جمعه, ۲۱ دی, ۱۴۰۳ / 10 January, 2025
آیین نامه ستاد حقوق بشر
به موجب اصل ١٥٦ قانون اساسی قوهقضائیه پشتیبان حقوق فردی و اجتماعی و مسئول تحقق بخشیدن به عدالت و همچنین موظف به احیای حقوق عامه و گسترش عدل و آزادی مشروع است.
با اتكاء به محتوای اسلامی انقلاب ایران كه حركتی برای پیروزی تمامی مستضعفین بر مستكبرین بود (از مقدمهٔ قانون اساسی) و الهام از فقه زنده و سیال شیعه و اجتهاد مستمر فقهای جامعالشرایط (قسمت الف بند ٦ اصل دوم) قانون اساسی در اصول دیگری به ویژه اصول ١٩ تا ٤٢ به تدوین حقوق ملت پرداخته است. این مقررات كه ممكن است حقوق اساسی مردم ، حقوق ملت یا حقوق بشر نامیده شود مشتمل بر اصولی است كه از آغاز اسلام و تمدن اسلامی و قرنها قبل از اعلامیه جهانی حقوق بشر از سرچشمههای اصیل منابع اسلامی استخراج و بدانها تصریح شده است.
همچنین قانون اساسی به عنوان میثاق انقلاب اسلامی تلاش نموده است با ایجاد سیستم قضائی بر پایه عدل اسلامی و متشكل از قضات عادل و آشنا به ضوابط دقیق دینی از حقوق مردم در خط حركت اسلامی پاسداری نموده و از انحرافات موضعی در درون امت اسلامی پیشگیری نماید. (از مقدمه قانون اساسی).
قوهقضائیه در اجرای وظایف نظارتی خود میبایست ساز و كارهای لازم و متناسب را پیشبینی و به موقع به اجرا درآورد. از سویی مباحث مربوط به حقوق ملت در وضعیت كنونی جهان به گونهای درآمده است كه فقدان مكانیزمهای مربوط به آن كشورها در موضع تدافعی قرار داده و كشوری را كه منادی و مدافع حقوق بشر و حقوق ملتهاست به عنوان نافی و ناقض حقوق بشر معرفی مینماید.
درك این واقعیت است كه موجب شده است كشورهای گوناگون به تأسیس نهادهایی به منظور بررسی مسائل مربوط به حقوق بشر دست یازیدهاند. بدیهی است كه در شرایطی كه بزرگترین ناقضان حقوق بشر با ایجاد چنین نهادهایی به عنوان مدافع حقوق بشر به تلاش مشغولند وجود نهادی ملی در جمهوری اسلامی ایران كه سختترین و سختگیرترین مدافع حقوق انسانهاست ضروری مینمایاند. متولی و متصدی چنین نهادی نیز بیتردید قوهقضائیه است كه میبایست با ایجاد هماهنگی بین دستگاههای ذیربط و در اجرای وظایفی كه قانون اساسی به عهده این قوه نهاده است ، به گسترش عدل و آزادیهای مشروع اهتمام ورزد و با اتخاذ موضع فعال در قبال نقض حقوق بشر در داخل و خارج از كشور، اشكالات و ادعاهای مربوط به نقض حقوق ملت در داخل را بررسی نموده و با اتكاء به قانون اساسی و منابع اصیل اسلامی نسبت به دفع اتهامات و اشكالات اقدام و به منظور صیانت از كیان نظام اسلامی و حفظ و ارتقاء وجهه جمهوری اسلامی ایران در میان دولتها و ملتها تلاش نماید.
●اركان و شرح وظایف ستاد حقوق بشر
▪مادهٔ ١
اركان
ستاد حقوق بشر متشكل از اعضای اصلی، اعضای مدعو و دبیرخانه خواهد بود.
▪مادهٔ ٢
اعضای اصلی
- معاونت امور بینالملل قوهقضائیه
- معاونت قضایی قوهقضائیه
- معاونت اطلاع رسانی و امور اجتماعی قوهقضائیه
- سخنگوی قوه قضائیه
- دادگستری استان تهران
- سازمان بازرسی كل كشور
- سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی كشور
- مركز دفتر مطالعات توسعه قضائی
- نمایندهٔ رئیس دیوان عالی كشور
- نمایندهٔ دادستان كل كشور
وزارت امور خارجه، وزارت اطلاعات. وزارت كشور و نمایندگان تامالاختیار آنها و یك نفر از اعضاء كمیسیون قضایی مجلس شورای اسلامی جهت شركت در جلسات ستاد دعوت خواهند شد.
▪مادهٔ ٣
اعضای مدعو
دبیر ستاد حسب مورد با تصویب اكثریت اعضاء میتواند از سازمانها و نهادها و افراد صاحب نظر جهت شركت در جلسات دعوت نماید.
