یکشنبه, ۱۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 5 May, 2024
مجله ویستا

بازگشت به سرزمین یهودا


بازگشت به سرزمین یهودا

تأسیس دولت اسرائیل , از آن رو كه تحقق اولین مرحله از مراحل چندگانه ی ظهور مسیح است , تحولی شگرف در اندیشه ی صهیونیسم مسیحی پدید آورد

هیچ‌یك‌ از كسانی‌ كه‌ درباره‌ی گرایش‌های‌ مختلف‌ مسیحی‌ یهودی‌ قلم‌ زده‌اند، تاریخی‌ كهن‌تر از عصر اصلاح‌ دینی‌ برای‌ آن‌ (مسیحیت‌ یهودی‌)، نیافته‌اند. پس‌ از آن‌، پوریتن‌ها، علاوه‌ بر حفظ‌ تئورك‌ِ لزوم‌ شكل‌یابی‌ دولت‌ یهودی‌، آن‌ را به‌ عرصه‌ی عمل‌ سیاسی‌ صهیونیسم‌ مسیحی‌ آوردند و سرانجام‌، با پایان‌جنگ‌ جهانی‌ دوم‌ و با پدید آمدن‌ دولت‌ یهودی‌ اسرائیل‌، به‌ آن‌ جامعه‌ی عمل‌ پوشاندند. تأسیس‌ دولت‌ اسرائیل‌، از آن‌ رو كه‌ تحقق‌ اولین‌ مرحله‌ از مراحل‌ چندگانه‌ی ظهور مسیح‌ است‌، تحولی‌ شگرف‌ در اندیشه‌ی صهیونیسم‌ مسیحی‌ پدید آورد كه‌ یكی‌ از مهم‌ترین‌ آن‌، زایش‌ مسیحیت‌ صهیونیستی‌ و سپس‌ به‌ عرصه‌ی قدرت‌ آمدنش‌، جلوه‌ی دیگری‌ از آن‌ را (پسا مسیحیت‌ صهیونیستی‌) متجلی‌ ساخت‌:

مسیحیت‌ یهودی‌:

نهضت‌ اصلاح‌ دینی‌، با لوتر و آرای‌ اعتقادی‌ جدید او آغاز شد. وی‌ پیش‌ از آغاز نهضت‌، تحت‌ تأثیر عمیق‌ آموزه‌های‌ عبرانی‌ بوده‌ و از این‌ رو، بخشی‌ از اصلاح‌ دین‌ مسیحیت‌ را بر آن‌ استوار ساخت‌؛ از جمله‌: رویكرد به‌ بهشت‌ دنیوی‌ یهودی‌، به‌ جای‌ آخرت‌گرایی‌ كاتولیكی‌ نشست‌. ربا كه‌ در مسیحیت‌ِ كاتولیك‌ تحریم‌ و در یهودیت‌ مجاز بود، در پروتستان‌ هم ‌مجاز شناخته‌ شد. به‌ علاوه‌، بزرگ‌داشت‌ و برتر شمردن‌ قوم‌ یهود و تعلق ‌سرزمین‌های‌ فلسطینی‌ یا ارض‌ موعود به‌ این‌ قوم‌، از دیگر مشخصه‌های‌ به‌ عاریت‌ گرفته‌ی لوتری‌ها از عهد عتیق‌ به‌ شمار می‌آید. لوتر در ستایش‌ و تمجید از قوم‌ برگزیده‌ خدا!! به‌ اندازه‌ای‌ پیش‌ رفت‌ كه‌ شبهه‌ یهودی‌ بودن‌ او مطرح ‌گردید. انتشار كتابی‌ از او به‌ نام‌ مسیح‌، یك‌ یهودی‌ زاده‌ شد (چاپ‌ ۱۵۲۳) كه‌ در آن‌ یهودیان‌ را خویشاوندان‌ (برادران‌ و پسرعموهای‌) عیسی‌ مسیح‌ می‌داند، و از كاتولیك‌ها می‌خواهد اگر از این‌كه‌ او را كافر بنامند، خسته‌ شده‌اند، بهتر است‌ وی‌ را یهودی‌ بخوانند، این‌ شبهه‌ را بیش‌ از پیش‌ دامن‌ زد و سبب ‌گردید كه‌ برخی‌، پروتسانیسم‌ را مسیحتی‌ بدانند كه‌ بر بنیادها و شالوده‌های‌ یهودی‌ شكل‌ گرفته‌ و شاید از این‌ نظر، بتوان‌ به‌ نحوی‌ پیدایی‌ مسیحیت‌ یهودی‌ را توضیح‌ داد. خاخام‌ آبراهای‌ لوی‌ در تأیید چنین‌ نگرشی ‌می‌گوید: «لوتر در پنهان‌ یهودی‌ این‌ بود كه‌ تلاش‌ می‌كرد، تا آرام‌ آرام‌ مسیحیان‌ را به‌ انعطاف‌ وا دارد.» البته‌، اقدام‌ لوتر در نوشتن‌ مطالبی‌ علیه ‌یهودیان‌، در سال‌های‌ پایانی‌ عمرش‌، تنها توانست‌ اندكی‌ از این‌ شبهه‌ را از لوتری‌ها دور سازد؛ در حالی‌ كه‌ یهودیان‌ از مجموعه‌ اقدامات‌ یهودگرایی‌ لوتر خرسند بودند و از این‌ رو، به‌ دفاع‌ از نهضت‌ اصلاح‌ دینی‌ پرداختند؛ نتیجه‌ آنكه پروتستان‌ دشمن‌ دیرینه‌ی یهودیان‌ یعنی‌ كلیسای‌ كاتولیك‌ را از اریكه‌ی قدرت‌ مذهبی‌ به‌ زیر كشید.

