بیوتکنولوژی, تکنولوژی برتر

بیوتکنولوژی به عنوان یکی از هفت تکنولوژی کلیدی قرن حاضر در توسعه و تامین نیازهای بشر و امنیت بهداشتی, اقتصادی و غذایی کشورها جایگاه ویژه یی به خود اختصاص داده است

امروزه پیشرفت تکنولوژی و دستاوردهای علمی در بعضی از کشورهای جهان صرف نظر از نوع حکومت و موقعیت جغرافیایی آنها تقسیم بندی جدیدی را در جهان پدید آورده است. علم و تکنولوژی، کشورهای پیشرفته صنعتی را چنان به هم نزدیک کرده که آنها را به اتحاد موضع گیری های سیاسی مشترک نزدیک کرده است.

در این میان بیوتکنولوژی به عنوان یکی از هفت تکنولوژی کلیدی قرن حاضر در توسعه و تامین نیازهای بشر و امنیت بهداشتی، اقتصادی و غذایی کشورها جایگاه ویژه یی به خود اختصاص داده است. این تکنولوژی چنان دچار تحولات سریعی شده است که بسیاری از کشورهای توسعه یافته، آینده خود را براساس آن پایه گذاری کرده اند. از این رو این کشورهای پیشرفته و در حال توسعه به منظور حمایت از برنامه های بیوتکنولوژی ملی به سرمایه گذاری در منابع زیربنایی و آموزش نیروهای انسانی خود پرداخته اند و همزمان با این حرکت سیاست هایی را جهت تسهیل تحقیق و توسعه بیوتکنولوژی در بخش های خصوصی و دولتی اتخاذ کرده اند. کشور ما با جمعیتی بالغ بر ۶۰ میلیون نفر و بیش از ۶/۱ میلیون کیلومتر مربع مساحت سابقه تاریخی درخشانی در علم، هنر و فرهنگ دارد. به علاوه موقعیت جغرافیایی، ایران را در زمره کشورهای استراتژیک دنیا قرار داده است.

پرواضح است که سهم ما در پیشرفت بیوتکنولوژی و بهره برداری از نتایج علمی آن، در مقایسه با اهمیت کشورمان در سطح جهان و امکانات بالقوه آن بسیار ناچیز است که در شأن ایران نیست. اما این سوال مطرح است که چرا کشور ما تاکنون در این زمینه موفق نبوده است؟

یکی از دلایل عمده این امر عدم برخورداری از ساختار مناسب تحقیق و توسعه و جایگاه تحقیق در کشور ماست. دومین و مهم ترین عامل بازدارنده، عدم استفاده بهینه از نیروی انسانی، تجهیزات و امکانات موجود در کشور است.

● شبکه بیوتکنولوژی پزشکی کشور http://www.mbn.ir

در قرن بیست و یکم، پیشرفت علم و تکنولوژی چهره یی جدید به خود گرفته که از ویژگی های دوران فراصنعتی است.

اکنون دیگر یافته های علمی یا اختراعات ثبت شده جدید که به بازار جهانی راه می یابند به بیش از یک یا دو مرکز علمی یا چند پژوهشکده متعلق است. به بیان بهتر شاید می توان گفت که دیگر دوران شکوفایی یک فرد یا مرکز به تنهایی به عنوان چهره علمی ملی به پایان رسیده و موفقیت تنها در گرو همکاری های گروهی قابل دستیابی است. با توجه به این تفکر شبکه بیوتکنولوژی پزشکی شکل گرفته است. این شبکه در نظر دارد با کمک و همیاری نیروی انسانی، تجهیزات و امکانات موجود در قالب یک حرکت گروهی و شبکه یی در راستای امنیت بهداشتی کشور گام های مثبتی بردارد.

آنچنان که در پایگاه اینترنتی شبکه بیوتکنولوژی پزشکی کشور آمده است، این شبکه مجموعه یی از واحدهای فعال تحقیقاتی کشور است که به منظور توسعه هماهنگی در برنامه ریزی و هدایت و نظارت بر فعالیت های تحقیقاتی و تولیدی در این رشته ایجاد شده است .

کلیه طرح های در دست اجرا در این شبکه تولیدی و زیربنایی بوده و اهدافی چون تهیه بانک اطلاعات، ظرفیت سازی، تقویت روحیه کار گروهی، توسعه ارتباطات داخلی و خارجی، ارتقای زمینه استفاده از نتایج تحقیقات و توسعه فرهنگ پژوهش در ذی نفعان به خصوص استفاده کنندگان و سیاستگذاران را مد نظر قرار داده است.

این شبکه می کوشد با استفاده بهینه از امکانات و پتانسیل های علمی موجود، تقویت همکاری ها و ارتباطات علمی، ایجاد و ترویج فناوری های روز بیوتکنولوژی در ارتقای سطح سلامتی جامعه و توسعه پایدار کشور مشارکت داشته باشد.

سایت شبکه بیوتکنولوژی پزشکی کشور با وجودی که هنوز در تعدادی از صفحات آن عنوان «در دست ساخت» خودنمایی می کند، از نظر ظاهر و طراحی و همچنین محتوا از ساختار متوسطی برخوردار بوده و تا حدودی می تواند نیازهای مخاطبان را پاسخگو باشد. در این سایت به طور اجمالی فعالیت ها، اساسنامه، ساختار و برنامه ها، دست اندرکاران و اعضای این شبکه معرفی شده است.

علاوه بر آن علاقه مندان می توانند در جریان اخبار و گزارش ها و همچنین برنامه های کارگاه ها و دوره های آموزشی مرتبط با فعالیت های این شبکه قرار گیرند. در سایت شبکه بیوتکنولوژی پزشکی کشور چشم انداز این شبکه این گونه به تصویر کشیده شده است؛ «ما می کوشیم با افزایش سهم ایران در اعتلای دانش بشری در عرصه بیوتکنولوژی پزشکی، از آلام مردم دردمند بکاهیم، به توسعه پایدار کشور می اندیشیم و افزایش ثروت ملی را وجهه همت خویش قرار داده ایم تا از این طریق به رسالت ملی و انسانی خویش عمل کنیم.»

رضا جوالچی