▪مادهٔ ٤
دبیرخانه
١- دبیرخانه ستاد در معاونت امور بینالملل قوهقضائیه مستقر است و معاون امور بینالملل مسئولیت دبیرخانه را عهدهدار خواهد بود.
٢- دبیرخانه ستاد مسئولیت انجام امور اداری ستاد، تعیین دستور جلسات، تنظیم صورتحساب، هماهنگی جلسات و پیگیری مكاتبات را به عهده خواهد داشت. همچنین نسبت به تشكیل بایگانی منظم و جمعآوری سوابق استعلامی حقوق بشری اقدام خواهد نمود.
٣- ادعاهای دریافتی در اولین جلسه ستاد به اطلاع اعضاء خواهد رسید. دبیر ستاد میتواند قبل از تشكیل جلسه پاسخ مراجع ذیربط در مورد موضوع را استعلام نماید. در این صورت با توجه به اهمیت موضوع، مهلت مناسبی برای تهیه پاسخ در نظر گرفته خواهد شد.
٤- دبیرخانه ستاد گزارش عملكرد خود را هر ٦ ماه یكبار جهت استحضار ریاست محترم قوهقضائیه ارسال خواهد نمود. رونوشت این گزارش به رؤسای سازمانها و وزارتخانههای عضو نیز داده خواهد شد.
٥- در موارد مهم و ضروری ممكن است جلسهٔ ستاد در حضور رئیس قوهقضائیه برگزار شود.
▪مادهٔ ٥
اختیارات، وظایف و صلاحیتهای ستاد
١- تبیین و معرفی حقوق بشر اسلامی
٢- بررسی مشكلات حقوقی - قضایی مرتبط با حقوق بشر اسلامی و ارائه راه حلهای اجرایی و متناسب با قوانین جمهوری اسلامی ایران با تشكیل كمیتهای از صاحبنظران قوهقضائیه و دانشگاه.
٣- بررسی قطعنامههای صادره از كمیسیون حقوق بشر سازمان ملل و گزارش گزارشگران ویژه و ارائه گزارش و پیشنهاد به ریاست محترم قوهقضائیه و بررسی ادعاها و شكایاتی كه از سوی اشخاص حقیقی و حقوقی در خصوص نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران مطرح میشود.
٤- شناسایی و تشخیص موارد نقض حقوق بشر در سایر كشورها به ویژه رژیمهای استكباری و اعلام موضع مناسب در مقابل آن.
٥- اتخاذ سیاست واحد و ایجاد هماهنگی در پاسخگویی و دفاع از اتهاماتی كه علیه جمهوری اسلامی ایران مطرح میشود.
٦- شناسایی و معرفی افراد مناسب به رئیس قوهقضائیه جهت حضور در مجامع و اجلاسهای بینالمللی مربوطه.
٧- بررسی ادعاها و شكایاتی كه از نظر قوانین جمهوری اسلامی ایران وارد تشخیص داده میشود و ارائه گزارش به رئیس قوهقضائیه جهت اتخاذ تصمیم لازم.
٨- تهیه پاسخ مناسب به ادعاها و ایراداتی كه به انگیزههای گوناگون سیاسی و غیرسیاسی و یا به دلیل عدم آشنایی با قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران مطرح میشود.
٩- ارائه گزارش به ریاست محترم قوهقضائیه در خصوص كاستیها، نیازمندیها و مشكلات مبتلابه در عرصه داخلی و بینالمللی و ارائه پیشنهاد و راهكارهای اجرائی برای بهبود و توسعه در ساز و كارهای مرتبط با حقوق بشر.
١٠- تلاش درجهت همكاری و هماهنگی با سایر نهادهای حقوق بشری داخلی به منظور اتخاذ رویهای واحد.
١١- اقدام لازم نسبت به سایر موارد مرتبط با حقوق بشر حسب ارجاع رئیس قوهقضائیه.
▪مادهٔ ٦
نحوهٔ تشكیل جلسات
١- رئیس ستاد مسئولیت تشكیل جلسات را بعهده دارد. وی میتواند ریاست جلسات را به یكی از اعضای ستاد محول نماید.
٢- جلسات با حضور دوسوم اعضاء رسمیت خواهد یافت و مصوبات آن با اكثریت نسبی آراء پس از تأیید ریاست قوهقضائیه قابل اجراست.
٣- برای هر جلسه، صورتجلسه جداگانه تنظیم و جهت استحضار ریاست محترم قوهقضائیه ارسال خواهد شد.
٤- جلسات حداقل هر ماه یكبار تشكیل خواهد شد.
▪مادهٔ ٧
اجرای آئیننامه
١- این آئیننامه در ٧ ماده در تاریخ ٢٧/٦/٨٠ به تصویب رئیس قوهقضائیه رسید و پس از ابلاغ به دستگاههای ذیربط لازمالاجرا است.
كلیه واحدهای قضایی و سازمانهای تابعه دستگاه قضایی موظف به همكاری لازم با ستاد حقوق بشر هستند.
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست