حجاب را درست بنویسیم درشت ننویسیم

یکی از مترقی ترین و اجتماعی ترین احکام اسلام که زمینه ساز تحرک و نقش آفرینی نیمی از نیروی جامعه در صحنه سیاسی اجتماعی و اقتصادی است, «حجاب» است

۱) یکی از مترقی ترین و اجتماعی ترین احکام اسلام که زمینه ساز تحرک و نقش آفرینی نیمی از نیروی جامعه در صحنه سیاسی- اجتماعی و اقتصادی است، «حجاب» است. حجاب عاملی است که حضور اجتماعی زنان را در تمامی عرصه ها فارغ از نگاه های جنسیتی تعریف کرده و بدین وسیله با رویکردی انسانی، شرایط حضور اجتماعی زنان را بدون استثمار و سوء استفاده از جذابیت های ظاهری زنانه فراهم می سازد. به دلیل اهمیت، بازتاب های روانی و اجتماعی مختلف و جایگاه والای این حکم دینی است که در وصیت نامه شهدای دفاع مقدس که به نوعی عصاره هدف رزمندگان از جهاد در راه خداست، اهمیت سیاهی چادر بانوان همطراز سرخی خون شهیدان ارزیابی می شود؛

- ای خواهرم؛ قبل از هرچیز استعمار از سیاهی چادر تو می ترسد تا سرخی خون من. «شهید محمدحسن جعفرزاده»

- توصیه ای که به خواهران دارم این است که اگر می خواهند خون شهیدان را پایمال نکنند، این است که حجاب خود را حفظ کنند. «شهید آبیاران»

- ... و شما خواهران حجاب خود را حفظ کنید که حجاب شما سلاح شماست. «شهید اسماعیل اسکندری»

- وصیت من به خواهرانم این است که در شهادت من مثل زینب(س) عمل کنید و حجاب که اصلی ترین مسئله است را رعایت کنید که حجاب حمایت از خون شهداست. «شهید علی آقاباقری»

۲) از کشف حجاب اجباری رضاخان تا قانون منع حجاب و پوشش اسلامی در کشورهای مدعی آزادی، تساهل و مبانی پلورالیستی چندان فاصله نیست. حجاب و پوشش اسلامی پرچم ایستادگی و مبارزه در برابر اندیشه های سکولاریستی غرب، مبنی بر جدایی دین از عرصه اجتماعی و سیاسی از یک سو و رشد فردیت، شیء انگاری و اصالت لذت برمبنای باورهای انسان گرایانه از سوی دیگر و نهایتا تقلیل انسانیت زن به ابزاری سودجویانه و لذت طلبانه است. برخلاف دیدگاه ترویج شده کنونی، حضور زن بدون پوشش ظاهری و حریم، حضوری کاملا مردسالارانه است. وقتی زنان با نمایش «تن» خویش وارد فضای جامعه می شوند، نتیجه چنین حضوری، لذت جویی بیشتر مردان، نادیده گرفتن شخصیت انسانی زنان و استثمار هرچه بیشتر آنان در یک میدان قدرت نمایی مردانه است. به همین دلیل، اسلام با احترام به کرامت و شخصیت زنان، نه تنها مانع این حضور نیست، بلکه با تجویز حجاب، مانع از نگاه ابزاری و مردسالارانه به زن و استثمار اوست.

هرچقدر انسان غربی بیشتر خدا را نادیده می گیرد، زن غربی بیشتر از شخصیت انسانی خویش فاصله گرفته و در قالب ابزار و کالایی لذت بخش استثمار می شود. مخالفت غرب با حجاب نیز دقیقا ناشی از همین مسئله است، چرا که حجاب فقط هویت بانوی مسلمان نیست، بلکه سلاح وی نیز هست. سلاحی که علاوه بر کارکردهای فردی مانند امکان فعالیت اجتماعی زنان به دور از نگاه های جنسی، کارکردهای اجتماعی مانند آرامش بخشی، حفظ استحکام خانواده، جلوگیری از ابتذال فضای اجتماعی و مقابله با نقشه های دشمنان برای ترویج اباحه گری را نیز به همراه دارد.

۳) در روند اعمال سیاست های رضاخانی در راستای کپی برداری از آتاتورک و فرنگی و مترقی شدن ایران، مهمترین مخالفت علما و مراجع با رژیم رضاشاه در ماجرای کشف حجاب رقم خورد. مرحوم آیت الله حائری یزدی ضمن رعایت جوانب قضایا از مسئله کشف حجاب اظهار نفرت نمود و چون احساس کرد این نقشه شنیع، جدی است و کارگزاران رژیم به شدت پیگیر عملی ساختن آن حتی در شهر مذهبی قم هستند، به عنوان اعتراض، جلسات درس و بحث و نماز جماعت خود را تعطیل کرد و تنفر خویش را از حوادث پیش آمده اعلام نمود. چون عده ای از روحانیون و بازاریان نزد ایشان آمدند و درخصوص کشف حجاب و عوارض ناگوار آن مطالبی به عرض آیت الله حائری رسانیدند، آن مرجع عالیقدر به رگهای گلویش اشاره کرد و گفت: باید تا پای جان مقاومت نمود. من ایستاده ام، چرا که مسئله حجاب چیزی [ است] که ضرورت دین است و بنا به نص قرآن واجب شمرده می شود. (آثار الحجه ، ص ۰۵، خورشید حوزه های علمیه، محمد محمدی اشتهاردی، ص ۱۰۵)

قیام گوهرشاد، مجاهدت بی دریغ علما و شهادت هزاران مسلمان در حریم رضوی گواه پیشینه و ریشه خلل ناپذیر حجاب در جامعه ایران است.

۴) پیرامون شکل و سیاق حجاب در جامعه ایرانی، بهترین و متعالی ترین نوع حجاب به انتخاب بانوان ایرانی «چادر» است. در این باره رهبر معظم انقلاب بیانات قابل توجهی مطرح فرمودند:

زن در این جا حجاب خودش را حفظ می کند. مردم ما چادر را انتخاب کرده اند. البته ما هیچ وقت نگفتیم که «حتما چادر باشد، و غیرچادر نباشد.» گفتیم که «چادر بهتر از حجابهای دیگر است.» ولی زنان ما می خواهند حجاب خودشان را حفظ کنند. چادر را هم دوست دارند. چادر، لباس ملی ماست. چادر، پیش از آن که یک حجاب اسلامی باشد، یک حجاب ایرانی است. مال مردم ما و لباس ملی ماست (بیانات رهبری به مناسبت ولادت حضرت زینب(س)

۰۲/۷/۱۳۷۳).

به نظر ما، بحثهایی که در باب پوشش زن می شود، بحثهای خوبی است که انجام می گیرد؛ منتها باید توجه کنید که هیچ بحثی در این زمینه های مربوط به پوشش زن، از هجوم تبلیغاتی غرب متأثر نباشد؛ اگر متأثر از آن شد، خراب خواهد شد. مثلا بیاییم با خودمان فکر کنیم که حجاب داشته باشیم، اما چادر نباشد؛ این فکر غلطی است. نه این که من بخواهم بگویم چادر، نوع منحصر است؛ نه، من می گویم چادر بهترین نوع حجاب است؛ یک نشانه ملی ماست؛ هیچ اشکالی هم ندارد؛ هیچ منافاتی با هیچ نوع تحرکی هم در زن ندارد. اگر واقعاً بنای تحرک و کار اجتماعی و کار سیاسی و کار فکری باشد، لباس رسمی زن می تواند چادر باشد و همان طور که عرض کردم- چادر بهترین نوع حجاب است. (بیانات رهبری به مناسبت میلاد حضرت زهرای مرضیه ۴/۰۱/۱۳۷۰)

