پیشگیری از سرطان

سرطان بر اثر عوامل بسیار متنوع و به مرور زمان به وجود می آید

سرطان ‎بر اثر عوامل بسیار متنوع و به مرور زمان به ‌وجود می‌آید. پیشگیری از‎ سرطان ‎مقوله‌ای است جهت کاهش خطر ابتلا وکاهش میزان مرگ و میر ناشی از‏‎ سرطان.‎ موسسه تحقیقات، آموزش و پیشگیری سرطان در نظر دارد مجموعه اطلاعاتی را در قالب مطالب آموزشی درباره سرطان و راه‌موسسه تحقیقات، آموزش و پیشگیری سرطان در نظر دارد مجموعه اطلاعاتی را در قالب مطالب آموزشی درباره سرطان و راه‌های پیشگیری به شهروندان ارائه نماید.‏

برای پیشگیری از‎ سرطان‏‌، بررسی عوامل خطرزا و عوامل محافظ ضروری است. به هرچیزی که احتمال ابتلا به‏‎ سرطان ‎را افزایش دهد، عامل خطرزا و به هر چیزی که احتمال ابتلا به‎ سرطان ‎را کاهش دهد،‌ عامل محافظ می‌‌گویند.

از برخی عوامل خطرزای‎ سرطان ‎می‌توان جلوگیری کرد ولی از بسیاری هم نمی‌توان اجتناب کرد؛ مثلاًً، سیگار و برخی ژن‌های وراثتی خاص، هر دو عامل خطرزای برخی انواع‎ سرطان ‎هستند، ولی تنها از کشیدن سیگار می‌توان اجتناب کرد. اجتناب از عوامل خطرزا و افزایش استفاده از عوامل محافظ ممکن است خطر را کاهش دهد ولی به این معنی نیست که احتمال بروز‎ سرطان ‎کاملاً منتفی شده است‎.‎دو گروه عمدة عوامل خطرزا عبارتند از: عوامل خطرزای رفتاری و عوامل خطرزای محیطی‎.‎

عوامل رفتاری - به طورتخمینی ۵۰ تا ۷۰ درصد مرگ و میر ناشی از‎ سرطان ‎به دلیل رفتار و عادت‌های ناپسند انسان از جمله استعمال دخانیات، کمبود فعالیت بدنی و عادات تغذیه‌ای نامناسب است. ‏

عوامل محیطی - مواد شیمیایی خاص مانند آفت‌کش‌ها و دیاکسین‌ها‏‎ ‎‏، عوامل زیستی مانند برخی از ویروس‌ها و باکتری‌ها و مواد سمی از دلایل ایجاد‏‎ سرطان ‎هستند ‏‎.‎

● برخی از راه‌های کاهش دادن خطر سرطان ‏

▪ عدم استفاده از دخانیات‏ - افراد سیگاری بیش از دیگران در معرض خطر ابتلای به ‏سرطان‏‌های ریه، حنجره، دهان، مری، مثانه، کلیه، حلق، معده، لوزالمعده و دهانة رحم، هستند. استفاده از دخانیات بدون دود (تنباکوی استنشاقی یا جویدنی) خطر ابتلا به ‏سرطان‏ دهان را، افزایش می‌دهد.‏

▪ فعالیت بدنی منظم و حداقل به مدت ۳۰ دقیقه در روز در بیشتر روز‌های هفته می‌تواند سودمند باشد‏‎.‎

▪ جلوگیری از اضافه وزن و چاقی مرکزی‏ - اندازه دور کمر، معیاری برای چربی شکمی است. اندازه دور کمر در مردان نباید بیشتر ازcm ۹۴‏ ‎و در زنان بیشتر از cm ۸۰‏ ‎باشد‎.‎

▪ مصرف‏ غذاهای چرب و پرانرژی و نوشیدنی‌های حاوی قند را محدود کنید. ‏

▪ مصرف گوشت قرمز را در هفته به ۵/۰ کیلوگرم کاهش دهید و از گوشت مرغ، غذاهای دریایی و حبوبات بیشتر استفاده کنید‎.‎

▪ از مصرف‏ گوشت‌های فرآوری شده مانند سوسیس و کالباس و مواد غذایی کنسرو شده پرهیزکنید.‏

▪ مصرف غذاهای شور و فرآوری شده با سدیم‏ را محدود کنید. روزانه بیشتر از ۴/۲گرم نمک استفاده نکنید و به جای آن از ادویه استفاده کنید. امروزه، دریافت سدیم بیشتر از طریق مصرف غذاهای فرآوری شده است تا نمکی که حین پختن غذا به آن اضافه می‌کنیم‏‎.‎

▪ از سبزیجات، میوه، آرد کامل و حبوبات نظیر انواع لوبیا بیشتر استفاده کنید. از سبزیجات و میوه با رنگ‌های متفاوت استفاده کنید مانند اسفناج، زغال اخته، پیاز سفید و سیر

▪ از مکمل‌ها برای پیشگیری ازسرطان استفاده نکنید- ‏‎ ‎غیر از ویتامین‎ D‎، شواهدی دال بر مفید بودن استفاده از مکمل‌ها در پیشگیری از‎ سرطان ‎وجود ندارد‎.‎

▪ نوزاد را تا ۶ماه بعد از تولد، به‌طور انحصاری با شیر مادرتغذیه کنید و بعد از ۶ ماهگی از غذاها و مایعات استفاده کنید‎.‎

▪ ازمصرف مشروبات الکلی اجتناب کنید.‏

▪ از بدن در برابر پرتوهای خورشیدی محافظت کنید و از قرارگرفتن در معرض نور مصنوعی یا پرتو فرابنفش خودداری کنید.‏

▪ ازعفونت‌های ویروسی یا باکتری‏‌هایی مانند ویروس هپاتیت ‏B‏، هپاتیت ‏C‏ و عفونت ناشی از هلیکو باکتر پیلوری پیشگیری کنید.‏

▪ از‏ قرار گرفتن مکرر در معرض اشعه ایکس تشخیصی اجتناب کنید و استفاده از محافظ برای حفاظت نمودن از دیگر قسمت‌های بدن در طول تصویربرداری را در نظر داشته باشید.‏

▪ از تماس بدن با آفت کش‌ها پرهیز کنید. اثرات بالقوه‌ای که بقایای آفت کش‌ها ی موجود در مواد غذایی بر بهداشت مردم دارد نگران کننده است. با تعیین بقایای آفت کش‌ها در میوه، سبزی، و دیگر فرآورده‌های کشاورزی، و با کاربرد آفت- کش‌هایی که سرطان زا نیستند، این خطرات بالقوه کاهش می‌یابند.‏

▪ به هنگام کار با حلال‌ها، مطمئن شوید که اطاق کاملا تهویه می‌شود. در صورت امکان در بیرون از منزل کار کنید یا پنجره‌ها را باز کنید.

▪ از ماسک محافظ مناسب بر روی بینی و دهان در محیطی که تراکم بالایی از ذرات ریز، الیاف، و گرد و غبار وجود دارد استفاده کنید. ‏

▪ به هنگام کار با مواد شیمیایی در منزل یا محل کار، از روش‌های صحیح انجام کاراستفاده کنید. ازتجهیزات مناسب محافظت کننده استفاده کنید، ریزش‌ها را بلافاصله تمیز کنید، تا حد ممکن سطوح کاری را عاری از گرد و غبار و مواد شیمیایی نگهدارید، و از روش‌های تمیز کردن تر(مرطوب) استفاده نمایید تا گرد و غبار ایجاد نشود.‏