کلید راهگشا

هر تحولی که در شرایط خاص رخ می دهد باید به صورت خاص نیز مورد بررسی قرار گیرد و پس از بررسی های لازم اقدامات لازم برای آن انجام گیرد

هر تحولی که در شرایط خاص رخ می دهد باید به صورت خاص نیز مورد بررسی قرار گیرد و پس از بررسی های لازم اقدامات لازم برای آن انجام گیرد. مسائل اخیری هم که مشاهده شد کاملاً نه تنها خلاف قانون بلکه خلاف شرع نیز بود چراکه شرع هیچ گاه توصیه به حرمت شکنی نکرده است.

اما اتفاقاتی که در روز عاشورا رخ داد و حرمت شکنی هایی که صورت گرفت در طول تاریخ ایران جزء اتفاقات نادر، فراموش نشدنی و بی سابقه بود و به عقیده من هرگز از ذهن ملت مسلمان و غیور ایران پاک نخواهد شد. شعارهای بی ربط و ناصحیحی که شنیده شد و ارزش هایی که به ناحق خدشه دار شد مسائل کم اهمیت یا غیرقابل توجه نیست و این مساله خود یک پرونده یی خاص است که باید به صورت خاص نیز مورد بررسی قرار گیرد و با این حرمت شکنان عزای حسینی برخورد شود چراکه از هر زاویه یی که به این حوادث بنگریم به این نتیجه می رسیم که این حوادث محکوم است.اما نکته مهم و قابل توجه این است که در جامعه ما باید به مسائل اخلاقی بیشتر پرداخته شود چرا که بی توجهی به این امر عامل اصلی بسیاری از اتفاقات است. اگر اخلاق را بر همه کارها مقدم بداریم هیچ گاه شاهد اتفاقات ناشایست نخواهیم بود چرا که ذات اخلاق و گرایش به اخلاق گرایی نیکوست، بنابراین گرایش به اخلاقیات انسان را از دست زدن به اعمال ناشایست باز می دارد.اکنون نیز زمان آن است که اخلاق بر بسیاری از امور مقدم باشد و باید در قلم، بیان و کلیه امور ارجح باشد تا تمام فعالیت ها به درستی پیش رود. از سوی دیگر علاوه بر اخلاق، قانون بسیار مهم است که هر کس در هر شرایطی که باشد باید به آن احترام بگذارد و مهم تر از آن به آن عمل کند.

قانون به درستی مشخص خواهد کرد که چه کسی انقلابی است و چه کسی ضد انقلابی.

قانون مشخص خواهد کرد که چه کسی گناهکار و متهم است و چه کسی از اتهام مبرا است. اینها مواردی است که باید بر اساس انصاف، آگاهی و اخلاق بررسی شود. در صورتی هم که فرد یا افرادی یا حزب و گروهی مقصر باشند شناسایی خواهند شد و طبق قانون مجازات شان تعیین می شود.برای اینکه ریشه های افراط و تفریط را در جامعه از بین ببریم باید دست به کاری بنیانی بزنیم چراکه به این صورت نه تنها اکنون بلکه در آینده نیز شاهد این نخواهیم بود که عده یی به افراط روی آورده اند یعنی باید در این زمینه دست به اقدامی فرهنگی زد. آن هم یک اقدام فرهنگی همه جانبه که وسعت تاثیرگذاری آن زیاد باشد.

در ابتدا باید دست به حرکتی آموزشی در خانواده ها زد، چراکه هر آموزشی در ابتدا از خانواده باید آغاز شود. پس از طی شدن این مرحله نیز باید آموزش در سطح وسیع تری در آموزش و پرورش و آموزش عالی و سپس در سخنرانی ها و رسانه ها صورت گیرد. در این آموزش ها باید بر اخلاق گرایی تاکید شود و تبعات افراط و گرایش به افراط گرایی بیان شود. اگر چنین کاری انجام شود مسلماً کسی به بی اخلاقی و افراط و تفریط روی نخواهد آورد.

شاید برخی از حوادث کنونی نیز به این دلیل باشد که برخی از روی ناآگاهی دست به چنین عملی می زنند و از تبعات کاری که می کنند آگاهی لازم را ندارند. بنابراین اگر اخلاق اصل شناخته شود بسیاری از مشکلات و حتی برخی اختلافات موجود نیز از بین خواهد رفت.نکته دیگر اینکه هر فردی که می خواهد در زمینه یی اظهارنظر کند باید اظهاراتش در محدوده تخصص خود باشد و این گونه نباشد که هر فردی در هر زمینه یی حتی مواردی که در حوزه تخصص اش نیست سخن بگوید. از سوی دیگر هرگونه اظهارنظری باید مبتنی بر قانون و ضابطه باشد.

اگر به چنین مواردی دقت شود مطمئناً نه تنها اختلافات بلکه ریشه برخی سوء تفاهم ها نیز پیدا خواهد شد. یکی از مشکلاتی که اکنون حاکم است اعلام مواضع غیرتخصصی از سوی افراد است یعنی هر فردی به خود اجازه می دهد اظهارنظر کند و در زمینه یی که حتی در محدوده تخصص اش نیست صحبت کند. فردی هم که خارج از محدوده تخصص و حرفه خود صحبت می کند به علت عدم تخصص و آگاهی کافی نسبت به متخصصان آن امر به مواردی اشاره می کند یا می پردازد که درست نیست.

این مساله خود مشکلات و پیامدهای زیادی را در پی دارد چرا که فردی که کارشناس نیست و در موضوعات مختلف به طور متعدد اظهارنظر می کند موجب نشر صحبت های بی پایه و بی مبنا خواهد شد. نکته بعدی که می توان به آن اشاره کرد اینکه نهادهای مسوول می توانند از سیستم تشویق و تنبیه استفاده کنند یعنی افرادی که دست به کارهای خلاف قانون می زنند مورد تنبیه واقع شوند و افرادی هم که در جهت کارهای مفید برای جامعه و نظام گام برمی دارند مورد تشویق واقع شوند.

این سیستم یکی از سیستم هایی است که در همه کشورها و مخصوصاً کشوری مانند ایران بسیار می تواند جوابگو باشد.نکته یی که در نهایت می توان به آن پرداخت اینکه به عقیده من اکنون جامعه دچار عدم تعادل نیست بلکه بیش از آنکه دچار عدم تعادل باشد دچار اضطراب و استرس است یعنی در فضای عمومی جامعه نوعی استرس حاکم است و این به این معنی نیست که جامعه تعادل ندارد. البته این استرس نیز ماندگار نیست و راهکارهایی دارد که در صورتی که از آنها استفاده کنیم این استرس نیز از بین خواهد رفت.

یکی از راهکارهایی که می توان به کار گرفت اینکه در جامعه باید اخلاق و قانون را مبنا قرار داد. دیگر اینکه روی اعتقادات بیش از پیش کار کرد. یکی از موارد اعتقادی هم این است که مردم بیشتر به اخلاقیات گرایش پیدا کنند چرا که همان طور که به آن پرداخته شد اخلاق کلید راهگشای بسیاری موارد است. از سوی دیگر دستگاه قانونی نیز با افرادی که خلاف قانون انجام می دهند برخورد می کند تا جامعه دچار اخلال نشود، همان طور که تاکنون چنین کرده است.

سیدرضا اکرمی

عضو کمیسیون فرهنگی مجلس