بیماری تیرویید مانع بارداری است

پرسشی از دکتر طاهره افتخار متخصص زنان و زایمان

گاهی قرارگرفتن در بمباران اطلاعاتی روزنامه‌ها، اینترنت، رادیو و تلویزیون اضطراب‌آور است مثلا تیرویید من تا به حال مشکلی نداشته اما می‌ترسم با باردارشدن مشکل پیدا کند...

دخترعمویم به کم‌کاری تیرویید مبتلاست و تحت‌درمان با قرص «لووتیروکسین». پزشکان گفته‌اند در صورت تصمیم به بارداری، باید میزان دریافت لووتیروکسین اش تا حدود ۵۰ درصد در دوران بارداری افزایش یابد. این نوشته‌ها، بخش‌هایی از ایمیل خانم رهاست و خوانندگان دیگری هم که پرسیده بودند چرا تا به حال در مورد تیرویید و بارداری مطلبی نداشته‌ایم بنابراین با خانم دکتر طاهره افتخار، متخصص زنان و زایمان و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، گفت‌وگو کرده‌ایم تا به سوال‌های این خوانندگان پاسخ داده شود.

▪ خانم‌ها قبل از باردارشدن باید از نظر ابتلا به بیماری‌های تیرویید بررسی شوند؟

همه آنها لازم نیست آزمایش انجام دهند ولی اگر علایم خاص یا سابقه فامیلی داشته باشند، این بررسی برایشان لازم است. معمولا این کار در مورد خانم‌های جوان بدون علامت انجام نمی‌شود ولی خانم‌های میانسال بهتر است از نظر ابتلا به بیماری‌های تیرویید، قبل از بارداری پایش شوند.

▪ خانم‌های دچار تیرویید باید قبل از بارداری برای کنترل بیماری و ارزیابی وضعیتشان مراجعه کنند؟

بله، حتما باید هم با پزشک متخصص غددشان مشورت کنند و هم پزشک زنان.

▪ ابتلا به کم‌کاری و پرکاری تیرویید در دوران بارداری چه عوارضی برای جنین دارد؟

کم‌کاری تیرویید ممکن است باعث کندذهنی کودک شود و اختلال در مهارت‌های فیزیکی بچه در آینده دور از ذهن نیست بنابراین مادر باید حتما به درمان ادامه دهد. ابتلای مادر به پرکاری تیرویید هم می‌تواند باعث مسمومیت بارداری، سقط جنین و آریتمی قلبی شود که اینها عوارض خطرناکی هستند. جنین هم ممکن است به اختلال‌های جسمی، عملکردی و اختلال‌های مادرزادی قلبی – عروقی و کاهش رشد داخل رحم و... دچار و با وزن بسیار کم متولد شود.

▪ نشانه‌های پرکاری و کم‌کاری تیرویید در خانم‌های باردار چیست؟

خانم‌های مبتلا به پرکاری در ۳ ماهه اول، دچار تهوع و استفراغ شدید می‌شوند که باعث از دست دادن آب زیاد از بدن می‌شود. تعریق زیاد، لرزش دست، تپش قلب، پریدن از خواب و بدخوابی و افزایش فشارخون و مسمومیت بارداری نیز از عوارض دیگر ابتلا به این بیماری است. این بیماران با اینکه خوب غذا می‌خورند، وزنشان کم می‌شود. مبتلایان به کم‌کاری تیرویید معمولا پرخواب می‌شوند ولی خواب خوبی ندارند، ادم و تورم پیدا می‌کنند، مخصوصا در اطراف چشم‌ها. آنها مدام احساس خستگی می‌کنند و به دلیل جمع شدن مایع بین سلولی و ادم، دچار افزایش وزن می‌شوند.

▪ داروها عوارضی برای مادر و جنین ندارند؟

مصرف داروهایی که برای درمان کم‌کاری تیرویید تجویز می‌شوند، حتما لازم است و نه‌تنها زیانی ندارند، بلکه بخشی از آنها به جنین هم می‌رسد و اگر جنین هم به این بیماری مبتلا باشد، بیماری او را تخفیف می‌دهند و از ایجاد عوارض شدید در جنین جلوگیری می‌کند ولی در پرکاری تیرویید، داروها باید حتما زیرنظر پزشک مصرف شوند و بیمار تحت‌نظر و مدام سونوگرافی انجام دهد. این داروها معمولا عوارض دارند ولی مصرفشان بهتر از مصرف نکردنشان است.

▪ خانم باردار مبتلا به بیماری‌های تیرویید، باید رژیم غذایی خاصی داشته باشد؟

نه، برای این خانم‌ها درمان ضرورت اول است. بیشتر مواقع کم?کاری تیرویید در اثر فعالیت سیستم ایمنی بدن علیه تیرویید اتفاق می‌افتد و تغذیه در آن نقش چندانی ندارد فقط اگر فرد در منطقه‌ای زندگی می‌کند که میزان ید پایین است و از لحاظ ید فقیر است، باید موادغذایی حاوی ید مصرف کند.

▪ آیا ممکن است خانمی در دوران بارداری به اختلال‌های تیرویید مبتلا شود و بعد از تولد فرزند، بهبود یابد؟

نه، چون بارداری باعث ایجاد تیرویید نمی‌شود ولی ممکن است بیماری تیرویید در این دوران خود را نشان دهد چون فعالیت تیرویید و ترشح هورمون‌هایش در بارداری بیشتر می‌شود و فعالیت این غده افزایش می‌یابد بنابراین طبیعی است که اگر اختلالی دارد، در این زمان معلوم شود. فقط در آنهایی که مول یا بچه‌خوره دارند، هورمونی شبیه TSH از جفتشان ترشح می‌شود و روی تیرویید اثر می‌گذارد و پرکاری تیروییدی می‌دهد و بعد از خارج شدن جفت، مشکلشان حل می‌شود.

اقدس عارف