خطر سکته قلبی در چه سنی وجود دارد؟

پسر بیست ساله‌ای را با درد قفسه سینه به اورژانس آوردند. عنوان می‌کرد که به طور ناگهانی در خواب دچار درد شده و همین درد او را از خواب بیدار کرده و با هیچ اقدامی بهبود نیافته است. …

پسر بیست ساله‌ای را با درد قفسه سینه به اورژانس آوردند. عنوان می‌کرد که به طور ناگهانی در خواب دچار درد شده و همین درد او را از خواب بیدار کرده و با هیچ اقدامی بهبود نیافته است. سابقه‌ای از بیماری در والدین وی وجود نداشت. وی مبتلا به بیماری فشارخون، دیابت یا چربی خون نبود. تنها عنوان می‌کرد که روز گذشته قلیان کشیده است. بررسی‌های اولیه انجام و پس از اقدامات تشخیصی احتمال سکته قلبی برای او مطرح شد. درمان‌های قلبی آغاز و وی به بخش مراقبت‌های ویژه انتقال داده شد. در بررسی عروق قلبی تنگی عروق دیده شد. در چنین شرایطی والدین بیمار برایشان این سوال مطرح بود که چگونه فرزندشان در چنین سن پایینی دچار مشکل قلبی شده است؟

در بررسی‌ای که در کالبدشکافی روی افراد تصادفی صورت گرفته، دیده شده است که تنگی عروق قبل از بیست سالگی بروز می‌کند. اما این تنگی در عروق زمانی می‌تواند مشکل‌زا شود که قطر رگ خون‌رسان به قلب را بیش از ۵۰‌درصد تنگ کند.

بسیاری از افراد مبتلا به تنگی عروق قلبی تا زمان مرگ علامتی ندارند و در صورتی که مورد کالبدشکافی قرار گیرند آسیب رگ‌های قلبی آنان آشکار می‌شود.

شناسایی مشکلات نهفته قلبی

یکی از روش‌های مرسوم در افرادی بدون علامت که به مشکل قلبی در آنها مشکوک هستیم، انجام تست ورزش است. در این روش فرد اقدام به فعالیت روی تردمیل می‌کند. در همان حال نواری از قلب وی گرفته می‌شود. اگر در فرد درد قفسه سینه بروز کند یا دچار خستگی شدید شود یا ضربان قلبش از حد مشخصی فراتر رود تست را متوقف می‌کنند. بسیاری از افراد هیچ‌کدام از این محدودیت‌ها را ندارند و تست را تا انتها انجام می‌دهند، اما نوار قلبی غیرطبیعی دارند. با وجود نداشتن علائم در حین تست ورزش، به دلیل نوار غیرطبیعی باید مشکل قلبی را در نظر داشت تا خلاف آن ثابت شود.

برای این افراد ممکن است پزشک دستور آنژیوگرافی بدهد. در آنژیوگرافی با روش‌های خاص از عروق قلبی بیمار عکسبرداری شده و میزان تنگی آنها برآورد می‌شود.

حس و درک بسیاری از بیماران دیابتی نسبت به درد به دلیل آسیب خاصی که ناشی از بیماری دیابت است، تغییر می‎کند، به طوری که ممکن است دچار سکته قلبی شوند و هیچ علامتی نداشته باشند. گاهی بیماران دیابتی به جای درد قفسه سینه دچار تنگی‌نفس می‌شوند!

افراد در معرض خطر

تمامی مردان بالای ۴۵ و زنان بالای ۵۵ سال در معرض بیماری قلبی هستند. افرادی که در فامیل درجه یک (پدر، مادر، خواهر و برادر) مشکل قلبی در سنین کمتر از پنجاه‌وپنج‌سالگی دارند، مبتلایان به فشارخون، دیابت و چربی خون بالا، خطری بیش از افراد سالم جامعه دارند.

مهم‌ترین عاملی که براحتی قابل پیشگیری است، مصرف دخانیات است. قلیان که امروزه بسیار رایج است خطری بسیار فراتر از سیگار دارد.

دکتر بهروز هاشمی

متخصص طب اورژانس