کانون و عمق زلزله

محل آغاز گسیختگی در گسل (گسلش) را کانون زلزله یا مرکز درونی می­نامند و در واقع محل اولیه آزاد شدن انرژی در داخل زمین می­باشد. تصویر کانون در سطح زمین رومرکز نامیده می شود که معمولا …

محل آغاز گسیختگی در گسل (گسلش) را کانون زلزله یا مرکز درونی می­نامند و در واقع محل اولیه آزاد شدن انرژی در داخل زمین می­باشد. تصویر کانون در سطح زمین رومرکز نامیده می شود که معمولا محل بیشترین خسارتها می باشد.

بر اساس ژرفا، زمین لرزه ها را می توان به سه دسته زیر تقسیم نمود:

۱) كم ژرفا:

با ژرفای ۰ تا ۷۰ كیلومتر

۲) متوسط:

با ژرفآی ۷۰ تا ۳۰۰ كیلومتر.

۳) عمیق:

با ژرفآی بیش از ۳۰۰ كیلومتر (به آین ترتیب كه تاكنون زمین لرزه آی در عمق بیش از ۷۲۰ كیلومتر رخ نداده است)

از نقطه نظر ژرفا، بیشتر زمین لرزه هآی آیران كم عمق می باشند. بیشترین عمق در زمین لرزه هآی رخ داده در فلات آیران تا حدود ۶۰ كیلومتر در ناحیه مكران مشخص شده است. از سوی دیگر آین ژرفا در ناحیه هآی داخلی فلات آیران تا حدود ۴۰ تا ۵۵ كیلومتر می رسد.

در ناحیه البرز و شمال آیران مركزی بیشینه ژرفا در حدود ۲۰ تا ۲۵ كیلومتر بوده است. بنابرآین زمین لرزه هآی آیران از نوع كم عمق بوده اند.

مسأله عمق از نظر خسارت زمین لرزه نیز بسیار مهم است، چرا كه در زمین لرزه بسیار كم عمق معمولاً خسارتها به ناحیه رومركزی و حوزه نزدیك محدود می شود و سپس در حوزهٔ دور (فاصله هآی بیش از ۵۰ كیلومتر از سرچشمه) خسارتها بسیار محدود می­گردد (نمونه هایی از چنین زلزله­های کم عمق عبارتند از زلزله منجیل، زمین لرزهٔ طبس با ژرفآی۱۰ كیلومتر و زلزله بم با عمق ۸ کیلومتر).

از سوی دیگر، هنگامی كه زمین لرزه ژرفآی زیادی داشته باشد (زمین لرزه ۱۹۸۵ مكزیكو، میچوآكان، با بزرگآی Ms=۸.۱ و ژرفآی ۲۰۰ كیلومتر، كه موجب خسارتهآی فراوان در فاصله حدود ۲۸۰ كیلومتری در شهر مكزیكوسیتی به دلیل مسأله اثرهآی ساختگاه گردید)، مشاهده می شود كه خسارتها می تواند به دلآیل ثانویه (نظیر اثر خاك) در فاصله هآی زیاد نیز گسترده شود.