آکنه صورت و درمان آن

یکی از شایع‌ترین دلایل مراجعه به درمانگاه‌های پوست، آکنه یا جوش صورت بخصوص در گروه سنی ۱۰ تا ۳۰ سال است. افراد همیشه نگران جوش‌های صورت و جوشگاه یا اسکار به جامانده از جوش‌های …

یکی از شایع‌ترین دلایل مراجعه به درمانگاه‌های پوست، آکنه یا جوش صورت بخصوص در گروه سنی ۱۰ تا ۳۰ سال است. افراد همیشه نگران جوش‌های صورت و جوشگاه یا اسکار به جامانده از جوش‌های صورت هستند.

بیشتر بیماران از پزشک معالج درخواست علاج جوشگاه‌ها را به هر روش ممکن (لیزر، جراحی، پیلینگ و...) می‌کنند غافل از آن‌که هنوز جوش‌هایی بر صورت دارند. خلاصه کلام این‌که اول به فکر درمان جوش و پس از آن به فکر جای جوش یا جوشگاه آکنه باشید، زیرا اگر جوش و آکنه‌ای بر صورت نداشته باشید یا آن را بلافاصله در همان روزها و هفته‌های اول با جدیت و بسرعت درمان کنید، دیگر جوشگاه و جای جوشی بر صورت نخواهید داشت.

اکنون که تصمیم به درمان جوش صورت گرفته‌اید باید بدانید طول دوره درمان کامل و موفق یک دوره حداقل ۶ ماه تا یک سال است. جوش صورت از شکل خفیف آن (دانه‌های کوچک سر سیاه و سفید به نام کومدون و جوش‌های کوچک برجسته چرکی و غیر چرکی زیرپوستی) تا فرم شدید آن (جوش‌های عمیق، سفت و بزرگ حتی کیست‌های چرکی در عمق پوست) است که در نواحی صورت و پشت و بازوها بروز می‌‌کند که با استرس، نور آفتاب، بعضی داروها و غذاها تشدید می‌شود.

علت عمده جوش‌ها فعالیت بیش از حد غده‌های تولید کننده چربی یا سبوم به نام غدد سباسه است که انبوه تولیدشده از این ماده قادر به تخلیه در سطح پوست صورت و بدن نیست، بنابراین در کانال‌ها و مجاری ارتباطی تجمع‌یافته و جوش‌های زیر پوستی را تشکیل می‌دهد و در مواردی عوامل میکروبی در این تجمع سبوم، فرصت رشد و نمو پیدا می‌کند و نتیجه، ایجاد جوش‌های چرکی در نواحی چرب صورت می‌شود. با این توضیح واضح است که هدف درمان باید رفع ۳ مشکل عمده باشد.

۱‌ـ کاهش تولید چربی از غدد سباسه زیرپوستی ۲‌ـ درمان میکروب‌های فعال‌شده در تجمع جوش‌های چرکی ۳‌ـ روشی برای تخلیه سریع و آسان مواد سبوم و چربی تجمع یافته؛ بنابراین ۱ـ کاهش فعالیت غدد سباسه و تولید سبوم با ترکیبات ایزوترتینوئین که حاوی ویتامینA فشرده شده است و بیمار باید از این دارو (فقط با تجویز متخصص پوست) از ۶ ماه تا یک سال استفاده کند و هر ۲ ماه یکبار برای اطلاع از عوارض احتمالی دارو، آزمایش‌‌های کبدی و چربی خون انجام دهد. اگر چه عوارضی چون خشکی لب و چشم یا درد کمر و اختلالات دیگر از این دارو گزارش شده، اما هرگز نگران آن نباشید زیرا یک متخصص پوست از همه عوارض آن مطلع بوده و فواید آن را که همان نجات صورتتان از جوشگاه است، در مقابل عوارض احتمالی آن می‌داند و او تنها کسی است که می‌تواند تصمیم منطقی و مفید برای شما اتخاذ کند نه اشخاص دیگر.

۲ـ درمان جوش‌های چرکی ناشی از میکروب‌های فعال شده در مراکز تجمع سبوم با آتی بیوتیک‌های خوراکی و موضعی انجام می‌شود که نوع آنتی‌بیوتیک و طول دوره مصرف آن به تشخیص پزشک است.

۳ ‌ـ تخلیه سریع سبوم یا جوش‌های زیر پوستی با داروها و کرم‌های موضعی لایه بردار (تر تینوئین) مقدور است که منافذ بسته شده را گشوده و راه تخلیه سبوم و جوش‌ها را به سطح پوست فراهم می‌‌کند. لازم است در مصرف این داروهای لایه‌بردار مراقب تحریک و حساسیت پوست باشیم، زیرا مصرف بیش از حد آن موجب قرمزی، پوسته‌ریزی شدید و خارش صورت می‌شود.

دکتر سید ناصر عمادی

متخصص پوست