پنجشنبه, ۴ بهمن, ۱۴۰۳ / 23 January, 2025
ورنی
ورنی گلیمی است فرش نما که بدون نقشه و به شکل ذهنی توسط زنان و دختران عشایر‌مناطق ارسباران،مغان در استان آذربایجان شرقی تولید میگردد.
مواد اولیه که جهت تولید ورنی بکار رفته می‌شود عبارتست از پود که از پشم، و تار و پود‌نازک که غالبا از نخ پنبه یی تهیه می‌شود. در گذشته با توجه به نوع معیشت عشایر مستقر‌در دشت مغان، گرما دوز و ارسباران پس از چیدن پشم از دامهای موجود منطقه در فصول‌مناسب، آنها را با دوک‌های نخ ریسی سنتی ریسیده و پس از آن شستشو می‌دادند و سپس‌با روشی بسیار ابتدایی با رنگهای شیمیایی پست در خود منطقه رنگرزی می‌نمودند. عموما‌این شکل رنگرزی، از جنبه کیفی بزرگترین لط‌مه را به بازار و بازار یابی این کالاهای هنری‌سنتی وارد میگردد، لیکن از سال ۱۳۶۱ سازمان صنایع دستی ایران در قالب طرحهای عمرانی آذربایجان شرقی اقدام به تهیه و توزیع مواد اولیه مرغوب نموده و تحولی در ارتقا کیفی‌تولید ورنی بین عشایر منطقه بوجود آورده است. تولید ورنی عموما در نقاط قشلاقی انجام‌میپذیرد و نقوشی که برروی این گلیم فرش نما نقش می‌بندد نشانگر محیط زیست و‌انعکاس آن در اذهان زنان و دختران عشایر است و نمودار ذهن توانا و استعدادهای بالقوه‌فکری آنان می‌باشد. بیشتر نقوش از اشکال حیوانات و وحوش منطقه تاثیر پذیرفته و نقش‌عمده حیوانات عبارتست از: گوزن، آهو، گرگ، سگ گله، بوقلمون، مرغ و خروس، گربه، مار،عقاب، گوسفند، ببر، شتر، شیر، روباه، شغال، طاووس، پرندگان محلیو...
عمل تولید صرفا خانگی بوده و ابزار آن از قبیل دار، دفتین، و... تماما در محل تهیه می‌شود و غالبا در همان اطاقی که خانوار عشایری سکوت دارد تولید صورت میپذیرد.
ساعات کار توسط زنان و دختران بهیچ عنوان تابع شرایط و نظ‌م و ترتیب خاصی نیست، زیرا‌تنها در زمانهای فراغت از امور جاری خانه و مشغله های دیگر تولید انجام میگیرد .
تاریخچه:
بر اساس بررسی‌های انجام شده تولید ورنی ظرف یکصد سال اخیر در دشت مغان مرسوم‌گردیده است بروایت افراد مطلع، محل اصلی تولید منطقه قره باغ آذربایجان شوروی بوده‌‌که براثر روابط و علقه های فرهنگی عشیره یی وترددهایی که در دو کناره رودخانه ارس انجام پذیرفته بتدریج ورنی ابتدا در منطقه ارسباران و سپس در بین ایلات و عشایر دشت مغان‌رایج گردیده است .
در حال حاضر تولید ورنی در سطح جهانی منحصر به ایران بوده و در ایران هم فقط در مناطق‌فوق الذکر وجود دارد، ویژگی تولید، عمل اقتباس یا مشابه سازی نظ‌یر بسیاری از‌زیراندازهای دیگر از قبیل قالی و گلیم و... را در سایرنقاط ایران و جهان دشوار و حتی غیر‌ممکن می‌سازد .
ورنی‌های تولیدی آذربایجان معمولا در زمینه رنگهای لاکی، سرمه‌ای، کرم، سفید، پیازی و‌آبی روشن با نقش حیوانات در وسط و حاشیه یی حداکثر به عرض بیست سانت در طرفین‌تولید میگردد .
اندازه رایج ورنی‌های تولیدی بشرح زیر است:
ورنی قالی بابعاد ۳۰۰-۲۰۰ سانتیمتر
ورنی کناره بزرگ بابعاد ۳۲۰-۱۵۰ سانتیمتر
ورنی کناره بابعاد ۳۱۰-۱۲۵ سانتیمتر
ورنی زرع و نیم ۰جفت) بابعاد ۱۶۰-۱۱۵ سانتیمتر
ورنی قالیچه بابعاد ۲۵۰-۱۲۰ سانتیمتر
ورنی پشتی بابعاد ۱۰۰-۷۰ سانتیمتر ۹۰-۶۰ سانتیمتر
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست