یک عاشقانه افتضاح

فوتبال ما و تلویزیون اونا

پژمان بازغی با توپ بد رنگ آل‌اشپورت روی آنتن زنده کانال دو ظاهر می‌شه و می‌گه: «الان از اون جایی که پژمان جمشیدی میره فیلم بازی می‌کنه، خب منم باید بیام با توپ دستم باشه.» شوخی به خیال پژمان بامزه، یه حقیقت تلخه؛ اینکه هر کی هر جایی می‌تونه باشه جز جایی که باید! اینکه هر کی هر چیزی می‌خواد می‌گه جز چیزی که باید! اینکه هر کی هر کاری می‌کنه جز کاری که باید.

● چرا عادل کند کاری!؟

۹۰ اگه در شروع کارش یه برنامه جدی انتقادی و تخصصی درباره فوتبال ایران بود، حالا یه شوی پرمخاطب تلویزیونی درباره فوتباله. عنوان شو برای برنامه ۹۰، تخفیف ۹۰ نیست. «شو» جدی‌ترین دغدغه هر شبکه تلویزیونی در سراسر دنیاست. برنامه‌یی که در تعامل با بیننده‌های میلیونی، این قدرت رو داره که ۴ ساعت، آنتن رو بگیره و بیننده داشته باشه. ۹۰ دادگاه نیست یا عادل دادستان. عادل افسر آگاهی هم نیست یا بازجو. عادل یه تهیه‌کننده، گزارشگر، مجری و شومن موفق تلویزیونیه که بلده از چه راهی، یه محصول تلویزیونی رو [توی چارچوب آنتن انحصاری و دولتی] برای ۱۵ سال بدون رقیب نگه داره. عادل بی‌اندازه فوتبال رو دوست داره، اما عاشق شمارنده smsهای هفتگی برنامه‌اش هم هست. عشق شرقی دوست‌داشتن‌هاشو مدیریت می‌کنه تا به عشق‌اش برسه. اشتباه جایی پیش میاد که فوتبال منتظر می‌مونه تا ۹۰ بشه حلال و پاک‌کننده کثیفی‌هاش. جای خالی چهار تا بزرگ‌تر برای فوتبال، که کاری هم ازشون بربیاد، همه مسوولیت‌ها رو انداخته گردن یه برنامه تلویزیونی.

نزدیک یه ماه از بازی سپاهان-پرسپولیس می‌گذره. علی دایی بعد باخت به سپاهان، از غش کردن محسن قهرمانی گفت و ادامه ماجرا تا جایی که مولایی، بدنساز پرسپولیس، شهادت داد که قهرمانی بازی راه‌آهن- آلومینیوم هرمزگان رو، بله! واکنش فوتبال چی بود؟ هیچ. یه هیچ، هیچ‌تر از هیچ عبدالرضا کاهانی. رییس فدراسیون فوتبال سکوت مطلق شد. علیپور شد متولی پرونده فساد فوتبال! که قضیه رو فیصله بده. نتیجه اینکه سرنخ‌های تبانی از داور وسط، و مهره‌های اصلی بازی، هدایت شد به سمت عکاس تیم راه‌آهن و خانم ب. و اینکه آیا مزاحمتی برای خانم ب بوده یا نه؟ شد چالش اصلی فساد فوتبال ایران. اینکه پای خیلی‌ها وسط میاد، تردید اصلی برای هم‌نزدن این پرونده بد بوی فوتباله. مثل پرونده دلالی، مثل قول و قرارهای عزیز محمدی، مثل وعده‌های کمیته انضباطی، مثل همه اتفاق‌های مشکوک فوتبال ایران، مثل قرارداد سازمان‌لیگ با آل‌اشپورت، که همیشه بدون هیچ هزینه‌یی برای کله‌گنده‌ها جمع و جور شده. خروجی این سوژه‌های جذاب برای یه شوی تلویزیونی، خروجی این بی‌کفایتی و سهل‌انگاری دست‌ا‌ندرکاران فوتبال، خروجی همه این هرکی هرکیا، شد؛ «بی‌اعتمادی» محض مردم به فوتبال، سکوهای خالی‌تر شده، و شب‌نشینی‌های دوشنبه شب، که به ازای هر صندلی خالی توی استادیوم، یه نفر به تعداد اعضای باشگاه نودتایی‌هاش اضافه می‌شه.

● چرا پژی نکند کاری!؟

پژمان بازغی، توی همون برنامه ورزشی کانال دو، خیلی جدی از تیم کی‌روش انتقاد کرد و گفت: «من اتفاقا توی ذهنم این بود که می‌خواستم بگم بازی گالاتاسرای با رئال رو من می‌دیدم. نیمه اول واقعا گالاتاسرای موقعیت هم داشت برای اینکه گل بزنه، شما. دو سه تا شوتو، دو سه تا. بله. ولی شما ببینید نیمه دوم چه اتفاقی واسه رئال میفته، چه تاکتیکی رو مربی براش فکر میکنه، و بازیکن‌ها هیچ یعنی، هیچ اتفاقی که نیفتاده، یه تعویض اضافه هم نکرد. ولی یه دفعه شما می‌بینی چه اتفاقی میفته، که اصلا شیرازه تیمو بهم می‌ریزه، و باعث می‌شه اون همه گل بخوره اون تیم، و تیمی که پا به پای اون وایساده و داره بازی می‌کنه. من می‌گم اون فوتبال رو ما دوست داریم ببینیم.» پژمان دوست داره تیم‌ملی مثل رئال بازی کنه. دوست داره اون فوتبال رو ببینه.

اینکه فوتبالیست‌های ما مثل کاسیاس و خسوس و په‌په و راموس و ناچو و کاسمیرو و خدیرا و دی‌ماریا و کریس رونالدو و بنزما بازی کنن. مثل هنرپیشه‌های ما که عین آل‌پاچینو و دنیرو و جیمزدین و بوگارت و استیو مک‌کوئین می‌درخشن. تلویزیون یعنی تلاش برای جذب مخاطب؛ واسه همین کانال دو هم ترجیح داده به جای هر بحث فنی و حوصله سربر دیگه‌یی، یه برنامه تفریحی با موضوع فوتبال برای همه اعضای خانواده بسازه، از بین مربی‌ها میره سراغ فیروز کریمی که بازی دربیاره و برای اجرا از بازغی دعوت می‌کنه که اگه حرف‌هاش درباره فوتبال خنده‌داره، بجاش صورت جذابی داره و اینها برای داشتن بیننده و گرفتن sms کار می‌کنه. تلویزیون عاشق سوژه ا‌ست. فوتبال هم از سوژه پره، و این تلویزیون رو عاشق فوتبال کرده. حالا اگه این عشق، یه عشق افتضاحه، گناهش گردن خود فوتبالیه که بزرگ‌تر نداره، سقفی بالای سرش نیست، واسه همین مجبوره دل ببنده به هرکی که مدعی عاشق شه!

رامتین جباری