مافیا آفت جامعه مدرن سوداگری اقتصادی

اگر بنیان جامعه سازی مدرن را دو نفر بنا نهاده باشند, یکی از آنها ماکس و بر و دیگری ورنرسو مبارت آلمانی است

اگر بنیان جامعه سازی مدرن را دو نفر بنا نهاده باشند، یکی از آنها ماکس و بر و دیگری ورنرسو مبارت آلمانی است. اگر چه در ایران سومبارت چندان شناخته شده نیست، اما سومبارت و وبر تحقیقات و مطالعات خود را با هم شروع کردند و مدتی با هم همکاری داشتند. بهرحال روش شناسی علم جامعه شناسی، حاصل کارهای کسانی چون وبروسومبارت است و چیزی نیست که از پیش تعیین یافته باشد. از آنجا که بین جامعه سازی در نگاه غربی با جامعه سازی دینی تفاوت های زیرساختی وجود دارد آسیب ها و آفت های این جوامع هم به دو گونه متفاوت خواهد بود. در اینجا با تعریف جامعه سازی غربی به بررسی آفت این نوع جامعه سازی می پردازیم.

مفهوم جامعه سازی در نگاه غربی: جامعه سازی عبارتست از ظرفیت سازی و نهادینه سازی تدریجی زیربناها و روبناهای مادی - اجتماعی، در جهت رشد اقتصاد ملی توسعه فرهنگی ملی و تحقق تدریجی وحدت ملی (۱) و یا توسعه دموکراسی بوسیله سازگار کردن نیروهای سیاسی - اجتماعی (۲) و به عبارت دیگر ایجاد توسعه پایدار در جهت بلوغ سیاسی در جامعه. این روند زمان بر بوده و حداقل زمان برای جامعه سازی یک دهه است. (۳)

براساس این دیدگاه که رشد اقتصادی و توسعه دموکراسی را هدف جامعه سازی قرارداده و به استناد آنچه که آقای مور، در کتاب ریشه های اقتصاد اشاره می کند، مبنی بر اینکه بدون بورژوازی (۴) دموکراسی وجود ندارد، می توان نتیجه گرفت: از آنجایی که پایه جامعه بورژوازی و سرمایه داری بر بازارسازی استوار است و حق مالکیت فردی را بر تجمع مقدم می دارد و از طرفی بنای بازارسازی مدرن برلیبرالیسم - که به نیروهای بازار قداست می بخشد - و اقتصاد مرکانتیلیستی (سوداگری) استوار است و همچنین پیشه اصلی مافیا هم سوداگری است بنابر این، این جوامع بناچار می بایست حضور مافیا را در بطن خود بپذیرند. از سوی دیگر، سوداگری مروج اقتصاد و قدرت است و این عقیده تقریباً معادل ماکیاولیسم در علوم سیاسی است لذا سوداگران اقتصاد را بسیار سیاسی می دانند. در دید مرکانتیلیستی هم رابطه بین دو کشور با نفع طرفین امکان پذیر نیست و یک کشور در صورتی از تجارت منتفع می شود که کشور دیگر ضرر ببیند و... از جهت دیگر عقیده لیبرالیسم هم عقیده واحدی نیست و به دیدگاهی وابسته است که بطور روزافزون بی اعتبار می شود، لذا ارزشهای لیبرالی مانند دموکراسی، سرمایه داری سکولاریسم، حقوق بشر حق تعیین سرنوشت و... در تضاد با یکدیگرند و منشاء آشفتگی کامل جامعه لیبرالی هستند (۵) لذا در چنین جامعه ای مافیا براحتی زمینه ظهور و بروز پیدا می کند. علل دیگری- که از هر جهت سرمایه داری را نامشروع جلوه می دهد یکی تحصیل سود در نتیجه تقلیل دستمزدهاست (کسب سودانگیزه و محرک اصلی نظام سرمایه داری است) علت دیگر استثمار مصرف کنندگان بوسیله در انحصار قرار دادن بازارها و یا تبانیها و عدم نظارت دولتهاست، علت دیگر هم اینست که سرمایه دار، از ماشین که مظهر پیشرفت اجتماع است و سود حاصل از آن بایددر اختیار جامعه قرار گیرد، استفاده می نماید و تولید اضافه کاری و... سود در اختیار سرمایه دار قرار می گیرد. لذا از این نقطه نظر، منبع اصلی سرمایه داری جدید نامشروع است. (۶)

مافیا: مافیا مفهومی ماهیتاً ایتالیایی است که شروع به کار آن در سیسیل ایتالیا بوده، در لاتین به کوزانوسترا و در ژاپن به یاکوزا شناخته می شود. مافیای مدرن که ماهیتی انگلوساکسونی دارد بیشتر در شمال آمریکا و شمال اروپا دیده می شود. و در اصطلاح گروههایی هستند که درجهت دستیابی به منافع گروه براحتی هنجارهای جامعه را نادیده می گیرند و در سطوح مختلف دولتی و غیردولتی نفوذ می کنند. آنها بر قانون اشراف کامل دارند و براحتی می توانند اداره مراکز حساس دولتی و غیردولتی را در دست بگیرند.