حجاب برتر که شما اشاره کردید- که مراد همین چادر ایرانی خود ماست- حقیقتاً حجاب برتر است؛ هیچ تردیدی در این نباید داشت. البته من هیچ وقت نگفتم که چادر را در جایی اجباری کنند؛ اما همیشه گفته ام که چادر یک حجاب ایرانی است و زن ایرانی این را انتخاب کرده و خوب حجابی هم هست و می تواند کاملا حفاظ و حجاب داشته باشد. حالا بعضیها هستند که از هر چه ایرانی و خودی است، ناراحتند و دلشان را می زند؛ دلشان می خواهد سراغ چیزهایی بروند که از خودی بودن دورتر است! به هر حال اگر حجاب را حفظ کنند، باز هم خلاف شرعی انجام نداده اند؛ منتها چیز بهتری را از دست داده اند. (۴/۲۱/۱۳۷۷)

۵) هیچ کشور و سیاستمداری هرگز پیرامون اصول اولیه و منافع اصلی کشور خود بحث نمی کند. همیشه دعواهای سیاسی در سطح داخلی منوط به اختلاف نظر در فرعیات و حواشی است. مثلا هیچ کدام از سلیقه های سیاسی جاری در کشور از گروه های مختلف اصولگرایی گرفته تا جریان اصلاح طلبی هرگز پیرامون اصل نیاز به انرژی هسته ای یا استقلال از بیگانگان با یکدیگر نزاع نمی کنند. چرا که هر نوع تشکیک در اصول باعث به هم ریختگی کل ساختار و مجموعه خواهد شد. باتوجه به خلل ناپذیری و استواری حکم حجاب و اهمیت و ارزش «چادر» به عنوان «حجاب برتر و لباس ملی» همه سیاستمداران از همه سلیقه های مختلف باید تمام همت خویش را بر وحدت نظر پیرامون این باور دینی و ملی قرار دهند. زیرا «چادر» بانوان ایرانی اکنون به عنوان سمبل اسلام امام خمینی(ره) و به نوعی پرچم انقلاب اسلامی در جهان است.

تقلیل این باور دینی، اصولی و ملی به سفره ای برای بازی ها و سهم خواهی های سیاسی و نردبانی برای کسب آرای مردم بزرگ ترین ظلم به باور دیرینه مردم و در حکم زدن ریشه است. اینکه عده ای تصمیم بگیرند با سوءاستفاده از عنوان عفاف و حجاب براساس سلیقه خویش در آستانه انتخابات، ویژه نامه ای ترتیب داده و سپس افرادی دیگر به دلیل مخالفت با محتوا و نوع کار، جنجالی بر سر موضوع راه بیندازند کمترین نتیجه اش دستمایه شدن این باور اصولی، تردید در پذیرش و اجرای آن است.

در این باره هشیاری نیروهای متعهد ضروری است تا بدون قرار گرفتن در پازل بازی های سیاسی به تبیین موضوع به دور از نگاه های سلیقه ای و سکولار بپردازند.

طرح گزینش بانوان نقش آفرین به بهانه بررسی نجابت و پوشش زن ایرانی و اتخاذ رویکرد یکی به نعل و یکی به میخ، بررسی پدیده گشت ارشاد، سیره اهل بیت در برخورد با خانواده، موضوع والدین و تربیت، پیشینه حجاب، بیانات امام و رهبری، بحث معرفی بانوان ورزشکار و علمی برتر و... مشخص است که آش شله قلمکاری خواهد شد که نه درست به این پرداخته و نه آن را بافته و طبیعی است که موجبات بهره برداری سیاسی عده ای و شادی دشمنان نظام خواهد شد.وقتی نگاه های لیبرال، سکولار و سیاست زده تمام تلاش خود را می کنند تا بین شرایط و الزامات زندگی مدرن و امروزی با قوانین دینی فارغ از تبیین صحیح موضوع، رجوع عالمانه و عمیق به مبانی دینی و فهم وضعیت موجود جمع ببندند، انتظاری جز این نمی توان داشت. بنابراین لازم است تا با تغییر نگاه به مقوله حجاب از یک امر سلیقه ای و شخصی به یک باور عمیق و ریشه دار دینی، ملی و اصولی مانع موج سواری رسانه ای، ایجاد جنجال و برهم زدن آرامش روانی جامعه از یک سو و تقلیل و تنزل اعتقاد به حجاب و چادر شویم.

عاطفه صادقی