داعش و آل سعود؛ یک روح در دو کالبد

از روزی که جنایات گروهک تروریستی داعش در سوریه و عراق رسانه‌ای شد و برای عده‌ای نیز که در ساده‌انگارانه گمان می‌کردند بحث درگیری شیعه و سنی است روشن شد که این گروهک فرقی بین شیعه و سنی و دیگران قائل نیست

از روزی که جنایات گروهک تروریستی داعش در سوریه و عراق رسانه‌ای شد و برای عده‌ای نیز که در ساده‌انگارانه گمان می‌کردند بحث درگیری شیعه و سنی است روشن شد که این گروهک فرقی بین شیعه و سنی و دیگران قائل نیست و هرکس را که با افکار تاریکشان همراه نمی‌شود به خاک و خون می‌کشد یک سؤال همواره ذهن بسیاری را درگیر کرده است و آن اینکه درحالی‌که تروریست‌های داعش تهدیدی برای امنیت و ثبات خاورمیانه و حتی فراتر از آن محسوب می‌شوند، چرا عربستان سعودی از کمک‌های آشکار و پنهان به این تروریست‌ها خودداری نمی‌کند و خطر وجود این تروریست‌ها در منطقه را حداقل برای خود درک نمی‌کند!

برای پاسخ به این ابهام باید نیم‌نگاهی به هسته اعتقادی و چگونگی شکل‌گیری رژیم آل سعود انداخت. یکی از مهم‌ترین ستون‌های هویتی آل سعود فرقه وهابیت و افکار و عقاید محمد بن عبدالوهاب بنیان‌گذار این فرقه ضاله است؛ شخصی که به سبب افکار رادیکال، تاریک و التقاطی‌اش از شهر و دیارش اخراج شد اما ابن سعود که دیدگاه‌های وی را راهی برای ارضای قدرت‌طلبی خویش می‌دید به اتحاد با وی برخاست. مهمترین حربه و به عبارتی شمشیر مسموم وهابیت، تکفیر است؛ وهابیون بر این اساس هرکس را که هم‌عقیده با خود ندانند تکفیر کرده و مستحق مرگ می‌شمارند و زنان و دختران و اموال آن‌ها را مال خویش می‌پندارند. قبیله ابن سعود نیز پیش از تأسیس کشور عربستان و در زمان حکومت عثمانی با تأسی از وهابیت به حمله به مناطق مختلف شبه جزیره عربستان و غارت اموال مردم می‌پرداخت و با این حملات و کشتارها به‌تدریج شهرها و روستاهای اطراف را طی ده‌ها سال تصرف کرد و نهایتاً حکومت سعودی را با کمک‌ کشورهای غربی و به‌ویژه انگلستان تأسیس کرد اما خشونت و خونریزی همواره در تمام مراحل از وجوه بارز این گروه بود؛ چنانکه در سال ۱۸۰۱ با حمله به شهر مقدس کربلا به استناد نوشته یک انگلیسی به نام فرانسیس واردن که در آن زمان در عراق حضور داشته است، با قساوتی عجیب بیش از پنج هزار نفر از شیعیان را کشتند و حرم امام حسین (ع) را تخریب کردند و مورخین وهابی این اقدامات شنیع خود را با افتخار نگاشته‌اند.

در حقیقت میان ایدئولوژی داعش و وهابیت و به‌تبع آن آل سعود تفاوت چندانی وجود ندارد و داعش در حقیقت بازتولید آل سعود است در قرن بیست و یکم که به مدد رسانه‌ها و ارتباطات گسترده در این عصر، جنایات آن به تصویر کشیده می‌شود و به نظر جهانیان می‌رسد و لذا می‌توان با دیدن آن به مراحل تکوین رژیم سعودی پی برد. ریشه عدم مخالفت جدی و عمیق مقامات سعودی با این گروهک را نیز باید در همین سابقه مشترک دانست؛ سابقه‌ای که سبب می‌شود در اذهان خویش دلیلی برای اقدام به سرکوب جدی این گروهک تروریستی نیابند.

نویسنده: خدایار سعیدوزیری