اوپک و سهمیه ها

مقاله ای که در ادامه می آید, میزان پایبندی اعضای اوپک را به سهمیه ها بررسی می کند این مطلب از هفته نامه انرژی کامپس به فارسی بر گردانده شده است

مقاله ای که در ادامه می آید، میزان پایبندی اعضای اوپک را به سهمیه ها بررسی می کند. این مطلب از هفته نامه "انرژی کامپس" به فارسی بر گردانده شده است.

به گزارش شانا در این مقاله آمده است: وزیران نفت اوپک ناگهان در مورد رعایت سهمیه ها سکوت کرده اند. در نشست اخیر اوپک در وین وزرای نفت اوپک همنوا بوده و اصرار داشتند که از میزان پایبندی اعضا به رعایت سهیمه های تولید راضی اند. از نظر اعضا میزان پایبندی به رعایت سهمیه ها ۸۰ درصد است. اعضای اوپک از سال گذشته متعهد شده اند به میزان ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز از تولید خود بکاهند.

در نشست دیگری که دو ماه پیش از نشست اخیر، در وین برگزار شد؛ بسیاری از اعضا گفتند که سهمیه ها باید به شکل جدی تری رعایت شود و برخی اعضا گفتند که موفقیت تصمیم های اوپک درگرو رعایت سهمیه ها به میزان ۹۵ درصد است.

چرا اوپک به طور غیر منتظره تخلف از سهیمه ها را نادیده می گیرد؟ دلیل آن بسیار ساده است، زیرا اوپک نمی خواهد در شرایطی که قیمت های نفت در حال افزایش به بیش از ۶۰ دلار هر بشکه است، اختلاف های داخلی را برجسته کند.

رعایت سهمیه ها هنوز هم مسئله مهمی است، به ویژه آن که برخی کشورها اکنون با سهمیه های تولیدشان موافق نیستند و به نظر می رسد آمادگی دارند به دلخواه خود تولید کنند.

نخستین ابهام در مورد آنگولا است که ریاست اوپک را بر عهده دارد. آنگولا با نوشتن نامه ای برای دبیرکل اوپک خواستار توجه ویژه به سهمیه تولید خود شده است. آنگولا در این نامه آورده است: کشور فقیری است که وضعیتش به دنبال یک جنگ داخلی طولانی مدت در حال بهبود است و برای بازسازی به سرمایه گذاری عمده ای نیاز دارد. آنگولا همچنین یادآوری کرده است که چندین پروژه نفتی این کشور قرار است در سال های بین ۲۰۰۹ و ۲۰۱۱ به مرحله بهره برداری برسد و این که بر اساس توافق های مشارکت در تولید در برابر طرف های خارجی تعهداتی دارد. بر پایه آمار مربوط به بارگیری کشتی ها، آنگولا در ماه می دومین کشور اوپک به لحاظ میزان تخطی از سهمیه ها بود. این میزان ۱۸۸ هزار بشکه در روز اعلام شد.

ونزوئلا به لحاظ تخطی از سهمیه ها، در اوپک جای نخست را دارد و مشروعیت سهمیه خود را به میزان یک میلیون و ۹۹۰ هزار بشکه در روز به چالش کشیده است. این کشور داده هایی را در زمینه صادرات منتشر کرد که نشان می داد میزان تولید آن بیشتر است. کاراکاس مدعی است که سهمیه تولید این کشور باید حدود ۷۰۰ هزار بشکه در روز بیشتر از میزان کنونی باشد و ادعا می کند از آنجا که تولید این کشور بر پایه گزارش منابع ثانویه استوار است، بسیار کمتر از رقم واقعی منظور شده است. "انرژی اینتلیجنس" پس از تجدید نظر در برآوردهای گذشته و کنونی مربوط به تولید اوپک و افزایش آن، اعلام کرد تولید نفت خام ونزوئلا ۵۰۰ هزار بشکه بیش از سهمیه این کشور است.

یکی از هیئت های نمایندگی اوپک می گوید به جای میزان تولید واقعی و یا میزان رعایت سهمیه ها، سوال اساسی این است که ونزوئلا در مقایسه با تولید خود در سپتامبر سال ۲۰۰۸، سال پایه محاسبه کاهش تولید اوپک به میزان ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز، چه میزان از تولید خود کاسته است؛ البته اگر از تولید خود کاسته باشد.

