اختلال هراس

اختلال هراس نوعی اضطراب شدید خودبه خودی که حملات آن عودکننده و غیرقابل پیش بینی است بیشتر این حملات ۱۰ ۲ دقیقه طول می کشد ولی برخی حملات ممکن است بیش از ۲ ۱ ساعت نیز به طول انجامد

● شرح بیماری

اختلال‌ هراس‌ نوعی‌ اضطراب‌ شدید خودبه‌ خودی‌ که‌ حملات‌ آن‌ عودکننده‌ و غیرقابل‌ پیش‌بینی‌ است‌ بیشتر این‌ حملات‌ ۱۰-۲ دقیقه‌ طول‌ می‌کشد ولی‌ برخی‌ حملات‌ ممکن‌ است‌ بیش‌ از ۲-۱ ساعت‌ نیز به‌ طول‌ انجامد. این‌ نوع‌ اضطراب‌ با علایم‌ حمله‌ای‌ بروز می‌کند (اغلب‌ در حین‌ خواب‌)، در حالی‌ که‌ در اضطراب‌ مزمن‌ (اضطراب‌ عمومی‌)، اضطراب‌ حالت‌ پایدار دارد.

● علایم‌ شایع‌

الف) علایم‌ جسمی‌:

۱) تپش‌ قلب؛ تندی‌ ضربان‌ قلب‌؛ درد سینه‌

۲) کوتاهی‌ نفس‌؛ احساس‌ خفگی‌؛ تنفس‌ عمیق‌ و سریع‌؛ ضعف‌ یا حالت‌ سستی‌؛ غش‌ کردن‌ (گاهی‌)؛ تعریق‌ و لرزیدن‌

۳) کرختی‌ و گزگز اطراف‌ دهان‌، دست‌ها و پاها گرفتگی‌ یا انقباضات‌ عضلانی‌ در دست‌ها و پاها

احساس‌ «پرپرزدن‌ پروانه‌ها» در معده‌

ب) علایم‌ روانی‌:

۱) ترس‌ شدید از دیوانه‌ شدن‌ (از دست‌ دادن‌ مشاعر)؛ ترس‌ از مردن‌؛

۲) احساس‌ وحشت‌

۳) احساس‌ بی‌واقعیتی‌، قطع‌ ارتباط‌ با افراد یا اشیاء

● علل‌

الف) دستگاه‌ هشدار دهنده‌ مغز به‌ نظر می‌رسد تحت‌تأثیر تعامل‌ پیچیده‌ عوامل‌ زیست‌شناختی‌، ژنتیکی‌، بیماری‌ها، داروها، و سابقه‌ شخصی‌ حوادث‌ ناگوار باشد.

ب) اختلالات‌ مختلفی‌ می‌توانند محرک‌ بروز حملات‌ هراس‌ باشند (از قبیل‌ اختلالات‌ ریتم‌ قلبی‌، آنژین صدری، اختلالات‌ تنفسی‌، آسم، بیماری‌های‌ انسدادی‌ ریه‌، اختلالات‌ غددی‌، اختلالات‌ تشنجی‌، داروهای‌ محرک‌، محرومیت‌ از برخی‌ داروهایی‌ که‌ بدن‌ به‌ آنها وابستگی‌ پیدا کرده‌ است‌).

● عوامل تشدید کننده بیماری

الف) استرس؛ احساس‌ گناه‌، خستگی‌ یا کار زیاد ؛ بیماری‌؛ سوءمصرف‌ الکل یا داروها

ب) سابقه‌ سایر اختلالات‌ روانی‌؛ سابقه‌ خانوادگی‌ اختلال‌ هراس‌

● پیشگیری‌

اقدام‌ خاصی‌ برای‌ پیشگیری‌ از حمله‌ اولیه‌ وجود ندارد؛ درمان‌ به‌ پیشگیری‌ از حملات‌ بعدی‌ کمک‌ می‌کند.

● عواقب‌ مورد انتظار

الف) در بسیاری‌ از بیماران‌ این‌ اختلال‌ به‌ صورت‌ حملات‌ اندک‌ در طی‌ دوره‌ محدود که‌ فروکش‌ طولانی‌ مدت‌ بیماری‌ را به‌ دنبال‌ دارد بروز می‌کند.

