بانك های دولتی چقدر سود می دهند

میزان سوددهی بانك های دولتی همواره یك سئوال مطرح در محافل عمومی است عمومی بدین معنی كه محافل كارشناسی به چنین اطلاعاتی دسترسی دارند ولی كمتر پیش می آید تا مردم عادی به صورت یك بسته اطلاعاتی از این رقم مطلع شوند

شاید یكی از عللی كه بر روی میزان سوددهی بانك های دولتی مانور تبلیغاتی نمی شود مقدار سود اندك آنها نسبت به درآمد، دارایی و سرمایه شان است. اتفاقی كه در خارج به گونه دیگری است. بانك های خارجی در اعلام سود و تبلیغ آن با هم مسابقه هم می گذارند؛ به ویژه آنهایی كه به دنبال تشویق مردم برای خرید سهام شان در بورس هستند. ولی در ایران دولت یگانه سهام دار و مالك بانك های كشور است و چندان تمایلی به تعقیب میزان سوددهی بنگاه های مالی خود ندارد. البته ۴ بانك تازه تاسیس به رغم سهم اندكشان از بازار پول مستثنی هستند. بنابه اطلاعات موجود پیش بینی انجام گرفته برای سود حاصل قبل از كسر مالیات در سال جاری بانك مسكن با ۸۰۲ میلیارد ریال در رتبه نخست سوددهی قرار دارد و بانك های صنعت و معدن و تجارت به ترتیب با ۷۱۱ میلیارد ریال و ۲۸۴ میلیارد ریال در رده های بعدی قرار دارند. چهارمین بانك، بانك توسعه صادرات با ۲۴۹ میلیارد ریال و بانك ملی با ۲۳۰ میلیارد ریال سود پنجمین است. بانك ششم ملت با ۱۶۹ میلیارد سود و هفتم بانك سپه با ۱۳۰ میلیارد ریال است. بانك های كشاورزی، صادرات و پست بانك هم بانك های هشتم، نهم و دهم هستند كه هركدام ۱۰۹ ، ۴۸ و ۴۲ میلیارد ریال سود قبل از مالیات در سال ۸۳ برایشان پیش بینی شده است.

این میزان سود كه هنوز مالیات از آن كسر نشده است زمانی كه با میزان درآمد و دارایی های این بانك ها كنار هم گذاشته شوند معنادارتر می شود! سوددهی شبكه بانكی دولتی بسیار ناچیز است. در سال ۸۳ پیش بینی شده است كه بانك ملی ۱۵ هزار میلیارد ریال درآمد داشته باشد (مشاع و غیر مشاع). این بانك با فاصله ای زیاد نسبت به بقیه در رتبه اول كسب درآمد قرار دارد. بعد از آن بانك ملت با ۸ هزار و تجارت با ۷ هزار میلیارد ریال قرار دارند. بانك های صادرات، مسكن و سپه هم با اختلافی كم نسبت به هم عدد ۶ هزار میلیارد ریال برای مجموعه درآمدی آنها پیش بینی شده است. سپس بانك كشاورزی با ۵ هزار و صنعت و معدن با هزار میلیارد ریال هستند. برای بانك توسعه صادرات هم ۵۷۵ میلیارد ریال و برای پست بانك ۳۰۰ میلیارد مجموع درآمدی (مشاع و غیر مشاع) به دست خواهد آمد. جالب تر آنكه بانك های ملی، صنعت و معدن، سپه، صادرات و پست بانك، مالیاتی در سال ۸۳ پرداخت نمی كنند. بالاترین میزان مالیات برای بانك مسكن دیده شده است كه مبلغ آن ۱۹۷ میلیارد ریال است. چهار بانك تجارت، توسعه صادرات، ملت و كشاورزی هم به ترتیب ۶۳ میلیارد، ۶۲ میلیارد، ۳۴ میلیارد و ۱۹ میلیارد ریال مالیات پرداخت خواهند كرد.

بر این اساس و با یك جمع بندی ساده می توان عملكرد شبكه بانكی دولتی كشور را در یك عبارت هشدار دهنده ساده كرد: در سال جاری كل درآمدهای شبكه بانكی اعم از مشاع و غیرمشاع ۵۷ هزار میلیارد ریال خواهد بود. سوددهی آن قبل از مالیات ۲ هزار میلیارد ریال می شود و كل مالیات پرداختی سیستم بانكی هم به عدد ۳۷۸ میلیارد ریال می رسد. این اعداد حقیر و كوچك كه از كل سیستم بانكی كشور حاصل شده نشان می دهد كه اقتصاد ایران چه قدر حقیر و كوچك است و جای آن در كجای اقتصاد جهان است.

دولتمردان ایران كه مالكان شبكه بانكی هستند بهتر است به بوروكرات های زیرمجموعه خود گزارشی سفارش دهند كه در آن نشان دهد در كجای دنیا كل شبكه بانكی یك كشور تنها ۲۰۰ میلیارد تومان سود (قبل از مالیات) می دهد و كدام كشور در كل درآمدهای بانك های خود به زحمت به عدد ۶ هزار میلیارد تومان می رسد. اگر این اعداد به عنوان عملكرد یكساله یك كمپانی عادی خارجی گفته می شد باورپذیرتر بود تا سیستم بانكی یك كشور بزرگ.

• بیمه های دولتی چقدر سود می دهند

بررسی اطلاعات موجود نشان می دهد شركت های بیمه ای دولتی هم وضع بهتری از بانك های دولتی ندارند. به نحوی كه مجموع درآمدهای چهار بیمه دولتی ایران، البرز، دانا و آسیا ۲۶ هزار میلیارد ریال می شود كه بیمه ایران با توجه به امتیازهای ویژه ای كه دارد با جمع درآمدی ۱۷ هزار میلیارد ریال رتبه اول را دارد و بیمه های آسیا و دانا هركدام قریب به ۳ هزار میلیارد ریال درآمد در سال جاری خواهند داشت. جمع درآمدی بیمه البرز هم در سال جاری هزار میلیارد ریال خواهد بود. در ازای این درآمدها برای بیمه ایران تنها ۳۲۰ میلیارد ریال سود (قبل از مالیات) پیش بینی شده است. بیمه البرز هم ۳۷ میلیارد ریال سود خواهد كرد. بیمه های دانا و آسیا هم به ترتیب ۲۳ و ۲۱ میلیارد ریال سوددهی خواهند داشت. مجموع سوددهی این چهار بیمه دولتی هم در سال جاری و قبل از كسر مالیات به عدد ۴۰۲ میلیارد ریال خواهد رسید. مجموع مالیاتی هم كه توسط این چهار بیمه در سال جاری پرداخت می شود عدد ۸۱ میلیارد ریال است.