چه صابونی برای چه پوستی؟

آیا تاکنون توجه کرده‌اید که صابونی که خریداری می‌کنید مناسب پوست شما هست یا نه؟ ترکیبات آن گیاهی است یا شیمیایی؟ و آیا وجود ترکیبات شیمیایی اثرات مخربی روی پوست شما می‌گذارد …

آیا تاکنون توجه کرده‌اید که صابونی که خریداری می‌کنید مناسب پوست شما هست یا نه؟ ترکیبات آن گیاهی است یا شیمیایی؟ و آیا وجود ترکیبات شیمیایی اثرات مخربی روی پوست شما می‌گذارد یا خیر؟ بهتر است ابتدا تاریخچه پیدایش صابون را بدانید...

به احتمال زیاد صابون را اولین بار مصریان در دره نیل ساختند. در حدود ۶۰۰ سال پیش از میلاد، ملوانان فنیقی، فن‌ صابون‌سازی را به سواحل مدیترانه بردند. در قرن اول میلادی بهترین صابون از چربی بز و خاکسترهای به دست آمده از چوب درخت آلش به دست می‌آمد. تا پایان قرن ۱۸ صابون را از چربی حیوانی و خاکستر چوب تهیه می‌کردند. در همان موقع معلوم شد که می‌توان به جای خاکستر چوب از سود سوزآور که قلیای حاصل از نمک خوراکی می‌باشد، استفاده کرد. در همین زمان روغن‌های گیاهی نظیر روغن زیتون، روغن نخل، روغن نارگیل، روغن کنجد و روغن سویا جانشین چربی‌های حیوانی شد.

نمک سدیم یا پتاسیم اسیدهای چربی هستند که از هیدرولیز اسیدهای چرب در محیط قلیایی به دست می‌آیند. قدرت تمیزکنندگی صابون به دلیل این است که این ماده یک امولسیفایر خوب است. چربی روی پوست که گرد و غبار و آلودگی محیط را به خود می‌‌گیرد در شرایط عادی با آب مخلوط نمی‌شود اما صابون‌ کاری می‌کند که چربی در آب حل شده و شسته شود.

و اما چه صابونی مناسب پوست شماست؟

در صورتی که شما پوستی خشک دارید، به این معنی است که روی پوست‌تان به اندازه کافی سبوم (چربی طبیعی پوست) وجود ندارد. بهترین و سازگار‌ترین نوع صابون برای شما صابون‌های ملایم و آب‌رسان است. این ‌گونه افراد هرگز نباید از صابون‌های سخت که حاوی انبوهی از مواد معدنی و شیمیایی هستند، استفاده کنند. افرادی که پوست چرب دارند یعنی پوست‌شان بیش از حد سبوم تولید می‌کند و مستعد آکنه است، می‌توانند از یک صابون آنتی‌باکتریال استفاده کنند. صابون‌های دارویی ضد آکنه نیز برای افرادی که پوستشان مستعد آکنه است، مفید است البته به طور کلی بیش از دو بار شستشو در روز توصیه نمی‌شود.

امروزه شوینده‌های غیرصابونی به دلیل ایجاد خشکی کمتر پوست رواج بیشتری یافته است. در صورتی که پوست معمولی دارید، می‌توانید از صابون‌های صنعتی استفاده کنید. استفاده از صابون‌های مخصوص پوست‌های خشک یا چرب برای شما مناسب نیست. صابون‌های حاوی ذرات ریز چون ممکن است باعث آسیب و خراش پوست شوند، صابون‌‌های دارای PH بسیار بالا یا بسیار پایین و صابون‌های تجاری بدون مجوز ساخت، برای شستشوی صورت مناسب نیستند.

صابون‌های عطری به دلیل خاصیت تحریک‌کنندگی پوست مخصوصا در افرادی که پوست حساس دارند، مناسب نیست.

دکتر محمدعلی نیلفروش‌زاده

متخصص پوست و مو و رییس مرکز تحقیقات پوست و سالک