریه کاشته شده و این کشور دو سال است که قربانی اقدامات تروریستی شده و مرگ، ویرانی و نابودی در خرابه های شام موج می زند.

در چنین شرایطی مردم سوریه بیشترین آسیب را متحمل شده و هیچ فریادی جز فریاد شهروندان سوری شنیده نمی شود. آیا کسی به فکر شهروندان سوری است؟

منبع: روزنامه القدس العربی

مترجم: محمد جواد گودینی