خانواده‌ها در بازار بورس

اقتصاد خانواده یا بهتر است بگوییم سرمایه‌های کوچک خانواده‌ها، یکی از زیرساخت‌های بازار بورس و سرمایه محسوب می‌شوند.
کوچکترین و مهمترین سلول جامعه، خانواده است و به تبع …

اقتصاد خانواده یا بهتر است بگوییم سرمایه‌های کوچک خانواده‌ها، یکی از زیرساخت‌های بازار بورس و سرمایه محسوب می‌شوند.

کوچکترین و مهمترین سلول جامعه، خانواده است و به تبع آن بخش اقتصادی یک جامعه در گرو خانواده‌هاست. بازار سرمایه و بورس یک بازار منظم و قانون مدار است و این بازار پرتحرک اقتصادی در بین بیشتر خانواده‌ها ناشناخته مانده است. حتی اگر طبق بررسی‌های به عمل آمده جستجو کنیم می‌توانیم به وضوح دریابیم که این بازار در میان قشر تحصیل کرده و متخصصان اقتصادی در ایران نیز گنگ است و اکثرا بورس را نمی‌شناسند و به قوانین آن در قانون تجارت آشنایی لازم را ندارند.

وقتی هیات علمی‌ دانشگاه‌ها که به تئوری‌ها و مدل‌های ارزیابی سهام واقف هستند ولی تجربه عملی ندارند چگونه می‌توان انتظار داشت بقیه افراد جامعه که اکثریت خانوار هم هستند اهل بازار بورس باشند و نوسانات بازار را در شرایط بحران با تحلیل‌های علمی‌و آگاهانه تاب آورند.

توقع مشارکت مردم در بورس یک توقع حساب نشده و زود هنگام است و نمی‌توان از خانواده‌ها متوقع بود با توجه به نوسانات ریسک پذیر در بازار بورس بدون آگاهی از اطلاعات جامع شرکت‌ها به صورت یک شخص حقیقی واحد، وارد چرخه اقتصادی بازار سهام شوند، زیرا نه تنها در این چرخه مجبور به پرداخت هزینه‌های گزاف می‌شوند، بلکه به علت عدم آشنایی به قوانین سرمایه گذاری در بازار بورس با شکست‌های جبران ناپذیری نیز روبرو خواهند شد.

پس از این رو باید جلوی هر گونه خرید و فروش مستقیم افراد خانوارها را در خانواده‌ها گرفت، زیرا این کار یک کار حرفه ای محسوب نمی‌شود و برای جلوگیری از این روند پر سرعت در بازار بورس ایران مسئولان باید مانند سایر کشورهای پیشرفته دنیا که اکثر مردم به صورت مستقیم اقدام به خرید و فروش سهام نمی‌کنند و تحت نظارت سیستمی‌جامع این کار صورت می‌گیرد، در ایران نیز متداول گردد تا سرمایه‌های کوچک و سرگردان مردم را در بخش اقتصاد بورس هدایت و به گردش درآورد.

طرح ایجاد صندوق‌های حمایت از سرمایه‌گذاران در شرایط امروزی یک ایده مناسب است و با در نظر گرفتن هدف اصلی خود که همان کاهش ریسک سرمایه گذاری است، در واقع علاوه بر آن می‌تواند جلوی هر گونه نقش‌های واسطه و کاذب را بگیرد و برای رسیدن به نقطه مطلوب نیز باید درصد سرمایه گذاری خانواده‌ها را با توجه به نظام مالی کم تنوع در ایران در نظر گرفته تا همه در شرایطی یکسان از آن بهره‌مند گردند. همان طور که متولی این نهاد سازمان بورس اوراق بهادار است، حمایت کننده آن نیز باید باشد.

در واقع مسوولان در بازار بورس برای رونق چاره‌یی ندارند که با در نظر گرفتن این نظام پیش‌بینی و پیگیری مجدانه در جهت انجام وظیفه این صندوق‌های حمایتی در سطح وسیع اعتماد و جذب سهامداران را برانگیزاند. در این صورت است که می‌تواند با تامین سرمایه ریسک‌های سیستمی ‌و غیرسیستمی‌ را که معمولا در تمام بازارهای بورس دنیا نیز رایج است را کاهش دهد و دسترسی راحتی برای سرمایه گذاران کوچک ایجاد کند.

یکی دیگر از مشکلات بسیار جدی در اقتصاد خانواده‌های ایرانی نبود فرهنگ پس انداز است. به علت بالا رفتن روحیه مصرف گرایی در خانواده‌های جامعه ایرانی و همچنین تورم اقتصادی و پایین آمدن ارزش پول، مردم کم تر ترجیح می‌دهند که پس انداز داشته باشند.

از این رو سعی می‌نمایند سرمایه‌های خود را در کشور صرف خرید زمین و مسکن کنند که این مساله خود شرایط نامساعدی را در بلند مدت ایجاد می‌کند، ولی اگر همین مردم بدانند که پول‌های خرد و اندک آنان می‌تواند با گردش مناسب در بازار بورس به صورت حمایت معقول در مدت زمان کوتاه سودآور باشد، پس هیچ گاه نه تنها به تورم اقتصادی دامن نمی‌زنند، بلکه به گردش اقتصادی در کشور نیز کمک می‌نمایند.

پس با کمی‌تامل و سخت کوشی در نظام آموزش که پایه و اساس سرمایه گذاری در بورس را فراهم می‌کند، می‌توان این ضعف بازار بورس را که سال‌هاست از این ناحیه صدمه می‌بیند را پوشش داد و این فرهنگ باید در مقاطع تحصیلی با یک موضوع مشخص و واحد در بحث سرمایه گذاری از محل پس انداز‌ها دایر گردد تا این فراموشی خانواده‌ها را به طور جدی یادآور شد.

بازار بورس می‌تواند نیاز اشتغال امروزی را نیز به خوبی پاسخ دهد. زیرا ذهن بازار سرمایه، ذهنی است کارآفرین و نیازمند آموزش صحیح؛ از این رو در آینده این ذهن کارآفرین بازار است که به ذهن خلاق مبدل می‌شود.

بازار بورس و سرمایه با این حرکت نمادین با حمایت و پیگیری مستمر در جهت ادامه حیات صندوق‌های حمایتی می‌تواند این بخش پر هیجان، جذاب و پول ساز اقتصادی را به سود دو طرفه مردم و بازار سرمایه در جریان معقول اندازد.