کشف حجاب , قانونی که به ضرب دگنک هم نماند

ایرانی هایی که گذرشان به بخش آثار ایرانی موزه لوور, می افتد برای آن که به گردشگران ملل دیگر با افتخار ملیت شان را اعلام کنند و پارسی سخن بگویند , بهانه زیاد دارند

ایرانی هایی که گذرشان به بخش آثار ایرانی موزه لوور، می افتد برای آن که به گردشگران ملل دیگر با افتخار ملیت شان را اعلام کنند و پارسی سخن بگویند ، بهانه زیاد دارند. رازها و نکته ها درباره آثار هنری ایرانی این موزه که بخشی از حافظه تاریخی ما در خاک فرانسه به حساب می آید، فراوان است اما یکی از جذاب ترینش، نوع پوشش ایرانی ها در ایران باستان و اسلامی است که در قالب مجسمه ها و تصاویر می‌شود جلوه هایی از آن را دید.

این یادگارها گواهی می دهد که وقار، در میان ایرانی ها چه زن و چه مرد، حتی پیش از آن که با دین اسلام آشنا شوند، از معیارهای انتخاب پوشش بوده تا جایی که زنان و مردان ایران باستان، جامه های فاخر، بلند و خوش نقش و نگار به تن می کرده اند که بدن نما نبوده و همه تن شان را می پوشانده و در عین حال زیبایی خیره کننده داشته که آنها را از مردم کشورهای دیگر قابل تمیز می کرده است.

این پوشیدگی پیوند خورده با اصالت و زیبایی در شرایطی سوژه هنرمندان ایرانی در آن دوران بوده که در آثار هنری کشورهای دیگر، عریانی مد روز بوده است و حتی برخی آثار هنری و مجسمه ها، آدم هایی را در حال ارتباط جنسی به نمایش گذاشته است اما ایرانی ها .... ایرانی های عزیز و محجوب، حرمت را چه در هنر و چه در رفتار و پوشش در سطح جامعه نگه داشته اند؛ حرمتی که با ورود اسلام به ایران بیشتر و عمیق تر شده است.

تاریخ ایران نشان می دهد کشورمان بارها و بارها، در تقابل اجباری یا اختیاری با فرهنگ ها و آداب و رسوم کشورهای دیگر بوده است، اما نیاکان مان فقط زمانی ظاهری نو و حتی زبان بیگانه ای را پذیرفته اند و آن را در قلب شان حفظ کرده اند که با اعتقادات قلبی خودشان تطابق داشته است. اعتقاد عمیق ایرانی ها به دین اسلام هم از این قاعده مستثنی نیست و به همین علت در طول قرن ها، ایمان مردم مان به آن بیشتر و بیشتر شده و حالا مسلمانانی هستیم با جهان بینی که حتی از جهان بینی مسلمان های برخی کشورهای عرب به عنوان خاستگاه اصلی اسلام، ژرف تراست.

یکی از مظاهر مسلمانان، حجاب است که آیات و احادیث نشان می دهد پروردگار آن را هم برای زنان و هم برای مردان توصیه کرده و با این حال معیارهای حجاب زن مسلمان بیشتر از مرد مسلمان است که البته در طول تاریخ جلوه های آن در پوشاک ایرانیان ، بسته به دوره زمانی و الزاماتش، تغییراتی کرده است؛ حجابی که نگهدارنده و مانع فساد است و به همین علت از چشم تیزبین غارتگران فرهنگی غرب دور نماند و آنها سرانجام پس از پ‍ژوهش درباره اش به این نتیجه رسیدند که باید آن را منسوخ کرد چراکه بخشی از سبک زندگی اصیل مسلمان ها با آن پیوند خورده است و بنابر این اگر کنار گذاشته شود می شود شیوه زندگی سالم مسلمانان را تغییر داد چون استثمار ملتی عریان که ریشه، تعصب و غیرت ندارند آسان تر از ملتی متعصب و هوشیار است.

غربی ها این طرح را که مشابه اش پیش تر درباره مسلمانان اندلس ( اسپانیای فعلی) موثر واقع شده بود، در سال های نخستین قرن بیستم ، از طریق تلقین این باور به رضاخان که حجاب باعث عقب ماندگی ملت می شود، دنبال کردند و همین مرض را به جان امان الله خان در افغانستان و آتاتورک در ترکیه هم انداختند تا آنها بپذیرند که برای پیشرفت کشورشان باید رفتارهای اجتماعی زنان را با حذف حجاب شان، تغییر دهند و خلاصه آن که به قول امام خمینی ( ره ) برای به یوغ کشیدن مان «سراغ زنان مان آمدند. » این شد که رضا شاه پس از سفر به ترکیه، دشمن سرسخت چادر و حجاب شد و در روزی مثل امروز در سال ۱۳۱۴ خورشیدی اجرای قانون کشف حجاب را در جشن فارغ التحصیلی دانش سرای مقدماتی دختران در تهران اعلام کرد که بر اساس آن استفاده از چادر، روبنده و روسری برای زنان ایرانی ممنوع شد.

اما قانونی که رضاشاه تصویب آن را نمادی از حرکت به سوی پیشرفت و داشتن کشوری آزاد و آباد می دانست علناً حق آزادی زنان در انتخاب نوع پوشش شان را گرفته بود و باعث شد زنان معتقد به حجاب نه تنها خانه نشین شوند، بلکه از حق تحصیل هم محروم شوند. با تصویب این قانون، کشیدن چادر از سر زنان محجبه می خواستند به زندگی اجتماعی شان خارج از خانه ادامه بدهند آغاز شد، غافل از آن که تاریخ نشان داده هیچ قانون مستبدانه ای حتی به ضرب دگنک ، پابرجا نمانده است و مردم معتقد، به این سادگی خام نمی شوند و سرانجام از قانون دیکتاتوری که حقی مانند حق انتخاب پوشش را از آنها سلب می کند، انتقام می گیرند.

سالها گذشت، مردم کوتاه نیامدند و علناً رضاخان نتوانست حجاب را از زنان ایرانی بگیرد و بر خلاف باور او کشورمان راهش را به سوی ترقی، با حفظ ارزش های ایرانی و اسلامی ادامه داد و حالا باید دید آیا ما، زنان امروز، به آن سطح از آگاهی و بینش رسیده ایم که بتوانیم میراث مادران مان را از روزگاران دور، حفظ کنیم؟

برای حسن ختام این یادداشت شاید بهتر باشد بخشی از خاطرات همفر ، جاسوس انگلیسی در دوره ناصرالدین شاه را بخوانید تا بهتر و بیشتر با دیدگاه غربی ها نسبت به حجاب ایرانیان آشنا شوید و باور کنید تصویب قانون کشف حجاب در ایران، اولین حلقه زنجیر دور کردن مردم مان از دین محبوب شان نبود و حتی بسیار پیش از دوره سلطنت رضاخان نیز پوشیدگی و عفاف زنان مسلمان، غربی ها را خشمگین و نگران می کرد. این جاسوس در خاطراتش می نویسد:

در مسئله بی ‏حجابی زنان باید کوشش فوق‏ العاده به عمل آوریم تا زنان مسلمان به بی‏ حجابی و رها کردن چادر مشتاق شوند... پس از آنکه حجاب زن از میان رفت وظیفه مأموران ما آن است که جوانان را به عشق‏ بازی و روابط جنسی نامشروع با زنان تشویق کنند و بدین وسیله فساد را در جوامع اسلامی گسترش دهند....

مریم یوشی زاده