قاتل پنهان میان خانه ها پرسه می زند

در ۶ ماه اول سال, ۱۸۳ نفر بر اثرمسمومیت با گاز منواکسید کربن جان خود را از دست دادند

هرسال با شروع فصل سرما، اخبار مربوط به موضوع گازگرفتگی و قربانیان قاتل خاموش در کشور در رسانه‌ها پررنگ می‌شود. با وجود اینکه اطلاع‌رسانی‌های سال‌های اخیر رسانه‌ها باعث کاهش آمار قربانیان شده است، اما هنوز هم بی‌توجهی شهروندان به مسائل ایمنی باعث بروز چنین اتفاقاتی می‌شود. در یک ماه گذشته، در تهران ۶ نفر بر اثر گازگرفتگی جان خود را از دست دادند که با توجه به سردی هوا در ماه‌های پیش رو احتمال افزایش این آمار وجود دارد.

برخی تصور می‌کنند که گارگرفتگی فقط در فصل‌های سرد سال صورت می‌گیرد، اما آمار گازگرفتگی‌ها خبر از این حوادث در فصل‌های گرم سال هم می‌دهد. بر اساس آمار پزشکی قانونی، در ۶ ماه اول امسال، ۱۸۳ نفر بر اثر مسمومیت با گاز جان خود را از دست دادند که این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، که تعداد قربانیان مسمومیت با گاز ۲۱۲ نفر بود، ۲۹ نفر کاهش داشته‌است. بر اساس این آمار، تهران هنوز رکورددار بیشترین قربانی است.

گاز منو اکسید کربن گازی بدون رنگ و بی‌بو است که بر اثر احتراق ناقص وسایل گازسوز و موتورهای بنزینی تولید می‌شود. این گاز بعد از انتشار در محیط به جای اکسیژن با هموگلوبین ترکیب می‌شود. میل ترکیبی منو اکسیدکربن با هموگلوبین ۳۰۰ برابر اکسیژن است. اگر غلظت منو اکسیدکربن در محیط کم باشد، مرگ تدریجی رخ می‌دهد، اما اگر غلظت آن در محیط بالا رود، باعث مرگ سریع فرد می‌شود.

گاز CO بر سلول‌های مغزی انسان اثر می‌گذارد و حالت هوشیاری را مختل می‌کند؛ بنابراین فرد هیچ دردی حس نمی‌کند و به‌آرامی به خواب رفته و فوت می‌کند، به همین دلیل به این حالت مرگ را «قتل شیرین» یا «قتل خاموش» و به عامل این مرگ یعنی گاز CO قاتل خاموش یا قاتل پنهان می‌گویند.

حساسیت افراد نسبت به گاز منو اکسیدکربن متفاوت است؛ سلامت، بیماری قلبی و ریوی، سن و فاصله از کانون انتشار گاز از عوامل موثر در میزان مسمومیت است. کودکان و افراد سالمند زودتر از جوانان با این گاز مسموم می‌شوند.بارزترین علامت مسمومیت با گاز منو اکسیدکربن

سر درد است. اگر غلظت این گاز در خون به ۳۰ درصد برسد، علاوه بر سر درد، حالت تهوع و از دست دادن تمرکز و حالت مستی الکلی پیدا می‌شود که در صورت مراجعه به پزشک در این مرحله، ممکن است با مستی الکلی اشتباه گرفته شود.

در غلظت ۴۰ درصد علاوه بر تهوع، ضعف و غش هم بروز می‌کند. در این مرحله فرد دچار مشکل دید هم می‌شود. غلظت بالای ۴۰ درصد باعث تشنج، کما، نارسایی قلبی و تنفسی و درنهایت فوت می‌شود. هنگام مسمومیت با گاز

منو اکسیدکربن فرد حس خواب آلودگی پیدا می‌کند و توانایی بلند شدن از جا و بازکردن در و پنجره را ندارد. زمان مرگ افراد هم متفاوت است. اگر یک درصد از این گاز در هوا وجود داشته باشد، در عرض دو سه ساعت غلظت آن در خون به ۵۰ تا ۶۰ درصد می‌رسد.

در صورت مسمومیت با گاز منو اکسیدکربن، فرد را باید فورا از محیط خارج و به مراکز درمانی منتقل کرد. این افراد نیاز به اکسیژن با درصد بالا دارند که در مراکز درمانی وجود دارد. اگر مدت زمان مسمومیت کم باشد، فرد با اقدامات اولیه می‌تواند به زندگی بازگردد، اما امکان دارد دچار افسردگی شود، اما اگر مدت زمان بیهوشی زیاد باشد، فلجی و نابینایی را همراه خواهد داشت. بر روی جسد قربانیان گازگرفتگی حالت خون‌مردگی آلبالویی رنگ دیده می‌شود.

در سال‌های قبل تبلیغات اشتباهی در رسانه‌ها منعکس شد که مشکلاتی برای شهروندان به وجود آورد. در این تبلیغ از شهروندان خواسته شده‌بود در فصل سرما تمام درها و پنجره‌های خانه‌ها را کیپ کنند و زیر درها با پارچه پوشیده شود که مبادا کسری از انرژی هدر رود. درست است که نباید اجازه داد انرژی به سادگی هدر روند اما باید اطلاع رسانی هم درست انجام شود. شهروندان باید بدانند که بستن کامل در و پنجره در شرایطی صحیح است که در محیط از شوفاژ استفاده شود. کسی که در خانه بخاری، شومینه یا پکیج استفاده می‌کند باید راه مناسبی برای خروج هوای ناسالم در نظر بگیرد. اگر شهروندان بدانند که یک بخاری به اندازه ۱۰ انسان بالغ و یک آبگرمکن گازی به اندازه ۵۰ انسان بالغ اکسیژن مصرف می‌کند، هیچگاه به سادگی از کنار این موضوع عبور نمی‌کنند.