نگاهی به بودجه آموزش عالی عربستان سعودی

وزارت آموزش عالی عربستان طی یک برنامه سه ساله در دوره ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۰، ۱۱ دانشگاه جدید در این کشور افتتاح کرد.

وزارت آموزش عالی عربستان طی یک برنامه سه ساله در دوره ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۰، ۱۱ دانشگاه جدید در این کشور افتتاح کرد. این دانشگاه‌ها که در نقاط مختلف عربستان دایر شدند به پذیرش دانشجویان در علوم کاربردی تاکید دارند و تلاش‌ می‌کنند مهارت‌های شغلی دانشجویان را براساس نیازهای بازار کار افزایش دهند.

این قسمتی از برنامه گسترده عربستان در زمینه آموزش عالی است تا به این وسیله به تدریج خود را از وابستگی تاریخی به درآمد نفت رهایی دهد. عربستان سعودی طی سال‌های اخیر درآمد زیادی از سرمایه‌گذاری در سایر بخش‌ها (تکنولوژی و توریسم) به دست آورده؛ گرچه بودجه اولیه این سرمایه‌گذاری‌ها از درآمد نفتی تامین شده است. پیش‌بینی‌ می‌شود طی سال‌های آینده تعداد دانش‌آموزانی که از مدارس عربستان خارج‌ می‌شوند، رو به افزایش گذارد و ۱۱ دانشگاه یاد‌شده پاسخگوی تقاضای آنان برای ورود به آموزش عالی است. به گفته مقامات عربستانی ۸۰ درصد دانش‌آموزان متقاضی ادامه تحصیل در سال تحصیلی ۷-۲۰۰۶ در دانشگاه‌های عربستان پذیرفته شدند. در این سال تحصیلی عربستان سعودی بودجه بسیار بیشتری نسبت به سال‌های قبل به آموزش عالی اختصاص داد و برای این بخش نزدیک به ۱۵ میلیارد دلار، کنار گذاشت تا برنامه‌های مورد نظر به اجرا درآیند.

رشد سریع

تقریبا ۶۰ درصد جمعیت عربستان کمتر از ۲۵ سال سن دارند و ۴۰ درصد کل جمعیت این کشور کمتر از ۱۵ ساله هستند. این جمعیت جوان، چالش مهمی برای عربستان است که برای آنان امکانات آموزشی و موقعیت‌های شغلی فراهم کند. طی سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۶ تعداد دانشجویان پذیرفته‌شده در دانشگاه‌های عربستان از ۶۸ هزار نفر به ۱۱۰ هزار نفر رسید که رشد خیره‌کننده‌ای است؛ چرا‌که حدود دو برابر افزایش را در پذیرش دانشجو نشان‌ می‌دهد.

وزارت آموزش عالی عربستان طی سال‌های ۲۰۰۷-۲۰۰۳ برای پاسخگویی به جمعیت جوانی که از دبیرستان‌ها فارغ‌التحصیل‌ می‌شوند، بیش از ۱۱۰ دانشگاه و موسسه آموزش عالی تاسیس کرده است. این موسسات آموزش عالی در ۳۸ شهر کشور عربستان شروع به کار کرده و حدود ۴۰۰ هزار دانشجو در آنها مشغول به تحصیل هستند و شامل ۱۶ موسسه پزشکی، ۷ موسسه دندانپزشکی، ۹ موسسه داروسازی، ۱۳ موسسه کاربردی پزشکی، ۴ موسسه پرستاری، ۲۰ موسسه فنی – مهندسی، ۱۴ موسسه علوم کامپیوتری، ۲۱ موسسه علوم و ۱۲ بیمارستان دانشگاهی است.

بودجه آموزش عالی عربستان نیز طی سال‌های اخیر رشد بسیار بالایی داشته است، به عنوان مثال طی سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۷ میلادی بودجه این بخش از ۳/۵ میلیارد دلار با سه برابر افزایش به حدود ۱۵ میلیارد دلار رسیده که ۶/۲ میلیارد دلار برای ساخت دانشگاه علم و تکنولوژی اختصاص یافته که در حوزه‌های میکروتکنولوژی، نانوتکنولوژی، حفاظت محیط زیست، رشته‌های مربوط به تکنولوژی آب، بیوتکنولوژی، تکنولوژی اطلاعات و سایر علوم کامپیوتری دانشجو‌ می‌پذیرد. هدف از تاسیس این دانشگاه، جبران عقب‌ماندگی تاریخی این کشور در زمینه آموزش علوم پایه است.

مترجم: احمدرضا روشن

عضو هیات علمی موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی

منبع:

EL- Rashidi, Yasmine (۲۰۰۷) Saudi Arabia Continues Expanding Higher Education- Chronicle of Higher Education- Vol.۵۳, Issue ۲۴