در مصاحبه یک مجله آمریکایی با قاضی گلدستون مطرح شد شک نکنید اسرائیل جنایتکار است

گلدستون و تیم کارشناسی همراه پس از انجام یکسری بررسی های کارشناسانه و حضور در محل حادثه, با تهیه گزارشی ۵۷۴ صفحه ای, گوشه ای از جنایات اسرائیل را ثابت کرد وی در این گزارش به صراحت تأکید کرد که اسرائیل در غزه مرتکب جنایات جنگی گسترده شده است

قاضی ریچارد گلدستون ۷۱ ساله و اهل آفریقای جنوبی است. وی پس از وقوع جنایات وحشیانه در غزه توسط رژیم صهیونیستی و افزایش روزافزون فشارهای افکار عمومی در میان سکوت خفت بار مدعیان دموکراسی، در تاریخ سوم آوریل سال ۲۰۰۹ به عنوان رئیس کمیته حقیقت یاب سازمان ملل متحد، مأمور بررسی جنگی شد که در آن رژیم صهیونیستی طی ۲۲ روز ۱۴۰۰ فلسطینی از جمله ۳۰۰ کودک، ۱۱۵ زن و ۸۵ مرد بالای ۵۰ سال را به شهادت رساند.

گلدستون و تیم کارشناسی همراه پس از انجام یکسری بررسی های کارشناسانه و حضور در محل حادثه، با تهیه گزارشی ۵۷۴ صفحه ای، گوشه ای از جنایات اسرائیل را ثابت کرد. وی در این گزارش به صراحت تأکید کرد که اسرائیل در غزه مرتکب جنایات جنگی گسترده شده و غیرنظامیان بسیاری را به عمد کشته است. این گزارش به مذاق مدعیان همیشگی دموکراسی از جمله آمریکا و انگلیس و فرانسه خوش نیامد. پس از مدتی به رغم تلاش های گسترده این کشورها و فشار لابی صهیونیست، این گزارش در شورای حقوق بشر سازمان ملل به تصویب رسید، تا راه برای ورود آن به شورای امنیت سازمان ملل نیز فراهم شده باشد. در این میان هر چند سه قدرت دارای حق وتو یعنی آمریکا، انگلیس و فرانسه صریحاً از وتوی این گزارش خبر داده اند اما به اعتقاد بسیاری از کارشناسان سیاسی، تصویب این گزارش در شورای حقوق بشر نیز شکست سنگینی برای این رژیم نامشروع به شمار می آید.

مصاحبه مجله یهودی ـ آمریکایی «تیکن» با قاضی «ریچارد گلدستون»، رئیس کمیسیون تحقیق سازمان ملل متحد درباره جنگ غزه یکم اکتبر ۲۰۰۹ صورت گرفته است.

در سال های آخر دوران آپارتاید آفریقای جنوبی، گلدستون به عنوان رئیس کمیسیون دائم آفریقای جنوبی و بنابه درخواست های عمومی، برای رسیدگی به جنایات صورت گرفته در این کشور انتخاب شد. این کمیسیون که بعدها به کمیسیون گلدستون شهرت یافت، نقش حیاتی در کشف و علنی کردن جنایات حکومت آپارتاید آفریقای جنوبی ایفا کرد.

پس از این واقعه، گلدستون در نخستین انتخابات دمکراتیک که در آوریل سال ۱۹۹۴ انجام شد، به عنوان قاضی «دادگاه قانون اساسی آفریقای جنوبی» انجام وظیفه کرد. «تفسیر قانون اساسی جدید آفریقای جنوبی و نظارت بر انتقال دموکراسی بر کشور» از مهمترین وظایف گلدستون بود.

