پوستر هنر جنبی سینما

سینما علاوه بر این که خودش یک هنر است, باعث و بانی ایجاد چندین هنر جنبی هم بوده است

سینما علاوه بر این‌که خودش یک هنر است، باعث و بانی ایجاد چندین هنر جنبی هم بوده است. یکی از این هنرها، طراحی پوستر فیلم است که به بسیاری از گرافیست‌ها امکان می‌دهد هنر و طبع خودشان را در معرض دید مخاطبان فیلم‌ها قرار دهند. البته این روزها که کسی پول به گرافیست بابت این سوسول بازی‌ها نمی‌دهد و با یک دستگاه رایانه و یک عدد فتوشاپ، طراحی پوستر انجام می‌شود.

در جمع فک و فامیل هر کارگردانی هم که بالاخره یک نفر پیدا می‌شود که کمی با فتوشاپ ور رفته باشد. با این وجود در همان موارد محدودی که کارگردان کس و کاری ندارد و کار را به دست کاردان می‌دهد، آثار هنرمندانه‌ای به دست می‌آید که ضمن چشم‌نواز بودن، گوشه‌ای از مفاهیم فیلم را هم به مخاطب منتقل می‌کند. در این زمینه البته تا آن‌جایی که من اطلاع دارم جوایز ویژه‌ای که به بهترین طراح‌ها جایزه بدهند وجود ندارد، ولی بین کاربران اینترنتی و در سایت‌های مختلف، رأی‌گیری برای انتخاب بهترین پوسترهای سال داغ داغ است.

یکی از همین سایت‌ها impawards.com نام دارد که مخفف international movie poster awards است و همه ساله بهترین‌های سال را در شاخه‌های مختلف معرفی می‌کند. این شد که ما هم گفتیم به زعم خودمان ۱۰ تا از بهترین پوسترهای سال‌های اخیر را معرفی کنیم تا از سال آینده بهترین‌های همان سال را انتخاب کنیم.

۱) انتخاب اول من در این زمینه پوستر فیلم «بتمن می‌آغازد» محصول سال ۲۰۰۵ است، که تحت تأثیر کارهای الکس راس (یکی از معروف‌ترین طراحان کمیک بوک در جهان) بوده و با مضمون فیلم هماهنگی کاملی دارد. بروس وین که در کودکی به چاهی پر از خفاش سقوط کرده و از آن زمان از خفاش‌ها وحشت دارد، برای تبدیل شدن به یک قهرمان باید با ترس خودش روبرو شود و حالا قهرمان ایده‌آلیست تنها در شب‌های شهر گاتم فرصت عرض اندام می‌یابد و بر می‌خیزد که همان طور که در پوستر هم مشاهده می‌کنید، در غروب آفتاب، این شوالیه تاریکی بر تارک گاتم ظهور می‌کند.

۲) شمشیر سامورایی را نگه داشته است و روی پارچه ابریشمی که در دست دارد نوشته شده بیل را بکش. به این‌ها اضافه کنید، شعار عروس می‌آید را که در بالای پوستر به انگلیسی و در پشت دست عروس به زبان ژاپنی، زینت‌بخش یکی از بهترین پوسترهای سال‌های اخیر است.

۳) مزرعه شبدر یک فیلم وحشت در زیر‌ژانر رمزآلود (mystry) است که در آن موجوداتی نامعلوم به زمین حمله‌ور می‌شوند و شهر نیویورک و مردم از همه جا بی خبر آن‌جا را قلع و قمع می‌کنند. در پوستر این فیلم نوشته شده «یک چیزی ما رو پیدا کرده» که بر همان ماهیت رمزآلود این مهاجم تکیه دارد. در این پوستر شهر نیویورک سوزان را در پشت سر مجسمه آزادی‌ می‌بینیم که سرش قطع شده و آوارش دارد توی آب می‌ریزد و یک شاهکار تمام عیار است.