انرژی اینتلیجنس برآورد می کند که با توجه به تجدید نظر در میزان تولید ونزوئلا در سپتامبر سال ۲۰۰۸ و افزایش آن به رقم دو میلیون و ۷۱۵ هزار بشکه در روز، می توان گفت تولید این کشور حدود ۲۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته است. تصور بر این بود که ونزوئلا باید درچارجوب کاهش تولید مرحله ای اوپک، ۳۶۵ هزار بشکه در روز از تولید خود بکاهد.

ونزوئلا می تواند ادعا کند که باید سهمیه جدیدی داشته باشد یا این که فقط سهیمه کنونی را نادیده گیرد و تا کنون راه دوم را برگزیده است. مقام های ونزوئلا با انتشار داده های بیشتر به آرامی در حال جا انداختن ادعای خود هستند اما پیش از فشار برای افزایش سهمیه قصد دارند اوپک را قانع کنند که به تعداد منابع ثانویه بیشتری نیاز است.

با وجود این اختلاف، اوپک برای تعیین میزان تولید، همچنان قصد دارد بر منابع ثانویه تکیه کند و ممکن است تغییرات اندکی در آن ایجاد کند. چندین پیشنهاد برای نشست آینده اوپک در ماه سپتامبر تهیه شده است که دگرگونی احتمالی در ترکیب منابع ثانویه از ۶ به ۵، ۸ یا ۱۱ منبع از جمله آن هاست.

عضو دیگری که سهمیه های اوپک را نایده می گیرد، ایران است. ایران از جمله اعضای طرفدار افزایش قیمت هاست که بر اساس گزارش "انرژی اینتلیجنس"در ماه می ۱۱۰ هزار بشکه در روز بیش از سهمیه تولید کرده است.

برخی تحلیلگران معتقدند که بدون مشکلات بازاریابی، این کشور قادر خواهد بود نفت بیشتری تولید کند. علاوه بر این، در شرایطی که بازار ضعیف است ایران تردید دارد که به منظور کسب سهم بیشتری از بازار، قیمت های فروش نفت خود را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.

تولید نفت در نیجریه متاثر از ناآرامی های منطقه دلتای نیجر است. آمار بارگیری نفتکش ها برای ماه می گویای افزایش تولید این کشور به حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه در روز است. با این وجود، بعید به نظر می رسد که این ارقام تحقق یابد.

دو کشور عضو اوپک درشمال آفریقا نیز اندکی بیش از سهمیه هایشان تولید کردند: لیبی بیش از ۵۶ هزار بشکه و الجزایر ۱۳ هزار بشکه در روز. محدود بودن افزایش تولید این دو کشور تا اندازه ای به دلیل محدودیت های تولید در داخل بود.

کشورهای عرب عضو اوپک در منطقه خلیج فارس عمدتا سهمیه ها را رعایت کرده اند. برآورد می شود تولید عربستان سعودی ۱۱۰ هزار بشکه در روز کمتر از سهمیه باشد. علیرغم تکمیل مرحله ای پروژه های این کشور که هدف آن افزایش ظرفیت تولید نفت است، تولید نفت عربستان حدود ۷ میلیون و ۹۴۰ هزار بشکه در روز بوده است. کویت ۷۳ هزار بشکه و امارات متحده عربی نیز ۲۳ هزار بشکه در روز کمتر از سهیمه خود تولید می کنند. دو عضو کوچک تر اوپک، یعنی قطر و اکوادر نیز مطابق با سهمیه هایشان تولید کرده اند.

آنچه وضعیت را برای اوپک پیچیده تر می کند این است که عربستان در حال تکمیل برنامه گسترش تولید خود است که ظرفیت تولید این کشور را در سال جاری به ۱۲ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه در روز افزایش خواهد داد. این در حالی است که ظرفیت تولید این کشور در حال حاضر ۱۱ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه در روز است. به این ترتیب عربستان پیشاپیش دارای ظرفیت تولید مازادی معادل ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه در روز است.

در حال حاضر وضعیت بازار نفت از مسائل داخلی اوپک مهم تر است و این وضعیت ممکن است طی چند ماه آینده ادامه یابد. به نظر می رسد عربستان سعودی بر این اعتقاد باشد که بهبود اقتصادی در راه است و این که حرکت بعدی اوپک باید افزایش تولید باشد نه کاهش. تحلیلگران می گویند این خود نیازمند آن است که برخی ذخایر نفت جهان که مقدار آن نیز بسیار زیاد است، کاهش یابد.