آخرین ماموریت گلدستون، بررسی جنایات رژیم صهیونیستی در جنگ ۲۲ روزه غزه بود که طی آن، سازمان ملل وی را به عنوان رئیس گروه حقیقت یاب این سازمان مسئول بررسی موضوع کرد. وی چندی پیش پس از انتشار نتایج تحقیقات کارشناسان خود، وقوع جنایات گسترده توسط نظامیان رژیم صهیونیستی را به اثبات رساند. پس از انتشار این گزارش، بسیاری از صهیونیست ها و رهبران یهود، وی را متهم به سیاسی کاری کرده و او را «ضدیهود» خواندند. در آخرین تهدیدات صورت گرفته «گلدستون» و دخترش از سوی صهیونیست ها تهدید به مرگ شدند. سردبیر مجله یهودی- آمریکایی «تیکن» پس از انتشار نخستین گزارش گلدستون درباره جنگ غزه و چند روز قبل از تصویب این گزارش در شورای حقوق بشر سازمان ملل، به سراغ وی رفته و با او در همین رابطه گفت وگو کرد که برگردان آن پیش روی شماست. یادآوری این نکته ضروری است که سردبیر این مجله خاخام «مایکل لرنر» نام دارد.

▪ آقای گلدستون، به نظر شما محاصره غزه هم یک جنایت جنگی محسوب می شود؟

- این اقدام نقض آشکار قوانین بین المللی است. نقض کنوانسیون چهارم ژنو؛ نمی توان گفت جنایت جنگی فقط زمانی جنایت است که یک درگیری فیزیکی روی داده باشد. این اقدام اسرائیل بسیاری از قوانین بین المللی حقوق بشر را نیز نقض می کند.

▪ اسرائیل برای متوقف شدن حملات موشکی غزه، چه اقداماتی می توانست صورت دهد؟

- خب، اسرائیل می توانست از ابزار دیپلماتیک استفاده کند. می توانست به جای حملات همه جانبه از ابزار شورای امنیت استفاده کند. حداقل می توانست به این سازمان بین المللی بگوید که اگر حملات فلسطینیان را متوقف نکنید خودمان دست بکار می شویم. آیا اسرائیل چنین روشی را امتحان کرد؟

▪ پس به نظر شما، حمله به غزه، یک جنایت جنگی و یا نقض قوانین بین المللی نبود. درست است؟

- فکر نمی کنم این را گفته باشم. کار ما بررسی وقوع جرایم جنگی است که در طول یک جنگ صورت می گیرد. ما صرفاً درباره استفاده از نیروی نظامی قضاوت نمی کنیم. کار ما قضاوت بر روی نحوه یک جنگ است.

▪ آیا شما فکر می کنید اسرائیل با مراجعه به شورای امنیت می توانست موفق به متوقف ساختن حملات به شهر «سدیروت» شود؟

- این سؤال را من نمی توانم پاسخ دهم. اگر اسرائیل این کار را می کرد، سپس نتیجه نمی گرفت، آن وقت پاسخ این سؤال را بهتر می شد داد. ولی بدون شک هر کشوری باید از مردم خود دفاع کند. ولی استفاده از گزینه نظامی، باید آخرین گزینه باشد. من فکر می کنم در این مورد، راه های دیپلماتیک نتیجه می داد اگر اسرائیل راه های دیپلماتیک را امتحان می کرد و جواب نمی گرفت، آنوقت می شد حق استفاده از گزینه نظامی را به آن داد. آیا اسرائیل پیش از استفاده از تمام توان نظامی خود، سعی در امتحان راه دیپلماتیک کرد؟

▪ حماس و طرفداران فلسطینی ها خود بارها گفته اند که اسرائیل برای پایان بخشیدن به محاصره غزه گام هایی برداشته است. آیا همین حرکت نباید منجر به پایان بخشیدن حملات حماس می شد؟

- این اظهارات، صرفاً سیاسی است، که من عقیده ای به آن ندارم. آنچه که من از گفته های شما شنیده ام این است که وجود صلح در خاورمیانه حیاتی است. در این میان نوعی موانع پیچیده وجود دارد که اصلا تمایلی به استقلال فلسطینی ها ندارد. به استقلال فلسطینیان احترام نمی گذارد.

▪ پس این پرسش دوباره مطرح می شود که آیا راهی برای مبارزه با تروریسم وجود دارد که منجر به کشته یا زخمی شدن افراد بیگناه نشود ؟

- عملیات کماندوئی همیشه می تواند انجام شود. اما اگر اسرائیل اجازه هم داشته باشد این گونه عملیات نظامی را انجام دهد، این اقدامات باید یک تناسبی داشته باشد. شما به هزاران خانه، کارخانه، زمین های کشاورزی که در غزه نابود شده اند نگاه کنید. این گونه خرابی به هیچ عنوان نمی تواند توجیه نظامی داشته باشد.

▪ در گزارشتان هم عنوان کرده اید که این خرابی ها به عمد صورت گرفته است؟

- من تصور نمی کنم در این مورد اختلاف نظری وجود داشته باشد. ارتش اسرائیل دارای تسلیحات پیچیده ای است، بنابراین تصور نمی کنم با وجود چنین تسلیحات پیشرفته ای در مشخص کردن اهداف، اشتباهی آن هم با این وسعت صورت بگیرد. بله- کاملا به عمد بوده است.

▪ اما من فکر می کنم در گزارش شما بخشی وجود دارد که منتقدانتان را بسیار ناراحت کرده است. عمده سؤالات در مورد عمدی بودن حملات است. آنها انکار می کنند که عمدی در این کار بوده باشد.

- فکر می کنم ما در حال گفت وگو در دو سطح مختلف هستیم. وقتی صحبت از تخریب زیرساخت هاست، آنها واقعا نتوانسته اند پاسخ دهند. و این مسئله یکی از بخش های گزارش ما را تشکیل داده است. هیچ یک از مسئولین اسراییلی حتی یک کلمه از تخریب اموال، نابودی زمین های کشاورزی با بولدوزر، بمب گذاری در چاه های آب، بمب گذاری در چاه های فاضلاب که نشت آن بخش عظیمی از یک منطقه را فرا گرفت، به زبان نیاورده اند. برای این اقدامات چه توجیهی می توان آورد. وقتی آنها با ورود به شهر، اقدام به کشتار مستقیم غیرنظامیان می کنند، همانجا هم اختلاف بزرگ را مطرح می کنند. من تصورم این است، تمام آنچه می توانستم انجام دهم، رجوع به ۳۶ حادثه ای است که در گزارشم آورده ام. وقتی خبرها را بررسی کردیم متوجه شدیم که اسرائیل تقریبا در تمام این ۳۶ مورد، واکنشی نامناسب داشته است.

▪ بازگردیم به موضوع کارخانه ها و چاه های آب. چرا استدلال منطقی نکنیم. به نظر شما اسرائیل چرا این کارها را کرد؟

- یک دلیل سیاسی در این کارها وجود داشت. مجازات دسته جمعی و تلاش برای تضعیف حمایت ها از حماس.

▪ آیا تخریب زیرساخت ها هم، به منزله نقض قوانین بین المللی است؟

- این کار، جنایت جنگی است. حمله به اماکن غیرنظامی است، هرگز نباید از این اماکن به عنوان اهداف نظامی استفاده کرد.

▪ آیا این گونه حملات، آنقدر مهم هست که از طریق دادگاه بین المللی جنایی) مورد پیگرد قرار گیرد؟

- این دقیقا از جمله مواردی است که باید در دادگاه ICC مورد رسیدگی قرار گیرد.

▪ بازگردیم به موضوع غیرنظامیان. آیا شما از این منطق در موضوع حمله به نظامیان هم پیروی می کنید، در مورد حمله به تأسیسات آب، برق، مواد غذایی چطور؟ در مورد غیرنظامیان که گفتید نقض کامل حقوق بشر است، آیا آن را قتل عمد هم می دانید؟

- بدیهی است، بسیاری از این اقدامات عمدی صورت گرفته است. آنچه که ما انجام ندادیم- چون وظیفه مان نبود- این بود که بررسی کنیم، چه کسی باید پاسخگوی این اعمال باشد. اینکه تصمیم گیری برای انجام چنین اقداماتی در سطح سیاست های کلان اسرائیل، جای داشته و یا در سطح پائین تری چنین تصمیم هایی اتخاذ گردیده و یا شاید خود سربازان اقدام به چنین جنایاتی کرده اند بدون اینکه دستوری داشته باشند. بررسی این موارد وظیفه ما نیست. این ها مواردی هستند که به اعتماد ما خود اسرائیل باید به آن پاسخ دهد. وظیفه ما این بود که بفهمیم صرفا چنین جنایاتی صورت گرفته یا نه که می گوئیم صورت گرفته است.