۴) یکی دیگر از فیلم‌های وحشت در زیر‌ژانر روانی که پوستر بسیار جذابی دارد، فیلم بازی‌های سرگرم‌کننده ساخته میشائیل هانکه است. در پوستر این فیلم ۲ پسر جوان با موهای بسیار مرتب و سر و وضع تمیز را می‌بینیم که با آن لباس‌های سفید و سر پایین انداخته به فرشته‌های نقاشی شده بر دیوار کلیساها شبیه‌اند ولی دیدن خون قرمز روی دستکش‌های سفید از قبل خبر می‌دهد، که یک جای کار بدجوری می‌لنگد و از همین تک صحنه حس ترس از آن‌چه در این فیلم خواهیم دید به وجودمان چنگ می‌اندازد.

۵) در ژانر وسترن می‌توانم ادعا کنم تا به حال پوستری به خوبی این یکی وجود نداشته است. دیدن یک کابوی تنها که با اسلحه در جلوی کادر و پشت به ما روی ریل قطار ایستاده و منتظر رسیدن قطاری است که از دوردست می‌آید، هرکسی را وسوسه می‌کند به دیدن این فیلم برود و ببیند این قطار ۳:۱۰ به یوما چه باری را حمل می‌کند که این کابوی قصد سرقتش را دارد.

۶) در ژانر کمدی انتقادی در سال ۲۰۰۵ فیلمی داشتیم به نام «از سیگار کشیدن شما متشکرم» که پوسترش را مشاهده می‌کنید. مردی مرتب و منظم با فندکی روشن در دست و سیگاری به جای سر که دارد می‌سوزد و به انتها می‌رسد. با این شعار فوق‌العاده که نیک نیلور حقیقت را کتمان نمی‌کند ولی برایش فیلتر می‌گذارد. تماشای این پوستر هم غنیمتی است که در کنار دیدن خود فیلم، لذتش را چند برابر می‌کند.

۷) این هم از شاهکارهای پوستر سازی است. پوستر زیبای فیلم «آبنبات سخت‌الوصول» را مشاهده می‌کنید که دختر بچه‌ای را وسط تله خرس نشان می‌دهد. ماجرای فیلم از این قرار است که دختری که به تازگی دوستش را کشته‌اند برای گیر انداختن قاتل و انتقام از او، خودش را طعمه قرار می‌دهد، که همه این مفاهیم را به علاوه حس بی پناه بودن دختر در همین پوستر می‌توانید ببینید.

۸)‌ یکی دیگر از پوسترهای خوش‌ساخت و البته بسیار شجاعانه در سال‌های اخیر مربوط به فیلم «تصادف» (بخوانید تقدیر) است. در پوستراین فیلم که مضمونی اجتماعی دارد و روابط چند شخصیت را در حوادثی که شهر و شغل‌شان برایشان پیش می‌آورد نشان می‌دهد، عکسی فلو (مات) از شهر می‌بینیم که نورهایی مات فضای آن را از حالت تاریکی مطلق خارج می‌کنند.

۹)‌ فیلم سرود کریسمس ساخته رابرت زمه‌کیس هم که همان داستان معروف اسکروچ را روایت می‌کند، پوستر بسیار جذابی دارد. همان‌طور که می‌دانید اسکروچ آدم تند‌مزاج و خسیسی بود که در شب کریسمس روحی به دیدنش می‌آید تا حوادث دوران جوانی و معصومیت او را به یادش بیاورد و از این طریق حس محبتش دوباره شکوفا شود. تمام مضمون این فیلم را می‌توانید در نور شمعی که صورت اسکروچ را شکل داده و آن را روشن کرده و از تاریکی بیرون کشیده ببینید.

۱۰)‌ پوسترهای جذاب دیگری هم هستند که چون این‌جا انتخاب‌مان به ۱۰ تا محدود بود و بعضی را هم در طول این ۴ سال به بهانه‌های مختلف معرفی کرده‌ایم از آن‌ها می‌گذریم و می‌رسیم به پوستری که بهانه اصلی نوشتن این متن بود. پوستر نخستین جشنواره فیلم‌های ایرانی لندن که جوانی را نشان می‌دهد که از شدت فیلم‌بینی دارد خودش را می‌کشد.

نویسنده: دست‌قیچی