مواد اولیه در منبت كاری

چوب مهمترین ماده اولیه در منبت كاری چوب است انتخاب چوب در منبت كاری یكی از مراحل مهم منبت كاری می باشد باید سعی شود چوبی كه برای منبت كاری انتخاب می شود بدون گره و باختگی باشد

چوب: مهمترین ماده اولیه در منبت كاری چوب است. انتخاب چوب در منبت كاری یكی از مراحل مهم منبت كاری می باشد. باید سعی شود چوبی كه برای منبت كاری انتخاب می شود بدون گره و باختگی باشد.

درخت: چوب، حاصل درخت است و درخت مواد غذایی خود را از زمین و هوا گرفته و رشد می كند. درخت از طریق ریشه ، مواد غذایی را از زمین می گیرد و به سایر قسمت های خود هدایت می كند. این كار به وسیله ی لوله های باریك مویی و با نیروی مویی انجام می شود. نیروی مویی یا كاپیلارتیه باعث به جریان افتادن آب آزاد از طریق حفره های سلولی و روزنه های ریز دیواره ی سلول می گردد.

درخت ، گاز كربنیك هوا را همراه با مواد غذایی كه از زمین گرفته، تحت تأثیر نور خورشید به مواد سازنده ی چوب تبدیل می كند، كه مهمترین این مواد عبارتند از :مواد قندی، سفیده ای، سلولز صمغ، قلیایی ، دباغی و مواد رنگی.

قسمت های مختلف یك درخت

۱- پوست درخت: پوست درخت به دو لایه تقسیم می شود : پوست بیرونی یا "لایه ی مرده" كار آن حفاظت از تنه درخت است و ضخامت آن بستگی به گونه و سن درخت دارد. این قسمت از سلول ها و بافت های مرده شما تشكیل می شود .

لایه زنده یا پوست درونی كه از بافت های زنده، نرم و مرطوب تشكیل شده است و مواد غذایی تهیه شده را به نقاط مختلف درخت هدایت می كند.

۲- پوسته چوبساز یا كامبیوم (لایه زاینده): زایش و تقسیم سلول ها در این قسمت انجام می شود و سلولهای تشكیل دهنده چوب را تشكیل می دهند. قسمتی از سلول ها به صورت چوب درآمده و در داخل درخت قرار می گیرند و قسمت دیگر از طرف خارج پوست آن را شامل می شوند.

۳- چوب: كه قسمت اعظم تنه ی درخت را تشكیل می دهد، خود به دو قسمت تقسیم می شود: چوب برون، كه به آن « چوب جوان » نیز می گویند، قسمت فعال چوب بوده و معمولاً رنگ آن روشن است و شیرابه را از ریشه به برگها انتقال می دهد.

چوب درون، یا «چوب پیر» كه قسمت میانی تنه درخت است. سلول های این قسمت غیر فعال بوده و رنگ تیره دارند و كار آن ها ذخیره ی مواد استخراجی و استحكام بخشیدن به تنه درخت است.

۴- اشعه ی مركزی یا پره های چوبی: نوارهایی هستند كه از یك یا چند ردیف سلول های شعاعی تشكیل شده اند كه از پوست تا مركز درخت و عمود بر دوایر سالانه امتداد دارند و كار آنها انتقال و ذخیره مواد غذایی است و خاصیت آن این است كه بین حلقه های سالیانه اتصال ایجاد كرده و درخت را محكم می كند.

۵- چوب بهاره و چوب تابستانه: چوب بهاره یا آغازی چوبی است به رنگ روشن، كه در آغاز فصل رویش تشكیل می شود و معمولاً حاوی سلول هایی درشت با دیواره سلولی نازك است.

چوب تابستانه، چوبی است كه در پایان دوره ی رویش به وجود می آید؛ به دلیل كم بودن جریان آب، سلول هایی با حفره های سلولی تنگ تر و به هم چسبیده می باشند و غشای سلولی ضخیم تر دارند و رنگ آن تیره تر از چوب بهاره است. چوب بهاره و تابستانه در یك دوره رویش تولید می شود و یك دایره را تشكیل می دهد كه به آن دایره حلقه رویش سالیانه می گویند.

پهن برگان: درختان پهن برگ، برگ هایی درشت و پهن دارند و در فصل پاییز برگ آنها می ریزد مانند گونه های چنار، راش ، توسكا و ... پهن برگان معمولا دارای چوبی محكم تر و ریزبافت هستند.

سوزنی برگان: درختانی كه برگ های سوزنی شكل دارند و معمولاً در چهار فصل سال دارای برگ های سبز هستند.

عمل رویش در درختان پهن برگ فقط زمانی كه درخت برگ دارد انجام می شود؛ عمل رویش در بهار با شدت و در فصل پاییز به كندی انجام می شود و سپس در زمستان قطع می شود و مجدداً در بهار سال بعد آغاز می شود. عمل رویش در درختان سوزنی برگ در بهار و تابستان است و با رسیدن فصل سرما رویش آن به آرامی انجام می شود.

مقاطع سه گانه چوب

چوب را می توان از سه مقطع یا برش مطالعه نمود:

۱- برش عرضی: كه سطح برش عمود بر جهت طول ساقه درخت است.

۲- برش شعاعی: كه سطح برش موازی جهت پره های چوبی است .

۳- برش مماسی: كه سطح برش شعاعی و پرده های چوبی است.

---