گام‌های نگارش

بسیاری از مشتاقان نویسندگی می‌پرسند: از کجا باید شروع کرد؟ آیا هرکسی می‌تواند نویسنده شود؟ پرسش‌هایی از این دست را نمی‌توان با قاطعیت و اطلاق پاسخ داد. اما به طور نسبی، می‌توان …

بسیاری از مشتاقان نویسندگی می‌پرسند: از کجا باید شروع کرد؟ آیا هرکسی می‌تواند نویسنده شود؟ پرسش‌هایی از این دست را نمی‌توان با قاطعیت و اطلاق پاسخ داد. اما به طور نسبی، می‌توان گفت که برای نویسنده شدن باید هم ذوقی نهفته داشت؛ هم آن را کشف کرد؛ هم با تمرین و کوشش این دوتا را پرورش داد و هم به یک قدر معین قانع بود و روز به روز، در پی پیمودن عرصه‌های نوین بود. هرکس که با صداقت به خود، پیشینه، توان و روحیات خویش بنگرد، درخواهد یافت که از آن ذوق نهفته تا چه حد دارد و برای طی آن مراحل اکتسابی چه مایه تواناست.

در ذیل رهنمودهایی را جهت بهتر نگارش کردن عزیزان تاکید می‌نماییم.

۱) نویسنده باید پیش از دست به قلم بردن، به این چهار پرسش اساسی پاسخ دهد و به تناسب پاسخی که برای آن‌ها می‌یابد، گام در میدان بگذارد:

یکم، چه می‌نویسیم(؟):

در این گام، باید موضوع را به خوبی بشناسیم و قلمرو آن را معلوم کنیم.

دوم، چرا می‌نویسیم(؟):

آیا در پی اثبات مدعایی هستیم یا وصف رویدادی یا گزارش تجربه‌ای؟

سوم:

برای که می‌نویسیم(؟): مخاطب خود را، خواه حاضر و خواه غایب، خوب بشناسیم و مقتضیات روحی او را بفهمیم و آن گاه دست به قلم ببریم.

چهارم:

در چه وضعیتی می‌نویسیم(؟): وضعیت ما و روزگار ماچه اقتضا می‌کند.

برای نگارش چه باید کرد؟

۱) خواندن و اندیشیدن: هر نویسنده باید هر روز صفحه‌ای به صفحات خوانده خویش بیفزاید و تا واپسین روزهای زندگی، این راه را ادامه دهد.

۲) نوشتن و نوشتن و نوشتن: فراموش نکنید که اگر نویسنده حتی یک روز از قلم زدن دست کشد، ذائقه هنری خود را به اندازه همان یک روز دچار افسردگی می‌کند.

مراحل نگارش

۱) تفکر: در این مرحله، نویسنده درباره موضوع نوشته و زمینه‌های مرتبط با آن به تامل و بررسی می‌پردازد.

۲) تهیه طرح: طرح ،چارچوبی است برای نوشته که در آن چشم‌انداز راه‌ آینده نویسنده روشن می‌شود.

۳) گردآوری اطلاعات: در این مرحله، تهیه اطلاعات آغاز می‌شود. مسلم است که آگاهی‌های پیشین نویسنده که طرح نوشته براساس آن‌ها تنظیم شده نیز حاصل مطالعه و تهیه اطلاعات هستند.

۴) تهیه سیاهه نوشته: سیاهه، متن اصلی هر اثر است.

۵) نقد و نظر و بازبینی: یکی از اصول پیشرفت در نویسندگی همین است که نویسنده مرتبا خود را محک زند و پس از تهیه سیاهه آن را به دقت بازبینی کند و نواقص و نقایص کار خود را بیابد و در صورت نیاز با اهل نظر به رایزنی بپردازد.

۶) ویرایش: که در آن نویسنده به ویرایش متن خود می‌پردازد.

۷) پاکنویس: در نهایت سیاهه ما باید پاکنویس شود تا تمیز و خوانا جلوه نماید.

نویسنده: فاطمه حسینی

دبیر ادبیات ناحیه ۱ خرم‌آباد لرستان