▪ من هم مثل شما در جامعه ای یهودی آفریقای جنوبی بزرگ شده ام. من دقیقا جامعه ای را که از آن آمده اید می شناسم چون در همانجا بزرگ شده ام، ارزش های مشابهی در اطراف اسرائیل وجود دارد. با این حال نظرتان راجع به آن زن یهودی که روز گذشته به شما حمله کرد و شما را به خیانت به مردم خود محکوم کرد، چیست؟

- من قرار نیست با پاسخ دادن به این سؤال، به واکنش های آن زن ارج بنهم، اما این حرکت برای من که یک سفیدپوست اهل آفریقای جنوبی هستم، تداعی گر حرکت هایی بود که در دوران آپارتاید آفریقای جنوبی نیز علیه من از سوی سفیدپوستان صورت می گرفت.

▪ من یک خاخام یهودی هستم و به همراه این همکارم که در کنارم نشسته عضو سازمان Taanit Tzedeck هستیم که خواستار لغو محاصره غزه است. چرا که این کار باعث محرومیت های شدیدی برای مردم فلسطین شده است. ما حتی از مردم خواسته ایم برای رفع محاصره پنجشنبه هر ماه را روزه بگیرند. اما برای من پاسخ یک سؤال باقی مانده و آن این است که شما به عنوان یک یهودی اهل آفریقای جنوبی که به اسرائیل احترام می گذارد، هنگام انجام وظیفه، چطور با موانع بزرگی که اسرائیل در پیش پایتان گذاشت کنار آمدید. ظاهرا بی احترامی هایی هم شده، مثلا آنها واقعا علاقه ای به یافته های شما نشان نداده اند.

- وقتی کارم را شروع کردم. جزئیات لازم برای کشف حقایق را در اختیار نداشتم. برای کشف این جزئیات، کافی بود به برنامه های تلویزیونی نگاه کرد. ویرانی ها، بسیار گسترده بود. اما آن چه از نزدیک دیدم، قابل مقایسه با صحنه های تلویزیونی نبود.

▪ از نزدیک چه دیدید؟ چه اتفاقی افتاد وقتی به محل حادثه رفتید؟

- وقتی تعداد ساختمان هایی را که تخریب شده بود دیدم، کاملا شوکه شدم. به خصوص خانه های مردم. من آمادگی شنیدن داستان هایی که شاهدان می گفتند را نداشتم. اما بررسی ها نشان داد، بسیاری از این داستان ها حقیقت دارد. وقتی از نوع رفتارهای ارتش اسرائیل شنیدم، بسیار بسیار شرمگین و خجل شدم. خجل از این که من هم یک یهودی ام، از اینکه یک انسانم.

▪ یکی از این داستان ها را برایمان تعریف کنید لطفا.

- بسیار خوب. یکی از این داستان ها که واقعا ناراحت کننده بود، به گلوله بسته شدن یک مسجد هنگام نماز عصر بود. ما به دیگر مساجد سر نزدیم. ما با قبول این فرض که فلسطینیان از برخی مساجد به عنوان سنگر استفاده می کنند، سنگرهایی که برای جنگجویان سلاح و مهمات تدارک می بینند. یا حتی از آن به عنوان انبار سلاح و مهمات استفاده می کنند (که بررسی های ما نشان داد لااقل در این یک مسجد که از نزدیک بررسی کردیم چنین چیزی صحت نداشته است) آیا باید به این شکل مسجد را با تمام نمازگزاران زن و مرد و کودک و جوان، به گلوله بست؟ صدها غیرنظامی در آن مسجد پناه گرفته بودند. دستکم ۱۵ غیرنظامی در این مسجد قتل عام شدند و ده ها نفر زخمی. این همان رفتاری است که به هیچ وجه قابل توجیه نیست. من از خود پرسیدم، اگر یهودیان در چنین موقعیتی بودند، یعنی در کنیسه پناه گرفته بودند و مورد چنین حمله ای واقع می شدند، من یهودی چه احساسی پیدا می کردم. این تنها یکی از داستان هایی است که مرا عمیقا ناراحت کرد.

