درمان شما در جوراب شماست

توصیه ای به بیماران مبتلا به واریس, دیابت و روماتیسم

● واریسی‌ها جوراب واریسی بپوشند

واریس به سیاهرگ‌هایی گفته می‌شود که به‌طور غیرطبیعی، پیچ در پیچ شده‌اند و قطرشان بیشتر از حد انتظار است. این اتفاق می‌تواند برای سیاهرگ‌های اطراف اندام تحتانی بیفتد. وقتی سن افراد بالا می‌رود، احتمال ابتلا به برخی بیماری‌‌ها از جمله واریس هم افزایش می‌یابد. این بیماری که نوعی اختلال در دریچه لانه کبوتری پا محسوب می‌شود، در برخی از افراد و خانواده‌ها شیوع بیشتری دارد. یعنی وراثت می‌تواند در ابتلا به واریس نقش مهمی داشته باشد. البته ایستادن‌های مکرر در دوران جوانی هم می‌تواند یکی از دلایل ابتلا به واریس در دوران سالمندی باشد. می‌توان پیش‌بینی کرد امکان ابتلا به واریس در سالمندان عزیزی که در دوران جوانی شغل‌هایی مانند نانوایی، سلمانی، پزشکی، پرستاری، دندان‌پزشکی و حتی معلمی داشته‌اند، بیشتر از دیگران است. این بیماری با درد در ناحیه پا همراه است و معمولا درد هنگام شب افزایش می‌یابد. به همین دلیل به سالمندان و افراد مبتلا به واریس توصیه می‌شود برای کاهش این درد جوراب‌های واریسی بپوشند. البته گاهی سالمندان با پوشیدن جوراب‌های واریسی اذیت می‌شوند، عرق می‌کنند و حتی حساسیت پوستی سراغشان می‌آید. به همین علت نمی‌توان استفاده از جوراب واریس را به تمام افراد مبتلا به این بیماری، توصیه کرد. با وجود این، راهکارهایی هم برای پیشگیری از حساسیت پوستی و تعریق ناشی از پوشیدن جوراب‌های واریسی وجود دارد؛ مثلا می‌توان یک جوراب نازک نخی را زیر جوراب‌های واریسی به پا کرد تا جلوی ابتلا به حساسیت پوستی را بگیرد. ناگفته نماند که پوشیدن جوراب‌های واریس فقط به کاهش درد کمک می‌کند و علایم ظاهری این بیماری (مانند بدشکل شدن عروق پا) را از بین نمی‌برد، بنابراین بیمارانی که می‌خواهند بدشکلی پای خود را از بین ببرند، باید به متخصصان پوست یا عروق مراجعه کنند تا شاید با درمان‌های لیزری، کمی وضعیت ظاهری پای این عزیزان بهبود یابد.

● دیابتی‌ها جوراب نخی بپوشند

دیابت یکی از بیماری‌هایی است که باید همیشه (مخصوصا در دوران سالمندی) به شدت مراقب آن بود و اجازه ابتلا به عوارض ناشی از آن مانند زخم پای دیابتی را نداد. یکی از اتفاق‌هایی که معمولا با افزایش سن در این بیماران رخ می‌دهد، کاهش حس لامسه پاست. یعنی ممکن است یک سالمند مبتلا به دیابت در اثر پوشیدن کفش نامناسب یا برخورد پاها با اشیاء مختلف دچار آسیب شود اما به دلیل کاهش حس لامسه پا متوجه زخم و آسیب نشود. به همین دلیل پوشیدن جوراب برای تمام سالمندان مبتلا به دیابت، ضروری و الزامی است. جوراب دیابتی باید حتما نخی باشد تا امکان تعریق و رشد میکروب‌ها و قارچ‌ها در ناحیه پا و لابه‌لای انگشتان آنها به وجود نیاید. سالمندان دیابتی باید هر شب جوراب‌ها و پاهای خود را بشویند و همیشه جوراب پاکیزه به پا داشته باشند. ضمن اینکه باید همیشه پا و بین انگشتان خود را خشک و تمیز نگه دارند و هر روز تمام قسمت‌های پایشان را از نظر وجود هر نوع زخم یا ضایعه‌ای بررسی کنند زیرا ممکن است متوجه درد یا حتی سوزش ناشی از آسیب پوست این ناحیه نشوند.

● روماتیسمی‌ها جوراب نرم و حوله‌ای بپوشند

یکی دیگر از بیماری‌های شایع در دوران سالمندی، بیماری‌ روماتیسم است. روماتیسم انواع مختلفی دارد و برخی از شایع‌ترین انواع آن مانند آرتریت روماتویید و نقرس، عضلات پا را درگیر می‌کنند.

آرتریت روماتویید بیشتر عضلات مچ و انگشت پا را تحت تاثیر قرار می‌دهد و شیوع بیشتری در خانم‌ها به‌خصوص در دوران سالمندی دارد. نقرس هم جزو بیماری‌هایی است که قاعده شست پا را دچار درد و مشکل می‌کند. وقتی افراد سالم پای خود را زمین می‌گذارند و می‌ایستند، وزنشان به طور مساوی در کل کف پایشان تقسیم می‌شود، اما افرادی که به بیماری‌های مفصلی (بیماری‌های مفصلی از مچ پا به پایین) مانند آرتریت روماتویید یا نقرس مبتلا هستند، در این حالت بیشتر وزن بدنشان را روی قسمتی از پا که دچار تورم یا برجستگی شده است، می‌اندازند و این قسمت از پای آنها به مرور زمان دچار درد و زخم می‌شود. به همین دلیل پوشیدن جوراب و کفش‌های مناسب برای این گروه اهمیت زیادی دارد. جوراب‌های حوله‌ای که کفی نرمی داشته باشند، از بهترین گزینه‌ها برای سالمندان مبتلا به روماتیسم هستند. با پوشیدن این جوراب‌ها، وقتی پایشان را زمین می‌گذارند، احساس سختی کف زمین، حس درد را به آنها منتقل نمی‌کند و همین امر باعث کاهش مقداری از درد آنها می‌شود.

دکتر امیرعلی سهراب‌پور

متخصص بیماری‌های داخلی

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران