۲۹ مه سال ۱۴۵۳ میلادی ـ سلطان محمد قسطنطنیه را فتح کرد

۵۵۷ سال پیش در روز ۲۹ مه سال ۱۴۵۳ میلادی شهر قسطنطنیه «کنستانتینوپل» توسط سلطان محمد دوم ملقب به فاتح سلطان عثمانی تصرف شد و عمر ۱۰۰۰ ساله امپراتوری بیزانس به پایان رسید. این …

۵۵۷ سال پیش در روز ۲۹ مه سال ۱۴۵۳ میلادی شهر قسطنطنیه «کنستانتینوپل» توسط سلطان محمد دوم ملقب به فاتح سلطان عثمانی تصرف شد و عمر ۱۰۰۰ ساله امپراتوری بیزانس به پایان رسید. این روز یکی از روزهای کلیدی در تاریخ جهان غرب محسوب می شود.

شهر قسطنطنیه پایتخت امپراتوری بیزانس بود که بیش از ۱۰۰۰ سال از تاسیس آن می گذشت.زمانی امپراتوری بیزانس در اوج قدرت خود بود و بخش های وسیعی از اروپای شرقی ، آسیای صغیر و ارمنستان را تحت تصرف خود داشت ، اما با گذشت قرن ها این امپراتوری رو به زوال نهاد ، به طوری که قلمروی امپراتوری بیزانس محدود به شهر قسطنطنیه و مناطق پیرامونی آن شد.

هنگامی که عثمانی ها از تنگه بسفور عبور کرده و بخش اعظم شبه جزیره بالکان را تصرف کردند ، سقوط قسطنطنیه دیگر غیرقابل اجتناب بود. این شهر کاملا در میان متصرفات عثمانی ها محاصره شده و در انزوا قرار گرفته بود.

با آغاز قرن چهاردهم میلادی پس از پیروزی های عثمانی ها در کوزوو ، نپکوپولیس و وارنا بر ارتش های متحد مسیحیان سقوط قسطنطنیه قریب الوقوع جلوه می کرد.

اما با شکست سلطان بایزید ایلدروم از تیمور لنگ در آنقره (آنکارای امروزی) سقوط نهایی شهر نیم قرن به تاخیر افتاد.

در نیمه قرن پانزدهم میلادی جمعیت قسطنطنیه که در اوج رونق امپراتوری بیزانس بیش از یک میلیون نفر بود به صد هزار نفر کاهش یافته بود و شهری که توسط کنستانتین اول امپراتور روم بنا شده بود فقط به سایه ای از آن شهر باشکوه تبدیل شده بود.

سرانجام محاصره نهایی قسطنطنیه توسط ارتش سلطان محمد دوم که حدود ۵۰۰ هزار سرباز و یک ناوگان قدرتمند دریایی بود ، آغاز گردید. کنستانتین یازدهم امپراتور بیزانس که نیروی اندکی برای دفاع در اختیار داشت در پشت استحکامات شهر به انتظار نشست تا از غرب به کمک او بشتابند. سلطان محمد دوم به کمک توپ های خود شهر قسطنطنیه و استحکامات آن را بمباران کرد.

ناوگان دریایی عثمانی نیز از طریق تنگه بسفور و دریای مرمره شهر را از ناحیه دریا محاصره کرد اما نمی توانست از راه دریا شهر را مورد حمله قرار دهد.

سلطان محمد دوم دستور داد یک پل چوبی صاف و لغزنده بزرگ در ساحل مخالف ساخته شود و سپس هزاران سرباز عثمانی کشتی ها را در طول این پل لغزنده به جلو هل داده و سرانجام وارد شاخ طلایی شدند. با توسل به این شیوه نیروی دریایی عثمانی زنجیر محافظ شاخ طلایی را دور زد و سربازان عثمانی به شاخ طلایی رخنه کردند.

با اینکه خطر عظیمی قسطنطنیه را تهدید می کرد اما درباریان و کشیشان ارتدوکس هنوز سرشان به اختلافات و دسیسه چینی علیه یکدیگر گرم بود. سرانجام سربازان عثمانی حمله نهایی خود به شهر قسطنطنیه را آغاز کردند و روز مرگ نهایی امپراتوری بیزانس و سقوط شهر فرا رسید.

به این ترتیب ، در روز ۲۹ مه سال ۱۴۵۳ میلادی شهر قسطنطنیه پایتخت امپراتوری هزار ساله بیزانس توسط سلطان محمد دوم ملقب به فاتح سلطان عثمانی تصرف شد و عمر ۱۰۰۰ ساله امپراتوری بیزانس پایان یافت.

پس از تصرف قسطنطنیه سلطان محمد فاتح نام آن را به استانبول تغییر داد و این شهر پایتخت امپراتوری عثمانی شد. سقوط قسطنطنیه یک مرحله مهم در تاریخ جهان و به ویژه اروپا محسوب می شود. سقوط قسطنطنیه به دوران طولانی قرون وسطی در اروپا خاتمه داد و دوره رنسانس آغاز شد.

بهرام افتخاری