شما هم مثل من خودتان را در این موقعیت تصور کنید.

▪ نخست وزیر اسرائیل گفته است «مردم اسرائیل تمایلی به پذیرفتن ریسک های صلح نخواهند داشت، اگر از حق دفاع از خود محروم باشند.» غیر این است؟

- کاملا اشتباه است. گزارش ما به هیچ عنوان حق دفاع از خود را زیر سؤال نبرده است. شما حتی یک کلمه در گزارش ما نمی توانید پیدا کنید که چنین حقی را از کسی دریغ کرده باشد.

▪ نتانیاهو، با این حال می گوید، عملا نمی توان در جنگ بدون درگیری با غیرنظامیان از خود دفاع کرد. اما اظهارات شما می گوید، می توان. درست می گویم؟

- بله. این سؤال شما، سؤال مناسب و خوبی است. سؤالی است در مورد اینکه روش درست در این مواقع چیست.

▪ گزارش شما پیشنهاد کرده است که اسرائیل باید تحقیقات بیشتری انجام دهد.

- بستگی به این دارد که چه کسی را مدنظر دارند و می خواهند از او تحقیق کنند. اگر وضعیت آن شخص کاملا شفاف است، خوب دیگر نیازی به تحقیق در مورد او نیست. اما اگر وضعیت این فرد چنین نبود، آیا نباید ابتدا در مورد او تحقیق شود سپس اقدامات صورت گیرد!

▪ از نحوه تحقیق پیشنهادی تان بیشتر بگوئید.

- من فکر می کنم، این تحقیقات باید توسط اشخاصی مستقل و بی طرف صورت بگیرد. مثلا توسط «آهوران باراک» رئیس سابق دادگستری اسرائیل و اینکه این تحقیقات باید کاملا باز و شفاف باشد و هیچ نکته ای از آن مخفی نماند و قطعاً باید شواهدی در تحقیقات آورده شود. یکی از مشکلات خود بنده در انجام تحقیقات نظامی- تا آنجا که اطلاع دارم- این است که تنها یک مورد از این تحقیقات را خوانده ام که در آن با اکثر قربانیان صحبت شده، با همه مردم آن صحبت شده. این مورد تحقیقات از مردم غزه است. مردم شاهدان خوبی برای انجام یک تحقیقات هستند.

▪ به عبارت دیگر شما می گوئید که معیار نخست شما مردم است. معیار بعدی تان کدام است؟

- معیار دوم یک تحقیق قابل اعتماد، شفافیت و صراحت آن است.

▪ معیار دومتان شفافیت شد و معیار سوم صحبت با قربانی!؟

- درست است.

▪ قربانیانی که مورد حمله و تجاوز قرار گرفته اند.

- بله.

▪ آیا معیارهای دیگری نیز هست؟

- فکر می کنم، معیارهای اصلی را گفتم.

▪ شما گفتید، افراد باید مستقل باشند اما هستند افرادی در جنبش صلح اسرائیل که معتقدند «آهوران باراک» که یک دادگاه عالی را اداره می کند هرگز اقدامات ارتش اسرائیل در نقض حقوق انسانی فلسطینیان را به چالش نکشانده است.

- من «آهوران باراک» را سال هاست که می شناسم. شخصاً به شخصیت مستقل وی احترام می گذارم به نظرم او شخص مناسبی است.

