گذشته ها گذشته بزن بریم به سوی سرنوشت

اعتماد به نفس در ۱۰ دقیقه

من؟ من بروم دوباره کنکور بدهم؟ شوخیت گرفته! مغز من دیگه کشش نداره! بله؟ مهمون‌ها بیان خونه، آن‌وقت من غذا درست کنم؟ اصلا همین که فکرش را می‌کنم دست و پام می‌لرزه می‌خواهی آبرویمان بره؟ چی؟ خوشحالی تو پسر! برم بگم با من ازدواج می‌کنی؟ اون کجا؛ من کجا!...

شما هم درباره خودتان این جور حرف می‌زنید؟ البته تعارف را بگذارید کنار و بعد از همه اینها ببینید واقعا به این که توی آینه هر روز روبه‌روی شما می‌ایستد و زل می‌زند توی چشم‌هایتان چه‌قدراعتماد و اطمینان دارید؟ در نظرتان این تصویر را که خودتان هستید چه جوری می‌ببینید؟ یک آدم قدرتمند که می‌تواند گلیم خودش را از آب بیرون بکشد یا یک ترسوی بی دست و پا؟ ساده از کنار این پرسش نگذرید چون جواب به این سوال می‌تواند زندگی شما را زیر و رو کند!

اعتماد به نفس یک چتره! یک خورشید و یک ابره! یک چتر که نمی‌گذارد شما خیس بشوید. یک خورشید که پشت ابر نمی‌رود تا یخ بزنید و یک ابر پر از باران برای وقتی که تشنه هستید. تعریف‌های روان‌شناسانه اعتماد به نفس یعنی درک ارزش‌های شخصی؛ دیدن خود به عنوان فردی که توانایی انجام خیلی از کارها را دارد و خلاصه کلام اینکه اعتماد به نفس یعنی: باور خودمان و توانایی‌هایمان! یعنی تصور و حس مثبت داشتن ازخود.

فکر می‌کنید چه‌قدر این موضوع مهم است؟ عجله نکنید فرصت برای جواب دادن دارید. قبل از آن خواندن چند خط دیگر را هم تحمل کنید.

● آنکه اعتماد به نفس دارد، آنکه ندارد

آرامش! اولین و مهم‌ترین اثر داشتن حس اعتماد به نفس، آرامش است. شما به خودتان اعتماد دارید پس ترستان کمتر است. خودتان را قبول کرده‌اید، پس می‌دانید اگر در آزمونی شرکت کنید حتما نتیجه مورد نظرتان را می‌گیرید. می‌توانید برای ده یا بیست نفر غذا درست کنید. نمی‌ترسید که وقت امتحان کم بیاورید. در کمال آرامش برای لحظات‌تان برنامه ریزی می‌کنید. وابسته به حضور دیگران نیستید و همه اینها نتیجه این است که شما به خودتان وصل شده‌اید و به دیوار محکمی‌ تکیه داده‌اید که نه می‌ریزد و نه از شما دور می‌شود. این آرامش موجب می‌شود که مدام کارهایتان را بهتر انجام دهید و ناخودآگاه احترامتان پیش خودتان بالا می‌رود.

اما آدمی‌ که اعتماد به نفس ندارد مدام خودش را و توانایی‌هایش را نادیده می‌گیرد. مسخره می‌کند و به دنبال دیگران است تا او را تشویق کنند. این فرد نمی‌تواند با ترس‌های خود روبه‌رو شود و هرچه بزرگ‌تر می‌شود، ترس‌هایش هم بزرگ‌تر می‌شوند. در حالی که اگر اعتماد به نفس داشت نه تنها در تاریکی و ترس فرو نمی‌رفت که خود را در مقابل ترس‌هایش قرار می‌داد و با آنها روبه‌رو می‌شد.

آنکه اعتماد به نفس دارد قدرت ریسک‌پذیری بیشتری به خودش می‌دهد و در عین حال می‌داند که روی دیگر پیروزی، شکست است بنابراین او هم قدرت پذیرش شکست را دارد و هم پیروزی را.

اما فرد مقابل ریسک نمی‌کند چون از طرفی می‌ترسد که شکست بخورد و از طرفی باور دارد که نمی‌تواند موفق شود.