ب) در مورد سایر بیماران‌، روان‌ درمانی‌ یا تجویز داروها ممکن‌ است‌ مؤثر باشد.

● عوارض‌ احتمالی‌

الف) اضطراب‌ یا افسردگی مزمن‌

ب) اختلالات‌ ترس‌، از قبیل‌ موقعیت‌ هراس‌ (ترس‌ هنگام‌ تنها بودن‌ یا قرار گرفتن‌ در مکان‌های‌ عمومی‌)

ج) وابستگی‌ دارویی‌

● درمان‌

الف) اصول‌ کلی‌

۱) بررسی‌ سوابق‌ پزشکی‌ و معاینه‌ توسط‌ پزشک‌

۲) بررسی‌های‌ آزمایشگاهی‌ در صورت‌ لزوم‌ برای‌ رد کردن‌ سایر اختلالات‌

۳) در مورد احساسات‌ خود با یک‌ دوست‌ یا یکی‌ از اعضای‌ خانواده‌ صحبت‌ کنید. این‌ اقدام‌ گاهی‌ اضطراب‌ شما را کاهش‌ می‌دهد.

۴) افکار و احساسات‌ اضطرابی‌ خود را به‌ طور روزانه‌ در یک‌ دفتر ثبت‌ نمایید. با بررسی‌ اطلاعات‌ ثبت‌ شده‌ علل‌ اضطراب‌ خود و راه‌حل‌های‌ احتمالی‌ آن‌ را ارزیابی‌ کنید.

۵) روش‌های‌ آسوده‌سازی‌ را فرا بگیرید. برای‌ برخی‌ افراد، تجویز دارو مؤثر است‌.

۶) تا حد امکان‌ استرس را در زندگی‌ خود کاهش‌ دهید.

۷) برای‌ رفع‌ علایم‌ مربوط‌ به‌ تنفس‌ عمیق‌ و سریع‌، یک‌ کیسه‌ کاغذی‌ کوچک‌ را جلوی‌ دهان‌ و بینی‌ خود بگیرید و به‌ مدت‌ چند دقیقه‌ درون‌ آن‌ تنفس‌ کنید.

● داروها

پزشک‌ ممکن‌ است‌ برای‌ بیمار داروهای‌ ضدافسردگی‌، بنزودیازپین یا داروهای‌ مسدودکننده‌ گیرنده‌ بتا تجویز کنند. داروی‌ تجویز شده‌ ممکن‌ است‌ پس‌ از ۱۲-۶ ماه‌ درمان‌ به‌ آهستگی‌ کاهش‌ داده‌ شده‌ یا به‌ طور موقت‌ قطع‌ گردد تا مشخص‌ شود آیا حملات‌ هراس‌ عود می‌کند یا خیر. اگر حملات‌ عود نکند دارو را می‌توان‌ برای‌ همیشه‌ قطع‌ کرد.

● فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری

الف) به‌ طور منظم‌ ورزش‌ کنید.

ب) شب‌ به‌ اندازه‌ کافی‌ استراحت‌ کنید.

● رژیم‌ غذایی‌

مصرف‌ کافئین‌ به‌ هر شکل‌ ( قهوه، چای‌، نوشیدنی‌های‌ غیرالکلی‌) را قطع‌ کنید. با قطع‌ مصرف‌ این‌ نوشیدنی‌ها ممکن‌ است‌ دچار علایم‌ محرومیت‌ نظیر سردرد یا خستگی‌ شوید، ولی‌ این‌ علایم‌ در عرض‌ چند روز برطرف‌ می‌شوند.

● درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟

الف) اگر شما یا یکی‌ از اعضای‌ خانواده‌ تان دارای‌ علایم‌ اختلال‌ هراس‌ باشید که‌ با درمان‌های‌ معمولی‌ انجام‌ شده‌ توسط‌ خودتان‌ برطرف‌ نشده‌ باشد.

ب) عدم‌ موفقیت‌ برنامه‌ درمانی‌ پس‌ از ۸ هفته‌ درمان‌

ج) اگر دچار علایم جدید و غیرقابل توجیه شده اید.