صهیونیسم‌ مسیحی‌:

حدود صد سال‌ پس‌ از لوتر، فرقه‌ پوریتن‌ِ كالونی‌، بیش‌ از دیگران‌ در گسترش‌ و نهادینه‌سازی‌ آموزه‌های‌ توراتی‌ نقش‌ آفرید. این‌ فرقه‌ی پروتستانی‌ كه‌ هنجارهای‌ اخلاقی‌ آن‌ منطبق‌ با تورات‌ بود، به‌ عنوان‌ یهودگری‌ انگلیسی‌ شناخته‌ می‌شد و با سرنگونی‌ پادشاه‌ انگلیس‌ توسط‌ كرامول‌، در این‌ كشور قدرت‌ و قوت‌ گرفت‌ و در آن‌ زمان‌ بود كه‌ اعلام‌ كردند: حضور یهودیان‌ در فلسطین‌، مقدمه‌ی دومین‌ ظهور مسیح‌ است‌. وابستگی ‌پوریتن‌ها به‌ یهودیت‌ به‌ حدی‌ رسید كه‌ از تمامی‌ مذاهب‌ پروتستانی‌ پیشی‌ یافت‌، لذا از انتخاب‌ نام‌های‌ یهودی‌ چون‌: ساموئل‌، آموس‌، سارا و جودیت‌ بر فرزندان‌شان‌، نباید تعجب‌ كرد. پوریتن‌های‌ انگلیسی‌ اعتقاد داشتند كه‌ قبل‌ از بازگشت‌ مجدد مسیح‌، باید یهودیان‌ به‌ سرزمین‌های‌ مقدس‌ باز گردند و در این‌ راه‌، انگلیس‌ اولین‌ كشوری‌ خواهد بود كه‌ یهودیان‌ را به‌ سرزمین‌های‌ ابراهیم‌، اسحاق و یعقوب‌ انتقال‌ خواهد داد. عقاید پوریتن‌ها، پس‌ از گسترش‌ بی‌مانندش‌ در انگلیس‌، به‌ آمریكا هم‌ راه‌ یافت‌ و نقشی‌ ویژه‌ در تأسیس‌ آمریكا بازی‌ كرد و نزدیك‌ بود كه‌ به‌ این‌ دلیل‌، نام‌ آمریكا را از نیوانگلند به‌ نیواسرائیل‌ تبدیل‌ كنند. پس‌ از آن‌، افكار پوریتنی‌، چه‌ آمریكایی‌ و چه‌ انگلیسی‌ كه‌ تا عرصه‌های‌ قدرت‌ سیاسی‌ و نیز مذهبی‌ گسترده‌ شد، نقشی‌ مهمی‌ در پیداش‌ صهیونیسم‌ ایفا كرد؛ از جمله‌:

