آموزش زندگی در «شهر قرآن»

گزارشی از پشت صحنه تولید برنامه رادیویی«شهر قرآن» در اولین روزهای نمایشگاه قرآن

امسال نیز همچون سال‌های گذشته همزمان با ایام ماه مبارک رمضان و برپایی بیست و یکمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم در مصلای امام خمینی تهران، برنامه «شهر قرآن» رادیو قرآن هر شب از ساعت ۲۱ تا ۲۳ به صورت زنده از این مکان روی آنتن می‌رود. در اولین شب اجرای برنامه در محل استودیوی رادیو قرآن برای تهیه یک گزارش به شبستان مصلای امام خمینی(ره) می‌روم. عوامل برنامه مشغول انجام کارهای فنی و ارتباط با رادیو قرآن هستند.

برنامه با اجرای تیمور کوشکی، گوینده پیشکسوت رادیو که ۳۳ سال است در رادیو فعالیت دارد، آغاز می‌شود. او بدون در نظر گرفتن شرایط محیطی، با تسلطی مثال زدنی که نشان‌دهنده تجربه کاری اوست، برنامه را اجرا و اداره می‌کند و با حرکات دست به شکلی با سردبیر برنامه (امیررضا خالقی) و صدابردار برنامه هماهنگ است که گویی هیچ کسی اطراف آنها نیست و شرایط مثل استودیوی پخش رادیوست! بعضی صحبت‌ها را در این شلوغی می‌شنوم که از دشواری اجرای برنامه در این فضا حکایت می‌کند. یکی از عوامل برنامه می‌گوید: صحبت کردن در بین این جمعیت، بدون این که کسی تپق بزند یا حواسش پرت شود، سخت است.

در همین زمان آیاتی از قرآن کریم از سوی جعفر فردی قاری بین‌المللی قرآن به صورت زنده تلاوت می‌شود که در انتها با تحسین و ذکر صلوات حاضران، از او قدردانی می‌شود.

● هدف، ترویج فرهنگ قرآنی

با محمدحسین محمدزاده، مدیر رادیو قرآن همکلام می‌شوم و از او درباره ویژگی‌های این برنامه می‌پرسم. او می‌گوید: یکی از وظایف رادیو قرآن اطلاع‌رسانی درباره امور فرهنگی و شرکت در تجمع‌های قرآنی است. این شبکه رادیویی در طول سه دهه‌ای که از تاسیس آن می‌گذرد، همواره می‌کوشد ضمن رصد کردن فعالیت‌های قرآنی کشور، خود نیز در زمینه ترویج و نشر فرهنگ قرآنی کشور گام‌هایی بردارد که به فضل الهی، هشت سال پیاپی است با اجرای برنامه شهر قرآن از محل نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم، علاوه بر این که فعالیت‌های نمایشگاه را پوشش خبری داده‌ایم، با استقبال شرکت‌کنندگان در نمایشگاه نیز روبه‌رو شده‌ایم. هر سال برای بهتر برگزار شدن برنامه شهر قرآن، بخش‌های جدیدی به آن اضافه می‌شود و به دلیل تعامل خوب بازدیدکنندگان نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم از برنامه شهر قرآن، امسال نیز به همت همکاران، بخش‌های جدیدی به برنامه شهر قرآن اضافه شده است.

به گفته مدیر رادیو قرآن، یکی از رسالت‌های برنامه شهر قرآن معرفی ناشران، مؤلفان و کتاب‌های جدید نمایشگاه، گفت‌وگو با مسئولان و ارائه گزارش‌های مستند از نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم، اطلاع‌رسانی از نرم‌افزارها و حوزه‌های مجازی و همچنین ارتباط رودررو با مخاطبان رادیو قرآن است.

حمید عبیری، گزارشگر برنامه در یکی از غرفه‌های نمایشگاه مستقر است و در مورد آن غرفه، اطلاعاتی می‌دهد. هنوز گزارش او به اتمام نرسیده که از میان بازدیدکنندگان، حجت‌الاسلام حمید محمدی معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس بیست و یکمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم، توسط مسئول هماهنگی برنامه به غرفه تولید برنامه دعوت می‌شود.

● فضایی مطابق با دهه فرهنگسازی

حجت‌الاسلام حمید محمدی ضمن قدردانی از حضور موثر و هدفمند رادیو قرآن در سال‌های گذشته، شرکت امسال رادیو قرآن را در نمایشگاه تبریک می‌گوید و می‌افزاید: امسال به عنوان دهه سوم فعالیت نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم، دهه فرهنگسازی است. در این نمایشگاه حدود ۵۰ کشور شرکت دارند که به همین دلیل بخش‌هایی با موضوعاتی همچون قرآن و فرهنگ ملل مسلمان و قرآن در حوزه، دانشگاه، کودک و نوجوان را در لایه‌های بین‌المللی ایجاد کرده‌ایم. نمایشگاه امسال ۴۰ بخش دارد که ۱۶ بخش آن جدید است. در بیست و یکمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن به موازات ارائه و نمایش قرآن‌های نفیس و ترجمه‌ها و تفاسیر مختلف سعی شده از طریق برپایی جلسات سخنرانی توسط محققان، اندیشمندان و نخبگان تفسیر و تاویل یافته‌های جدید قرآن‌پژوهان، فضایی برای پرسش و پاسخ علاقه‌مندان مباحث قرآنی با صاحب‌نظران و کارشناسان علوم قرآنی فراهم شود.