فردی که اعتماد به نفس دارد، می‌داند که ممکن است خطا کند و اگر این اتفاق افتاد خود را می‌بخشد اما آنکه اعتماد به نفس ندارد اگر خطایی کند به سختی خود را می‌بخشد و این اشتباه را فراموش می‌کند. کسی که اعتماد به نفس دارد دیرتر افسرده و خسته می‌شود و کمتر احساس ناامیدی می‌کند چرا که خودش را پذیرفته است و برای بهتر شدن خودش در تلاش است. آدم‌هایی که اعتماد به نفس دارند، بیشتر می‌توانند اعتماد دیگران را به خود جلب کنند. فکر می‌کنید غیر از این است؟ تصور کنید با دو نفر در مهمانی روبه‌رو می‌شوید یکی با اینکه لباس خوبی پوشیده مدام با لباس‌هایش درگیر است وبا لحنی منفی از دیگران می‌پرسد: «من خیلی بد نه؟» و دیگری با یک لباس کاملا عادی با اعتماد به نفسی که از خودش نشان می‌دهد ناخودآگاه به دیگران و پیش از آن به خودش می‌گوید: «من خوبم» خود شما اگر از این دو فرد بخواهید یکی را انتخاب کنید و کاری را از او بخواهید کدام را انتخاب می‌کنید؟ و صدها و شاید هزارها اثر مثبت دیگر که میوه درخت اعتماد به نفس هستند. حالا شما می‌خواهید طعم دلپذیر این میوه‌ها را بچشید یا نه؟

● شکار اعتماد به نفس

نگران نباشید، هرچند تاثیر دوران کودکی ما هیچ وقت از زندگی که داریم پاک نمی‌شوند اما شما می‌توانید –البته اگر بخواهید- زندگی‌تان را تغییر بدهید. اما چگونه؟

۱) همین الان جلوی آینه بروید و به خودتان بگویید که: من می‌توانم و می‌خواهم که بتوانم و از هیچ‌چیز نمی‌ترسم. این جملات را هروقت که جلوی آینه می‌روید به خودتان بگویید. از زیبایی‌هایتان تعریف کنید و خود را زیبا ببینید و سعی کنید هر روز زیباتر از پیش باشید. اگر چاق هستید به خودتان بگویید عیبی ندارد من هم می‌توانم، می‌توانم لاغر شوم و از همین امروز راهپیمایی را شروع کنید.

اگر بی‌پول هستید بگویید من می‌توانم، سعی کنم که بیشتر پول دربیاورم و دنبال کار باشید.

منتظر چه هستید؟ همین که این حرف‌ها از زبانتان بیرون بیاید شما هم زیباتر شده‌اید، هم پول‌دارتر و هم لاغرتر! باور می‌کنید؟ اگر باور نکرده‌اید به خواندن ادامه ندهید وگرنه راه دوم:

۲) فرار نکنید. از چه می‌ترسید؟ از همین الان به ترس‌هایتان حمله کنید! وارد اتاق تاریک شوید بدون اینکه چراغ را روشن کنید. به سمت آدم مورد علاقه‌تان بروید و ابراز محبت کنید. از چه می‌ترسید؟ از شکست؟ پس بدانید تا زمانی که از شکست بترسید موفق نمی‌شوید. شما باید به این شعر مارگوت بیگل شاعره آلمانی عمل کنید:

«بر آنچه دلخواه من است، حمله نمی‌برم

خود را به تمامی بر آن می‌افکنم

اگر بر آنم که دیگربار و دیگربار،

برپای بتوانم‌خاست،

راهی به‌جز اینم نیست»

شما راهی ندارید جز روبه‌رو شدن؛ موفق شدن یا شکست خوردن وگرنه می‌نشینید و مرداب می‌شوید.

۳) با خودتان حرف بزنید. هیچ کس به اندازه خودتان نمی‌تواند به شما کمک کند. با خودتان مهربان باشید. قبل از اینکه بخواهید دیگران با شما مهربان باشند. نکات مثبت خودتان را بزرگ کنید و نکات منفی را پاک نکنید بلکه سعی کنید آنها را رفع کنید.

۴) مقایسه نکنید یا بهتر است بگوییم خودتان را با خودتان مقایسه کنید نه دیگران! اگر بهتر شده‌اید یا بدتر این مقایسه را فقط با خودتان انجام دهید نه دیگران.

۵) گذشته‌ها گذشته! شما امروز آدم دیگری هستید و فردا در دستان شما است. لبخند بزنید، شما مقابل یک دنیا توانایی ایستاده‌اید.

سارا جمال‌آبادی