۱. كتاب‌ دو سفر به‌ قدس‌، نوشته‌ی ناتانیل‌ كروچ‌ مسیحی‌ (چاپ‌ ۱۷۰۴) یكی ‌از نمونه‌های‌ مهم‌ در بسترسازی‌ صهیونیسم‌ قبل‌ از هرتصل‌ است‌، او تنها راه ‌تبدیل‌ سرزمین‌ مقدس‌ (فلسطین‌) از وضعیت‌ بیابانی‌ و بی‌علفی‌ به‌ سرزمین ‌شیر و عسل‌ وعده‌ شده‌ی توراتی‌ را، باز پس‌گیری‌ آن‌ توسط‌ یهودیان‌ می‌دانست‌.

۲. لرد شاه‌ فتسبری‌ از رجال‌ انگلیسی‌ در ۱۸۳۹ نوشت‌: زمان‌ انتظار دومین ‌ظهور مسیح‌، تنها وقتی‌ به‌ پایان‌ می‌رسد كه‌ یهودیان‌ در فلسطین‌ گرد هم‌ آیند. شافتسبری‌ در پایه‌ی این‌ استدلال‌ كه‌ هر ملت‌ باید دارای‌ وطن‌ باشد و سرزمین‌ كهن‌ از آن‌ ملت‌ كهن‌ است‌، مشوق نظری‌ و عملی‌ مهاجرت‌ یهودیان‌ به ‌فلسطین‌ گردید.

۳. ویلیام‌ بلاكستون‌ كه‌ به‌ پدر صهیونیسم‌ مسیحی‌ آمریكا مشهور است‌، در اواخر قرن‌ نوزده‌ میلادی‌ بر آن‌ بود كه اگر سالی‌ در فلسطین‌ كشور صهیونیستی ‌اسرائیل‌ تأسیس‌ گردد، مسیح‌ دوباره‌ ظهور خواهد كرد. قبل‌ از این‌، وی‌ از دولت‌ آمریكا خواسته‌ بود كه‌ دولت‌ اسرائیل‌ را در فلسطین‌ تشكیل‌ دهد.

۴. در همین‌ دوره‌، چهره‌ی مشهور دیگر صهیونیسم‌ مسیحی‌، سایروس‌ اسكوفیلد آمریكایی‌ است‌ كه‌ با نگارشی‌ تفسیر عهد عتیق ‌(انجیل‌ آخرالزمان‌) بر پایه‌ی افكارِ جدیدِ كشیش‌ جان‌ داربی‌ انگلیسی‌، بر افكار پوریتن‌ها تأكید ورزید. این‌ كتاب‌ معتبرترین‌ تفسیر و بهترین‌ مرجع‌ برای‌ انجیل‌ شناخته‌ می‌شود.

۵. با چاپ‌ كتاب‌ دولت‌ یهودی‌ در ۱۸۹۴ و برگزاری‌ كنگره‌ بال‌ (۱۸۹۷)، مسیحیان‌ در جهت‌ شكل‌ بخشیدن‌ به‌ دولت‌ یهودی‌، گام‌های‌ مؤثری‌ برداشتند. مانند: پیمان‌ سایكس‌ پیكو (۱۹۱۴) اعلامیه‌ بالفور (۱۹۱۷)، پیمان‌ورسا (۱۹۱۹)، قیموت‌ بر فلسطین‌ (۱۹۲۳) و طرح‌ تقسیم‌ فلسطین‌ (۱۹۴۷)


شما در حال مطالعه صفحه 1 از یک مقاله 2 صفحه ای هستید. لطفا صفحات دیگر این مقاله را نیز مطالعه فرمایید.