● تعامل با قاریان کودک

مهدی اکبری، کارشناس هنرهای تجسمی و قصه‌گوی بخش کودک و نوجوان برنامه شهر قرآن، هر شب یک نمایش ساده رادیویی از داستان‌های قرآن برای کودکان اجرا می‌کند و برای بچه‌هایی که در محل استودیو سیار رادیو قرآن حاضر هستند، به اجرای مسابقه می‌پردازد و برندگان جوایزی را دریافت می‌کنند. قالب محتوایی این قصه‌ها داستان زندگی پیامبران الهی و ماجراهای پندآموز قرآنی است.

اکبری معتقد است: هدف از ارائه این بخش آشناسازی کودکان با مفاهیم قرآن است و یکی از راه‌هایی که می‌توان بچه‌ها را بیشتر با قرآن مانوس کرد، بازگوکردن قصه‌های قرآنی به زبان کودکانه برای بچه‌ها و تعامل حضوری با مخاطب کودک و نوجوان است. در برنامه امشب، مسابقه‌ای بین پنج نفر از بچه‌ها ترتیب داده می‌شود و به آنها جوایزی تعلق می‌گیرد. یکی از کودکان شرکت‌کننده در برنامه چهار ساله است که سوره حمد را صحیح تلاوت می‌کند.

● ویژگی‌های برنامه امسال

امیررضا خالقی، تهیه‌کننده و سردبیر برنامه شهر قرآن می‌گوید: امسال نیز همچون سال‌های گذشته و همزمان با برپایی نمایشگاه بین‌المللی قرآن، استودیو سیار رادیو قرآن از شنبه پانزده تیر تا دوازده مرداد، در شبستان مصلای امام خمینی تهران مستقر شده تا از طریق برنامه به صورت زنده رویکردهای نمایشگاه قرآن کریم را برای هموطنان در سایر نقاط کشور اطلاع‌رسانی کند. به همین منظور روزانه گزارش‌های مختلفی را از تمام نهادها و موسساتی که در نمایشگاه حضور دارند، تهیه می‌کنیم.

خالقی ادامه می‌دهد: این برنامه شامل بخش‌های متنوعی است که گروه‌های سنی مختلف را دربرمی‌گیرد و به مسائل متنوع و گوناگونی با کارشناسان و بازدیدکنندگان از نمایشگاه می‌پردازد.

برنامه شهر قرآن امسال نسبت به سال‌های گذشته چند ویژگی متمایز دارد؛ با همکاری شورای عالی قرآن هرشب یک تلاوت زنده توسط قاریان بین‌المللی و برجسته داریم و با توجه به شعار امسال نمایشگاه که «سبک زندگی قرآنی» است، هر شب ساعت ۲۲ حجت‌الاسلام دکتر توانا، مدیر بخش سبک زندگی، دقایقی را در مورد سبک زندگی قرآنی صحبت می‌کند. دیگر بخش جدید، پرسش و پاسخ است و طی آن، بازدیدکنندگان با کارشناسان برنامه سوالات دینی خود را حضوری در میان می‌گذارند. همچنین استاد مهدی سیفی، کارشناس حفظ قرآن کریم هر شب به مدت ۱۵ دقیقه با حضور در استودیوی رادیو قرآن واقع در بیست و یکمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن

به علاقه‌مندان حفظ قرآن کریم آموزش و مشاوره می‌دهد.

● دریافت انرژی مثبت از فضای نمایشگاه

در پایان برنامه با تیمور کوشکی، گوینده ارشد رادیو همکلام می‌شوم. او می‌گوید: اجرای کارهای میدانی حساسیت خاص خودش را دارد، اما در چنین برنامه‌هایی که با مخاطبان برنامه رو در رو هستم، از آنها انرژی می‌گیرم. در مورد برنامه شهر قرآن این انرژی بیش از حد تصور است، زیرا این نمایشگاه به تعبیری یک تفرجگاه معنوی است و جایی که آیات نورانی و آرامش‌بخش قرآن کریم تلاوت می‌شود، آدمی از آن انرژی مثبت و غیرقابل وصفی دریافت می‌کند. کوشکی می‌گوید: چند سالی است اجرای برنامه شهر قرآن را به عهده گرفته‌ام و در این مدت سعی می‌کنم انتقال دهنده پیام برنامه و همچنین شادی و نشاط معنوی و روحانی ماه مبارک رمضان به مخاطبان برنامه باشم. امیدوارم فضل و عنایت خداوند و دعای خیر مخاطبان برنامه همیشه همراه عوامل برنامه شهر قرآن باشد تا در ارائه برنامه موفق باشیم.

سیما پویا