▪ بسیار خوب، حال به من اجازه بدهید به انتقاداتی بپردازم که شاید افراد زیادی به گزارش شما داشته باشند. در اینجا نمی خواهم از درستی یا نادرستی گزارش گلدستون بگویم. سؤال من در مورد تبعیض است. سازمان ملل وظیفه رسیدگی به تخلفاتی را دارد که در کشورهای مختلف صورت می گیرد. آیا نحوه برخورد این سازمان با نحوه عملکرد آمریکا در عراق و یا چین در تبت یا روسیه در چچن یکی است؟ آیا در این موارد، حقوق بشر نقض نمی شود. چرا هیچ یک از اینها به دادگاه لاهه نمی روند؟ یا علیه شان قطعنامه ای صادر نمی شود. یا سازمان ملل برای انجام تحقیقات خود از دو استاندارد خاص استفاده می کند؟!

- به طور کلی من موافق انتقاد هستم. به اعتقاد من، افراد قدرتمند به دلیل قدرتشان محافظت می شوند. اما این پیش داوری آن سیاست نیست. این یک دنیای سیاسی است. هیچگاه گفته نشده که اقدامات یک کشور به خاطر داشتن فرهنگ یا مذهب خاص و یا داشتن قدرت در دفاع از خود ثمربخش باشد، اما دلیلی نمی شود که آن کشور نباید مورد تحقیق قرار بگیرد. قدرتمند بودن یک کشور شاید اگر جنایتی مرتکب شد، مورد تحقیق و بازرسی قرار نگیرد. در این میان کشور صربستان نمونه خوبی است. پس از محاکمه جنایتکاران این کشور، برخی می گفتند، «دادگاه بین المللی چرا برای ما؟» اگر به جنایات «میلوسویچ» رسیدگی نشود، و یا جنایات صدام حسین آنگاه من با شما موافق بودم. اگر محکومیت شما، نخستین محکومیت از این دست بود، آنگاه شما می توانستید این ایرادها را بگیرید. من هم با شما موافق بودم که رفتار تبعیض آمیزی با شما شده است.

▪ اما در خصوص عربستان سعودی، مصر و... تحقیقات قابل مقایسه ای صورت نگرفته است به خصوص اینکه این کشورها علیه مردم خود اقدام می کنند.

- تصور من این است که، شما هنوز به تفاوت جنایات جنگی با آنچه در این کشورها می گذرد دقت نکرده اید. اسرائیل جنایات جنگی مرتکب شده و ما هم از این موضوع حرف می زنیم.

▪ و آیا شما فکر نمی کنید تعارضی در این میان باشد یا مثلا تبعیض در تحقیق از جرائم. بین جرائم داخلی و...

- من فکر می کنم این استانداردهای تعیین شده است، نه تبعیض. دو نوع روش تحقیق استاندارد از دو نوع جرم متفاوت.

▪ پس شما موافقید که استاندارد دوگانه ای وجود دارد؟

- بله، کاملا.

▪ و اینکه باید تغییراتی در این استاندارد بوجود آید البته بدون اینکه به اعتبار کاری که در دست دارید لطمه ای بخورد؟

- برای همین است که می گوئیم بهترین روش برای تغییر آن، ملحق شدن تمام کشورها به دادگاه بین المللی جنایی لاهه است.

▪ فکر می کنید چرا دولت اوباما هیچ استقبالی از گزارش شما نکرد؟

- من واقعاً نمی دانم. دلیلی هم برای این کار ارائه نشده است. اما از اینکه دولت آمریکا توصیه کرده تحقیقات داخلی در این زمینه صورت بگیرد، خوشحالم.

▪ آقای گلدستون، تشکر می کنم از وقتی که در اختیار ما قرار دادید، ما نیز همچون بسیاری از یهودی ها معتقدیم اگر اسرائیل با ارزش های واقعی یهود حرکت کند، بسیار قوی تر خواهد شد.

- من هم از شما خیلی متشکرم. من هم به پایبندی به ارزش ها و حرکت در راستای آن معتقد هستم. چیزی که تاکنون زیاد شاهد آن نبوده ایم.

مجله تیکن