ساختار مافیا: ساختار مافیا بسیار پیچیده است. بطور کلی مافیا از مجموعه ای سندیکا یا صنف تشکیل می شود که این سندیکاها به دو نوع آشکار و پنهان قابل تقسیم هستند. سندیکاهای آشکار که درسطح استراتژیک مطرح هستند و مافیا در آنها نفوذ کرده، عبارتنداز:

▪ سندیکای فرهنگی- آموزشی که وظیفه تربیت افراد را به عهده دارند، مثل هاروارد

▪ سندیکای هنری مثل هالیوود با افراد شناخته شده ای همچون فرانک سیناترا، دوست نزدیک جیان کانا (مافیای مرموز)

▪ سندیکای رسانه ای مثل MTV و CNN با شخصیتی همچون رابرت مرداک

▪ مافیای کشاورزی که حوزه محصولات کشاورزی و عمدتا مسئله غذا را پوشش می دهد همچون شبکه گسترده نستله Nestelle

▪ مافیای صنعتی که ماهیتا مجتمع های صنعتی- نظامی را دربرمی گیرد مثل ژنرال موتورز و...

▪ سندیکای زمین و مسکن

▪ سندیکای انرژی و... سندیکاهای پنهان مافیا نیز زیرمجموعه هایی دارد که عبارتنداز:

▪ سندیکای تجاری که حتی در WTO هم نفوذ دارد. البته فعالیت این نوع سندیکا شامل تجارت موادمخدر، سلاح و حتی تجارت زنان و...هم می شود

▪ سندیکای مالی که در صندوق بین المللی پول هم رسوخ کرده است

▪ سندیکای روشنفکری که نفوذ در مراکز مطالعات استراتژیک، اتاقهای فکر و... را در دستور کار دارد

▪ سندیکای سیاسی مثل باشگاه روم و کمیته ۳۰۰ که در جابجایی قدرت نقش بسزایی دارند

▪ سندیکای جاسوسی که در زمینه های اطلاعاتی فعالیت می نماید

▪ سندیکای جنایی که به پولشویی، اداره قمارخانه ها، روسپی خانه ها، شبکه های موادمخدر و اموری چون باج گیری و ترور اشتغال دارند. لازم به ذکر است فعالیت بسیاری از گروههای مافیایی در قالب خانواده های مافیایی است و خانواده هایی همچون مورگان، روچیلد، راکفلر، بوش و ... شناخته شده هستند.

مافیا و جامعه مدرن: تاریخ مافیای کلاسیک با ماکیاولیسم پیوند خورده و در محیط فئودالیسم- که خان گرایی و حاکمیت اشراف را با محوری قراردادن اقتصاد زمین شکل داد- رشد پیدا کرد و درادامه الیگارشی یا حاکمیت متنفذین را بعنوان نمادی برجسته در بطن خود رقم زد. تا آنکه به جامعه مدرن مافیایی گرائید. مافیای مدرن که ماهیتی انگلوساکسونی دارد مدل اقتصاد مرکانتیلیستی را با تکیه بر بازار آزاد و تفکر لیبرالیسم- همانگونه که ذکر شد- به اقتصاد زمین محور اضافه کرد و با اعتقاد به اصولی همچون اعتمادنکردن به افراد و درجهت عکس مافیای کلاسیک که متغیر را تولید اعتماد می دانست، سوداگری را پیشه نمود و ضربات زیادی را بر پیکره جوامع وارد آورد. لذا از این حیث است که از مافیا می توان به قانقاریای سیستمی در جامعه سازی مدرن یاد کرد. (۷)

اسحاق صدیق سالک

۱- wwwPaymanemelicom

۲-wwwKhorasanzameennet

۳- wwwAvinycom

۴- طبقه سرمایه داران که دربطن جامعه فئودالی بوجود آمد و رشد کرد.

۵- بیلیس و اسمیت، جهانی شدن سیاست: روابط بین الملل در عصر نوین، انتشارات ابرار معاصر تهران ۳۸۳۱ صفحه ۷۶۳

۶- مطهری، مرتضی، نظام اقتصادی اسلام، انتشارات صدرا صفحه۲۴۱

۷- wwwAndishkardahir