در سوگ باقرالعلوم(ع) نور دانش هستی

در هنگام بررسی زندگانی باقرالعلوم(ع) به دو فراز مهم از دوران حیات ایشان می رسیم;یکی حضور قابل تامل این امام در حماسه کربلا در سن چهارسالگی است که روح بزرگ پنجمین ستاره آسمان …

در هنگام بررسی زندگانی باقرالعلوم(ع) به دو فراز مهم از دوران حیات ایشان می رسیم;یکی حضور قابل تامل این امام در حماسه کربلا در سن چهارسالگی است که روح بزرگ پنجمین ستاره آسمان امامت و ولا یت را در دانشگاه کربلا پرورش داد و ایشان را با یکی از کاراترین شیوه های تبلیغ دین آشنا کرد و مساله دوم اطلا ق عنوان شکافنده علوم از سوی پیامبرگرامی اسلا م(ص) به امام محمدباقر(ع) است که از نقش راهبردی این امام در حفظ میراث معنوی و فرهنگی تشیع حکایت دارد. امام باقر(ع) در ایامی که سرآغازی برروند فروپاشی امویان بود کرسی های درس خود را در مسجدالنبی برقرار کرد و با تاکید برفقه اصیل برخاسته از آیات قرآن کریم، نسلی نواندیش و فقیه را پرورش داد که ثمرات این حماسه علمی در دانشگاه فقه جعفری متجلی شد.

در حقیقت اگر به دوران امامت باقرالعلوم(ع) از منظرشاخص های علمی بنگریم، بیش از هر چیز پویایی نهضت ترجمه متون فلسفی به چشم میآید و البته گسترش مجادلا ت کلا می، سربرآوردن مشایخ صوفیه، شکل گیری زاهدان و قلندران وابسته به دستگاه خلا فت، رواج افکار توجیه گرا، قدریه گری و اعتقاد به جبر، نهضت های مسلحانه مبارزاتی و آرای فقهی مختلف نیز به عنوان دیگر ویژگی های این دوران، چنان حفره عمیقی را در تفکر بیدارو آگاه اسلا می و نگرش فکری غالب و مرسوم به وجود آورده بود که ضرورت قیام علمی مصلحی از یادگاران پیامبر (ص) را به عنوان یک اصل حیاتی در جهت نجات جامعه از انحراف فکری به وجود آورده بود. از این منظر امام باقر(ع) با شناخت وضعیت زمان خود و در جهت از نوبنا کردن تفکر قرآنی به پایه گذاری نهضتی علمی اقدام کرد که در بطن خود مباحثی چون ترسیم مرزهای مفهومی نظریه امامت اسلا می، مبارزه با افکار ترویجی مرجئه و ایستادگی هوشمندانه در مقابل جنبش های منحرف فکری از جمله قدریه را دنبال می کرد و امام (ع) با این اقدامات به پی افکنی نظام اصلا ح فکری جامعه بر مبنای ساختار قرآن اقدام کرد.

تربیت نیروهای علمی برای حراست ازمیراث معنوی تشیع در میدان سخت جهاد فرهنگی، فکری و علمی از دیگر اقدامات امام باقر(ع) بود که مذهب تشیع را در مبارزه با مکاتب چهارگانه اهل تسنن و مذاهب دیگر، پیروز و سربلند نگاه می داشت. البته امام باقر(ع) نه تنها در وجه علمی، خالق حماسه پرورش نسل برمبنای دید قرآنی بود بلکه از بعد جنگاوری یگانه روزگار به شمار می رفت; در این خصوص مهارت ایشان در نواخت تیر و هدف گیری سیبل به گونه ای که پیکان هر تیر بر انتهای تیر قبلی می نشست، گوشه ای دیگر از ظرفیت بی انتهای این امام همام بود که هشام بن عبدالملک اموی را در حضور سران لشگرش مات سیاسی کرد و حیرت حاضران را برانگیخت. سخن آخر این که درخشش پیوسته امام(ع) در مناظره های علمی، قابی ماندگار از حوزه تاثیرگذاری ستاره جاودان دانش بر مناسبات تاریخ اسلا می است و به همین علت خلفای اموی در مقابل عظمت این امام کم آورده و مقدمات رنج و شهادت ایشان را فراهم آوردند و بدین گونه نوردانش هستی در هفتم ذیحجه ۱۱۴ قمری به آسمان عروج کرد.

نویسنده : نیما بهدادی مهر